Tuyến Metro số 1 hay còn gọi là tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên là một tuyến đường sắt đô thị thuộc hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM, đang được xây dựng và dự kiến đưa vào vận hành thương mại vào quý IV năm 2024. Đây là một công trình đánh dấu bước phát triển của thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Tuy nhiên, đối lập với khung cảnh khang trang, hiện đại phía trên Metro 1 gắn với những toà nhà cao ốc thì phía dưới lại hiện hữu một khu nhà ổ chuột. Nhiều năm qua, hơn 1.000 hộ dân sống tạm bợ trên dòng nước đen kịt, rác thải chất thành núi ven rạch Văn Thánh, quận Bình Thạnh. Rạch Văn Thánh thuộc một nhánh của kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (bắt đầu từ cầu Điện Biên Phủ đến ngã ba kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè), dài khoảng 1,5km và chảy qua phường 19, 21, 22 (quận Bình Thạnh. Đây là một trong những tuyến rạch quan trọng, đóng vai trò thoát nước, giảm ngập cho khu vực. Nhìn từ trên cao, khu ổ chuột nhếch nhác khiến nhiều người phải suy ngẫm, một khung cảnh đối lập "giàu - nghèo" hiện rõ giữa lòng thành phố. Trên cao, tuyến Metro 1 tái hiện những công trình hiện đại, còn phía dưới là hàng trăm căn nhà tạm bợ, xập xệ được dựng bằng tôn, gỗ, đầy rẫy rác thải, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. Theo ghi nhận thực tế của PV Báo Công lý, tại nhiều khu vực ở rạch Văn Thánh, những ngôi nhà này lấn chiếm ra gần nửa con rạch, tạo nút thắt dòng chảy, ảnh hưởng đến việc thoát nước, nhất là vào mùa mưa. Nhà tạm bợ ven kênh rạch có mật độ xây dựng san sát, dây điện chằng chịt... tiềm ẩn nhiều rủi ro về cháy nổ, nhất là vào các giai đoạn nắng nóng cao điểm. Cách đây không lâu, vụ cháy nhà ven kênh Tàu Hủ, quận 8, TP.HCM khiến hàng trăm hộ dân một phen khiếp sợ. Hàng ngày, người dân phải chịu cảnh sống chung với rác thải, ô nhiễm. Hầu hết người dân sinh sống ở đây là người nhập cư từ các tỉnh, làm nhiều công việc như bốc vác thuê, bán vé số, thu mua đồng nát... để mưu sinh. Rác thải bốc mùi hôi thối nồng nặc, đủ loại rác thải như thùng xốp, bao ni lông, giấy... do chính những người dân sinh sống tại đây vứt xuống rạch, theo thời gian chúng ùn ứ thành đống, trở thành nơi sản sinh, trú ẩn của ruồi, muỗi, côn trùng. "Đi qua khu vực này dù bịt khẩu trang vẫn ngửi thấy mùi hôi thối bốc lên từ con rạch, không biết những người dân ăn ở, sinh hoạt hàng ngày ở đây thì sức khoẻ của họ sẽ như thế nào? Tôi nghĩ chính quyền phải có giải pháp triệt để hơn để di dời nhà ven kênh rạch, giúp người dân nghèo có cuộc sống tốt hơn", Bảo Anh, một người dân TP.HCM nói. Người dân sinh hoạt trong những khu nhà ổ chuột tại rạch Văn Thánh, quận Bình Thạnh, phía dưới tràn lan rác thải. Khung cảnh nhếch nhác trong khu nhà tạm bợ dưới chân Metro 1. Trước đó, tháng 4/2024, Sở Xây dựng TP.HCM đã đề xuất bổ sung vào kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025. Cụ thể, Sở Xây dựng đề xuất chi khoảng 6.200 tỷ đồng vốn ngân sách để cải tạo rạch Văn Thánh từ nay đến năm 2028, trong đó sẽ di dời 1.063 căn nhà.