Khu vực Tây Nam Bộ: Công tác chống khai thác IUU được triển khai nghiêm túc, đồng bộ

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường tại phiên họp trực tuyến Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) do Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì vừa qua, trong tuần (từ ngày 7 – 14/10), các bộ, ngành và địa phương ven biển đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp, đạt kết quả tích cực trong công tác chống khai thác IUU.

Tình trạng tàu cá chưa được cấp phép giảm mạnh; số lượng tàu không đủ điều kiện hoạt động giảm rõ rệt; nhiều cảng cá được công nhận đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hoàn thiện, trình Chính phủ Nghị quyết quy phạm nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác chống khai thác IUU; trình Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 37 và 38; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động chống khai thác IUU đến ngày 15/12/2025 và Công điện về tập trung xử lý dứt điểm các tồn tại, chuẩn bị làm việc với Ủy ban châu Âu (EC).

Cũng theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ phiên họp thứ 16 (ngày 7/10), số lượng tàu cá hiện còn 80.884 tàu. Số lượng tàu cá được cấp phép tăng 1.623 tàu. Đến nay, đã có 27.990/28.225 tàu cá (99,16%) lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS).

Hiện nay, các lực lượng chức năng đang tăng cường công tác thực thi pháp luật, kiên quyết ngăn chặn, xử lý triệt để các hành vi vi phạm khai thác IUU như mất kết nối VMS, vượt ranh giới khai thác trên biển, vi phạm vùng biển nước ngoài.

Lũy kế từ năm 2024 đến ngày 13/10, các lực lượng chức năng đã xử lý 26 tàu, khởi tố 8 tàu, còn 57 tàu đang xác minh xử lý, 4 tàu chưa rõ thông tin; khởi tố 59 vụ, 96 bị can, đã xét xử 29 vụ, 67 bị cáo.

Tại tỉnh Vĩnh Long: công tác chống khai thác IUU tiếp tục được triển khai nghiêm túc, đồng bộ.

Đến nay, toàn tỉnh Vĩnh Long có 4.634 tàu cá đăng ký, trong đó 96,07% tàu đã được cấp giấy phép khai thác, 91,6% tàu được đăng kiểm. 100% tàu khai thác xa bờ đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) và được theo dõi thường xuyên trên hệ thống giám sát. Trong tuần, không có trường hợp tàu vượt ranh giới hoặc khai thác sai vùng, không có tàu vi phạm vùng biển nước ngoài.

Tổng sản lượng giám sát qua cảng từ đầu năm đến nay đạt hơn 41.800 tấn, tăng 9,2% so với cùng kỳ. Ngoài ra, các hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm được thực hiện nghiêm túc, không có tàu cá của tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài.

Tại TP Cần Thơ: UBND thành phố đã chỉ Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Công an thành phố, Bộ Chỉ huy Quân sự, Bộ đội Biên phòng, Sở Khoa học và Công nghệ cùng các đơn vị liên quan hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý lĩnh vực thủy sản, kết nối, liên thông, chia sẻ thông tin giữa các ngành trước tháng 11/2025.

Xử lý dứt điểm các vụ vi phạm về IUU còn tồn đọng, nhất là các trường hợp mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS), vượt ranh giới hoặc vi phạm vùng biển nước ngoài, đồng thời phối hợp Tòa án hoàn thành xét xử các vụ đã khởi tố.

Đặc biệt, tích cực rà soát, xác định nguồn gốc và chủ sở hữu của các tàu cá chưa đăng ký, nhất là các tàu đã xóa đăng ký do mất tích hoặc chuyển nhượng. Phân loại, cấp phép cho các tàu đủ điều kiện khai thác; nghiêm cấm các tàu không đủ điều kiện ra khơi. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc lắp đặt và vận hành thiết bị VMS, phối hợp các doanh nghiệp viễn thông báo cáo tiến độ và xử lý khó khăn phát sinh.

Tại tỉnh Cà Mau: tỉnh triển khai cao điểm chống khai thác IUU; đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về chống khai thác IUU; tập trung hoàn thành nhiệm vụ số hóa từng tàu cá thuộc nhóm nguy cơ cao; thực hiện hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm tàu cá, tàu hết hạn đăng kiểm, hết hạn giấy phép; xử lý dứt điểm các vụ việc vi phạm hình sự, vi phạm hành chính liên quan đến IUU và tăng cường tuần tra kiểm tra, kiểm soát tàu cá không vào bờ, neo đậu tại các đảo... nhằm trốn tránh sự kiểm soát của các cơ quan có thẩm quyền.

Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tập trung xử lý dứt điểm các phương tiện vi phạm vùng biển nước ngoài, vi phạm trong quản lý, sử dụng thiết bị VMS. Tăng cường công tác giám sát kết quả thực hiện trong giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế hiện nay; kiên quyết xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm ảnh hưởng đến nỗ lực chung gỡ cảnh báo “thẻ vàng”.

