Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Đồng Nai Nguyễn Hồng Lĩnh khi làm việc với UBND tỉnh, các Sở, Ngành, địa phương đã đánh giá về công tác bồi thường giải phóng mặt bằng ở nhiều công trình, dự án là… quá chậm.
Tỉnh Đồng Nai đã triển khai công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) đối với 636 dự án, gồm các dự án: Giao thông, khu dân cư, tái định cư (TĐC), khu công nghiệp, cụm công nghiệp...; Đặc biệt là dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, với diện tích hơn 14.970ha.
Trong đó, tỉnh Đồng Nai thực hiện thu hồi đất của 45.433 trường hợp, diện tích đã GPMB là hơn 8.398ha, với số tiền bồi thường và hỗ trợ được phê duyệt là hơn 25.617 tỷ đồng. Hiện tại, còn lại hơn 6.572ha, các địa phương đang tiếp tục thực hiện việc lập, thẩm định và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ theo quy định.
Ngoài ra, tỉnh Đồng Nai còn 4.134 trường hợp phải giải quyết TĐC; Các địa phương đã đầu tư, xây dựng 78 khu TĐC và hiện còn 7.044 lô TĐC đã đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng để bố trí TĐC cho các trường hợp khi bị thu hồi đất, thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh; Các khu TĐC được hình thành và đầu tư xây dựng mới theo đúng quy định của pháp luật và phù hợp tình hình thực tế tại địa phương.
Hiện tại, Đồng Nai có 20 công trình, dự án trọng điểm đang triển khai, đa số là các dự án hạ tầng giao thông. Dù các đơn vị, địa phương đã có nhiều nỗ lực nhưng tiến độ thực hiện, cũng như giải ngân nguồn vốn bố trí các công trình, dự án này vẫn đình trệ.
Tổng nguồn vốn bố trí cho các công trình, dự án trọng điểm là hơn 4.000 tỷ đồng; Nhưng đến nay mới giải ngân hơn 450 tỷ đồng, đạt hơn 11% kế hoạch. So với kết quả giải ngân chung của tỉnh và cả nước thì việc thực hiện và giải ngân của các công trình trọng điểm của tỉnh đạt rất thấp.
Nguyên nhân của việc này đều liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; Làm phát sinh đơn thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại. Do đó, Đồng Nai đã nhiều lần kiến nghị các Bộ,Ngành, Trung ương tháo gỡ những vướng mắc về giá đền bù, vốn và một số vấn đề liên quan đến chính sách bồi thường đất cao su...
Theo đánh giá của lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, dù đã trải qua 8 tháng của năm 2023 nhưng tỷ lệ giải ngân nguồn vốn tại các công trình, dự án trọng điểm mới chỉ đạt 11% là con số quá thấp. Thế nên, từng cấp, từng ngành phải tăng cường trách nhiệm và tốc độ thực hiện công việc. Cụ thể là giải quyết nhiều nội dung, đầu việc tại các công trình, dự án trọng điểm.
Hàng tháng, Tổ chỉ đạo thực hiện các công trình, dự án trọng điểm phải họp xử lý các nội dung liên quan; Và hàng tuần phải có báo cáo cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy tiến độ của từng dự án; Đối với công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, việc ban hành các chính sách liên quan phải kịp thời, hợp lý và hợp lòng dân để thúc đẩy tiến độ; Rà soát nhân lực thực hiện công tác kiểm kê, áp giá bồi thường để bố trí đủ đảm bảo thực hiện tốt công việc;
Các đơn vị liên quan cũng cần tăng cường công tác vận động, thuyết phục người dân khi triển khai công tác giải phóng mặt bằng. Các cơ quan giải quyết khiếu nại sẵn sàng nhận đơn giải quyết khiếu nại trong quá trình thực hiện; Các chủ đầu tư các dự án phải cố gắng chọn nhà thầu chuẩn mực, nhà thầu tốt nhất để thực hiện các dự án, không vì bất cứ lý do nào mà không chọn nhà thầu tốt nhất. Ngăn chặn việc trúng thầu, rồi bán lại thầu.
Trong buổi làm việc với tỉnh Đồng Nai, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam - Trương Thị Ngọc Ánh đánh giá, qua thực tế giám sát, Đồng Nai đã rất chủ động, tích cực triển khai các công trình, dự án, đảm bảo tính công khai, minh bạch, trực tiếp giải quyết các vấn đề người dân bức xúc, thắc mắc.
Bà Ánh cũng đề nghị địa phương này tiếp tục rà soát đảm bảo sự chặt chẽ, nhất quán trong công tác bồi thường, tái định cư thường là nguyên nhân của những khiếu kiện; Với những kiến nghị không đúng của người dân phải trả lời rõ ràng, dứt khoát để họ hiểu và chấp hành; Quan tâm đầu tư đồng bộ về hạ tầng khu tái định cư; Đảm bảo quyền lợi của người dân; Góp phần sớm hoàn thành dự án lớn của quốc gia... Đó là mục tiêu liên tục, lâu dài của tỉnh Đồng Nai.
Còn trước mắt, công tác tái định cư, gắn liền với tái sinh kế cho người dân cần được tỉnh Đồng Nai ưu tiên hàng đầu.
Vì, việc này sẽ giúp công tác giải phóng mặt bằng được nhanh chóng, hạn chế nhiều đơn thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại liên quan đến thu hồi đất và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công cho các công trình, dự án trọng điểm.