Đấu giá mỏ cát cao bất thường: Tiềm ẩn nhiều rủi ro

UBND TX Điện Bàn cho biết, địa phương đã phối hợp với Công ty Đấu giá Hợp danh Hòa Thuận thông báo đấu giá tài sản: Quyền khai thác khoáng sản cát xây dựng, tại điểm mỏ ĐB2B, xã Điện Thọ, TX Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.

Loại khoáng sản được đấu giá là cát xây dựng, diện tích: 6,04ha, trữ lượng mỏ theo kế hoạch phê duyệt: 159.000m3, giá khởi điểm: R = 5%, bước giá: 16%R = 0,8%, tiền đặt trước: 242,8 triệu đồng.

Theo đó, sau khi trải qua 200 vòng đấu, bắt đầu từ sáng ngày 18/10 và kết thúc lúc 4h08 sáng nay (19/10), mỏ cát được chốt giá 370 tỉ đồng, ở mức tăng 1.534,6% so với giá khởi điểm. Doanh nghiệp trúng thầu có trụ sở tại TP Đà Nẵng.

Kết quả đấu giá khiến dư luận hoang mang, nhiều ý kiến cho rằng, với mức giá tăng cao bất thường liệu rằng có đảm bảo lợi nhuận cho đơn vị trúng thầu, tác động thế nào đến giá vật liệu xây dựng tại địa phương? Cụ thể, sau đấu giá xong nhưng không đưa được cát vào thị trường thì đương nhiên lượng cung bị đứt gãy, sẽ dẫn đến tình trạng khan hiếm, giá cát tăng cao.

Thực tế cho thấy, thời gian qua tại nhiều địa phương trên cả nước, sau khi tham gia đấu giá với giá cao ngất ngưỡng, rất nhanh sau đó, các doanh nghiệp này trả mỏ, bỏ cọc. Điều này gây tác động xấu, lãng phí thời gian, tiền bạc và cả cơ hội đầu tư của rất nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tham gia đấu giá thật.

Mặc dù cơ quan quản lý Nhà nước đã có quy định nếu trúng đấu giá mà bỏ thì mất tiền cọc. Nhưng so với việc bỏ ra số tiền khổng lồ, phi thực tế, chịu lỗ rất lớn thì nhiều doanh nghiệp đã chấp nhận bỏ cọc để giảm bớt thiệt hại cho mình. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp lợi dụng việc đấu giá để làm hình ảnh, tác động đến thị trường sau đó bỏ kết quả đấu giá.

Trước việc nhiều phiên đấu giá mỏ cát có giá trị trúng thầu tăng cao bất thường, ngày 11/11/2023 Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký công điện số 1087/CĐ-TTg về việc tăng cường quản lý công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường gửi các Bộ trưởng các Bộ: Công an, TN&MT, Tài chính, Xây dựng, Tư pháp; Chủ tịch UBND TP Hà Nội và Chủ tịch UBND các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo công điện, thời gian qua, nhiều địa phương đã tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường công khai, minh bạch, đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần bổ sung nguồn thu cho ngân sách địa phương. Tuy nhiên, trên địa bàn TP Hà Nội vừa qua, kết quả trúng đấu giá cấp quyền khai thác 3 mỏ cát: Liên Mạc, Châu Sơn và Tây Đằng - Minh Châu cao gấp nhiều lần so với giá khởi điểm, có yếu tố bất thường, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, có thể tạo ra hiệu ứng đối với phát triển kinh tế - xã hội và thị trường vật liệu xây dựng.

Do đó, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND TP Hà Nội chỉ đạo rà soát ngay toàn bộ quá trình khảo sát, đánh giá trữ lượng mỏ, lập hồ sơ và tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản ở 3 mỏ cát trên, bảo đảm chặt chẽ, đúng pháp luật. Tuyệt đối không để các tổ chức, cá nhân lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý để trục lợi, thất thoát, lãng phí, lợi ích nhóm. Từ rà soát kịp thời phát hiện sớm, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm các quy định pháp luật trong đấu giá quyền khai thác khoáng sản, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá để đẩy giá, gây nhiễu loạn thị trường, trục lợi.

Bộ Công an chỉ đạo công an các địa phương tăng cường nắm tình hình, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định pháp luật trong việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản.

Giao Bộ TM&MT phối hợp với các Bộ Tài chính, Xây dựng, Tư pháp, UBND các tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương rà soát, kiểm tra hoạt động tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản, nhất là khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường có biểu hiện bất thường, kết quả trúng đấu giá cao gấp nhiều lần giá khởi điểm, xử lý theo thẩm quyền các trường hợp vi phạm các quy định của pháp luật về đấu giá cấp quyền khai thác khoáng sản, kịp thời phát hiện các bất cập trong quy định pháp luật để tham mưu điều chỉnh, bổ sung, không để xảy ra trục lợi, đồng thời xử lý nghiêm hành vi lợi dụng đấu giá gây nhiễu loạn thị trường.