Công bố Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TANDTC trong xử lý tội phạm về bảo hiểm

 Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Trí Tuệ chủ trì buổi lễ.

Tham dự buổi lễ có các đồng chí: Lê Hồng Quang, Phó Chánh án TANDTC; Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội; Đào Việt Ánh, Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam; các đồng chí Thẩm phán TANDTC và đại diện một số đơn vị chức năng thuộc TANDTC.

Khắc phục những bất cập trong thực tiễn xét xử

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Trí Tuệ nhấn mạnh: Thực hiện pháp luật về bảo hiểm, trong 5 năm qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Bảo hiểm xã hội các địa phương đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng trong phòng chống tội phạm, xử lý vi phạm trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Tuy nhiên, các hành vi nợ, trốn đóng và gian lận về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp.

Phó Chánh án TANDTC Nguyễn Trí Tuệ phát biểu tại buổi lễ

Bộ luật Hình sự năm 2015 bổ sung 03 tội danh là tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; tội gian lận bảo hiểm y tế; tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.

Việc bổ sung này đã tạo ra cơ sở pháp lý cho việc xử lý trách nhiệm hình sự các hành vi vi phạm, phần nào đáp ứng được yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn và công tác đấu tranh phòng, chống các tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm.

Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự năm 2015 vẫn còn có nhiều quy định định tính, chung chung và có cách hiểu khác nhau, cần có sự hướng dẫn để bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật.

Thực hiện Kế hoạch triển khai thi hành Bộ luật Hình sự năm 2015 và Nghị quyết số 41 của Quốc hội trong TAND, để kịp thời đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực bảo hiểm, khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn xét xử, Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã ban hành Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP ngày 15/8/2019 hướng dẫn áp dụng Điều 214 về tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, Điều 215 về tội gian lận bảo hiểm y tế và Điều 216 về tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động của Bộ luật Hình sự.

Nghị quyết đã được Hội đồng Thẩm phán TANDTC thông qua ngày 25/6/2019 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/9/2019.

Xử lý hành vi trốn đóng bảo hiểm trước ngày 1/1/2018

Tại Lễ công bố, đồng chí Nguyễn Chí Công, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học TANDTC đã giới thiệu về nội dung Nghị quyết, gồm 8 Điều, trong đó, hướng dẫn áp dụng cụ thể các Điều: 214 về tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; 215 về tội gian lận bảo hiểm y tế; 216 về tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động của BLHS.

Quang cảnh buổi lễ

Đáng chú ý, Điều 5 của Nghị quyết hướng dẫn xử lý hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động thực hiện trước 0 giờ 00 phút ngày 01/01/2018

Theo đó đối với hành vi trốn đóng bảo hiểm thực hiện trước 0 giờ 00 phút ngày 01/01/2018 thì không xử lý về hình sự theo quy định tại Điều 216 của BLHS mà tùy từng trường hợp xử lý.

Cụ thể, trường hợp chưa xử phạt vi phạm hành chính và chưa hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính, thì cơ quan có thẩm quyền xem xét xử phạt vi phạm hành chính.

Trường hợp đã xử phạt vi phạm hành chính mà cá nhân, tổ chức bị xử phạt cố tình trốn tránh, trì hoãn việc thi hành, thì thời hiệu thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính được xác định theo quy định tại khoản 2 Điều 74 của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Việc thi hành, cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính này thực hiện theo pháp luật về thi hành, cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Trường hợp gây thiệt hại cho người lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức, cá nhân khác, thì người bị thiệt hại có thể khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng đối với người vi phạm theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

 “Không coi việc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn đóng bảo hiểm cho người lao động trước 0 giờ 00 phút ngày 1/1/ 2018 là căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 216 của BLHS”, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế và Quản lý Khoa học nhấn mạnh.