Hỗ trợ khơi thông nguồn vốn để hợp tác xã phát triển

Báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau về dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế đã chủ trì phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thường trực Ủy ban Pháp luật, Bộ Tư pháp và Liên minh Hợp tác xã (HTX) Việt Nam rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật để báo cáo tại Hội nghị hôm nay.

Theo đó, dự thảo Luật hiện nay gồm 12 chương với 115 Điều, tăng 04 điều so với dự thảo Luật Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4; đã được rà soát, sửa đổi, bổ sung tại các điều, khoản của dự án Luật và thiết kế lại bố cục, kết cấu của dự án Luật bảo đảm thống nhất, đồng bộ, phù hợp với tên gọi của dự án Luật.

Về việc thể chế hóa nội dung 08 chính sách tại Nghị quyết số 20-NQ/TW, Thường trực Ủy ban Kinh tế tiếp thu nhiều ý kiến ĐBQH, rà soát và chỉnh lý quy định về nguyên tắc, tiêu chí và nguồn vốn thực hiện chính sách; bổ sung, điều chỉnh các nội dung về 08 chính sách từ 01 Điều tại dự thảo Luật do Chính phủ trình Quốc hội thành 08 Điều quy định riêng về nội dung từng chính sách, rà soát các quy định bảo đảm phù hợp và thể chế hóa chủ trương tại Nghị quyết số 20-NQ/TW…

Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị chưa luật hóa các nội dung về liên đoàn HTX tại dự thảo Luật. Để thực hiện chủ trương của Nghị quyết số 20-NQ/TW, đề nghị Chính phủ khẩn trương xây dựng và hoàn thiện hồ sơ, trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về thí điểm một số liên đoàn HTX theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Sau thời gian thí điểm, sẽ tiến hành đánh giá tổng kết và nghiên cứu đề nghị Quốc hội bổ sung tại Luật những quy định phù hợp, khả thi, đã được kiểm nghiệm trên thực tiễn liên quan đến mô hình liên đoàn HTX.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng báo cáo một số nội dung liên quan đến tổ chức quản trị HTX, liên hiệp HTX; tài sản góp vốn và việc chuyển nhượng phần vốn góp của HTX; về vấn đề kiểm toán HTX;…

Trên cơ sở ý kiến của các vị ĐBQH hoạt động chuyên trách, Thường trực Ủy ban Kinh tế sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Luật để chuẩn bị gửi xin ý kiến các Đoàn ĐBQH và các cơ quan theo quy định trước khi hoàn thiện trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 5, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho hay.

Phát biểu thảo luận, đại biểu Dương Văn Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam cho rằng, dự thảo Luật HTX (sửa đổi) lần này đã cơ bản hoàn thiện; cơ bản đã thể chế hóa các chủ trương, nghị quyết của Đảng về kinh tế tập thể, trong đó có 8 nhóm chính sách tại Nghị quyết số 20-NQ/TW.

Tuy nhiên, dự thảo Luật cần phải nghiên cứu và tiếp tục quán triệt đầy đủ hơn nữa tinh thần Nghị quyết Trung ương về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới. Nghị quyết đã chỉ rõ kinh tế tập thể lấy lợi ích kinh tế làm trọng tâm bao gồm lợi ích của các thành viên tập thể và nhà nước, đồng thời coi trọng lợi ích chính trị, văn hóa xã hội trên địa bàn và là một kênh rất là quan trọng để thực hiện các chính sách văn hóa, xã hội, đảm bảo an ninh chính trị, xã hội trong cộng đồng dân cư.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh- Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh nhận định: HTX nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn. Dù vậy, việc phát triển HTX nông nghiệp còn nhiều hạn chế, khó khăn như quy mô nhỏ, năng lực quản lý hạn chế, thiếu vốn và nguồn lực phục vụ sản xuất kinh doanh, lợi ích đem lại cho thành viên thấp, sức thu hút còn kém.

Do vậy, dự thảo Luật HTX (sửa đổi) cần tạo điều kiện để HTX nông nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh, nâng cao giá trị gia tăng và thu nhập, không hạn chế tỷ lệ cung ứng sản phẩm, dịch vụ của HTX ra bên ngoài, bảo đảm môi trường sản xuất, kinh doanh bình đẳng với doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, cần hỗ trợ HTX nông nghiệp thực hiện hài hòa lợi ích thành viên, lợi ích tập thể, cộng đồng nông thôn, coi trọng lợi ích chính trị, văn hóa trên địa bàn; có sự khuyến khích, hỗ trợ về kỹ thuật, tài chính, bồi dưỡng nhân lực cho các hợp tác xã, đặc biệt là các HTX vừa và nhỏ, chưa đủ năng lực.

Cùng với đó, cần có hỗ trợ đặc thù để các HTX nông nghiệp khơi thông vốn tín dụng, tích lũy tài sản, huy động vốn nhàn rỗi phục vụ việc sản xuất kinh doanh. Gia tăng sức thu hút để mở rộng đối tượng người dân tham gia HTX. Ngoài ra, cần quy định cụ thể về việc thành lập, phát triển doanh nghiệp trong hợp tác xã, đảm bảo tính khả thi khi áp dụng luật, đại biểu đề nghị.

Cũng về nội dung vốn góp, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, bổ sung một số quy định trong nội dung chính sách tiếp cận vốn và bảo hiểm quy định tại Điều 23.

Cụ thể, về chính sách tiếp cận vốn đối với Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX, đề nghị  bổ sung trong dự thảo Luật quy định: Các ngân hàng thương mại cho Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX vay vốn tín dụng thương mại như các tổ chức kinh tế khác dựa trên xem xét đánh giá về năng lực tài chính và hiệu quả dự án sản xuất kinh doanh cần vay vốn; quy định về Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX được sử dụng giá trị tài sản hình thành từ quỹ chung để bảo đảm an toàn cho số vốn cần vay để đáp ứng được điều kiện có tài sản đảm bảo tiền vay tại ngân hàng thương mại.

Đại biểu cũng đề nghị xem xét bổ sung quy định về cách thức và chế độ hỗ trợ Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX tham gia các quỹ bảo hiểm rủi ro đang hoạt động ở Việt Nam; Quy định về cam kết của Tổ hợp tác, HTX, Liên HTX sau khi hưởng lợi các chính sách ưu đãi về tín dụng vào bảo hiểm.

Cụ thể: Quy định về cam kết của tất cả các thành viên Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX chia sẻ trách nhiệm bảo đảm trả nợ các khoản vay tín dụng cả vốn và lãi từ các ngân hàng thương mại và Quỹ hỗ trợ phát triển HTX; cam kết của tất cả các thành viên Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX về sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả các khoản vay tín dụng từ các ngân hàng thương mại và Quỹ hỗ trợ phát triển HTX; cam kết của tất cả thành viên Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX về tham gia bảo hiểm bắt buộc và bảo hiểm tự nguyện theo pháp luật và được hỗ trợ của Nhà nước…