Tại Đồng Tháp: Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả kế hoạch của Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh về cao điểm huy động nguồn lực tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định trên địa bàn;

Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và bố trí nguồn lực để triển khai quyết liệt, đồng bộ, toàn diện, hiệu quả các giải pháp chống khai thác IUU trên địa bàn.

Tăng cường kiểm tra, kiểm soát, giám sát hành trình và mở tín hiệu 24/24h khi rời cảng đến khi về bến đúng quy định; đảm bảo tàu cá tham gia hoạt động khai thác thủy sản phải kẻ số, vẽ biển số, đánh dấu tàu cá theo quy định.

Giám sát 100% tàu cá đánh bắt xa bờ, nhất là tàu thuộc diện nguy cơ cao, thường xuyên xử lý tàu cá vượt ranh giới; kiên quyết xử lý nghiêm tàu cá mất tín hiệu trên 6 giờ và trên 10 ngày khi hoạt động trên biển;

Phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 và Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, kịp thời thông tin, xử lý các tình huống ngay trên biển; không xảy ra trường hợp tàu cá tỉnh Đồng Tháp khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài. Đồng thời đăng tải danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU lên cơ sở dữ liệu trên hệ thống giám tàu cá (VMS) để các cơ quan thực thi pháp luật kiểm tra, xử lý theo quy định.

Thực hiện nghiêm túc công tác xác nhận, chứng nhận, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; kiên quyết xử lý hành vi vi phạm "Hợp thức hóa hồ sơ" đối với các lô hàng xuất khẩu sang thị trường Châu Âu.

Tỉnh thực hiện cập nhật đầy đủ thông tin sản lượng bốc dỡ qua cảng, kết quả hoạt động của cảng cá vào file Googlesheet của Cục Thủy sản và Kiểm ngư theo đúng quy định....

Tại tỉnh An Giang: Tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp quyết liệt; thực hiện rà soát, cấp phép, đăng kiểm, đăng ký được 827 lượt tàu cá. Hiện nay, tỉnh An Giang còn 1.667 tàu cá chưa đủ điều kiện hoạt động, chiếm 16,9% tổng số tàu cá. Trong đó có 1.469 tàu tàu hết hạn giấy phép khai thác; 349 tàu cá thuộc dạng chủ tàu mất, chìm, hư hỏng, nằm bờ, chưa lắp thiết bị, đang bị cơ quan chức năng xác minh xử lý, thi hành án, nằm trong danh sách IUU, chủ tàu đề nghị xoá… không có khả năng thực hiện cấp phép khai thác; 336 chiếc còn lại thuộc nhóm chưa thực hiện hoặc vướng thủ tục.

Trong tổng số 336 tàu cá có khả năng cấp phép khai thác thuỷ sản có 168 tàu đã liên hệ với chủ tàu đang thực hiện các thủ tục cấp phép. Còn lại 168 tàu chưa liên hệ được.

Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Hồ Văn Mừng yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo Chi cục Thủy sản Kiểm ngư, các địa phương dựa trên danh sách thống kê, triển khai hoàn thành việc cấp phép khai thác. Số tàu không hoàn thành cấp phép khai thác, phải nêu rõ nguyên nhân cụ thể.

UBND các xã, phường, đặc khu phân công cán bộ chuyên trách theo dõi, quản lý chặt chẽ tình trạng tàu hiện tại; đối với 168 tàu cá chưa liên hệ được, yêu cầu Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tiếp tục phối hợp với các địa phương và các cơ quan chức năng đến từng nhà chủ tàu để trực tiếp trao đổi, hướng dẫn thủ tục cấp phép.

Đối với các trường hợp không thực hiện các thủ tục sẽ giao địa phương triển khai các biện pháp quản lý chặt chẽ, đặc biệt không cho để ngư cụ khai thác trên tàu, không cho xuất bến đi khai thác và tăng cường tuần tra trên biển để xử lý nghiêm các tàu cá không đủ điều kiện đang hoạt động khai thác thủy sản.

Đối với 48 tài chưa đăng ký (tàu 3 không), Chủ tịch UBND tỉnh An Giang yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư làm việc với các chủ tàu, xác định nếu tàu đủ điều kiện đề nghị chủ tàu thực hiện việc đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác. Nếu tàu không đủ điều kiện đăng ký, đề nghị địa phương thực hiện các biện pháp quản lý chặt chẽ, không để ngư cụ khai thác trên tàu.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng yêu cầu các cơ quan đơn vị, địa phương tiếp tục làm việc với chủ tàu xử lý dứt điểm các tàu cá vi phạm mất kết nối trên biển, vượt ranh giới trên biển; tiếp tục điều tra, xác minh, xử lý dứt điểm các tàu cá khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; Công an tỉnh tiếp tục củng cố hồ sơ, đưa ra khởi tố các vụ vi phạm khai thác IUU.

Đồng thời, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền IUU, thông tin về các hành vi vi phạm, việc xử lý, mức xử phạt hình sự với những tàu cá vi phạm khai thác IUU. Công an tỉnh làm việc với Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, TAND tỉnh đưa ra xét xử lưu động ít nhất 1 vụ việc trước ngày 20/10...