Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển thông tin 3 vụ việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế… phòng chống dịch Covid-19 tại Bộ Y tế sang Bộ Công an để xem xét, xử lý.
“Thổi giá” qua nhiều trung gian
Ngày 30/12, Thanh tra Chính phủ đã thông báo kết luận thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid-19 tại Bộ Y tế.
Kết luận Thanh tra đã chỉ ra hàng loạt thiếu sót, vi phạm tại Bộ Y tế và các đơn vị trực thuộc Bộ. Nổi cộm là việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu (KHLCNT) của Bộ Y tế đối với các gói thầu (gồm: Hệ thống nội soi phế quản, model CV-170 của hãng Olympus tại BVTW Huế, BV TW Thái Nguyên; Máy X-Quang di động kỹ thuật số, model FRD Nano/DR-XD1000 của hãng Fujifilm tại BV Phối TW, BVTW Huế) có dấu hiệu vi phạm Điều 360 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Việc mượn hàng hóa, mua sắm của Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2020-2021 có dấu hiệu vi phạm Điều 222 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017; đồng thời trong đó có một số doanh nghiệp cho Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh mượn hàng hóa, nhập khẩu hàng RUO, LUO (gồm: Công ty TNHH TBYT Phương Đông, Công ty TNHH Phát triển khoa học Vitech, Công ty TNHH Roche Việt Nam, Công ty TNHH Phát triển Khoa học Sự Sống) đã nêu tại phần kết quả kiêm tra, xác minh của kết luận thanh tra.
Kết luận khanh tra còn cho biết, Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc trúng nhiều gói thầu của các Bệnh viện thuộc Bộ Y tế với quy mô và giá trị lớn; sau khi trúng thầu, Công ty không trực tiếp mua từ đơn vị nhập khẩu hoặc đơn vị ủy quyền mà mua qua nhiều đơn vị trung gian để cung cấp cho các Bệnh viện, dẫn đến giá TBYT bị nâng cao (đa số đơn giá TBYT trong hợp đồng của Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc với các Bệnh viện cao gấp khoảng từ 2 đến 3,1 lần đơn giá nhập khẩu sau thuế) có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh Covid-19 để nâng giá bán cao bất thường.
Kết luận thanh tra còn chỉ ra rằng, hầu hết danh mục hàng hóa nhập khẩu trong các hợp đồng vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm tại các bệnh viện (BV ĐH Y, BV Chợ Rẫy, BV ĐH Y Dược TP Hồ Chí Minh, BVTW Cần Thơ, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh) khi nhận hàng hóa đều không có đầy đủ các tài liệu chứng minh tính hợp lệ của hàng hóa nhập khẩu.
Chuyển 3 vụ việc sang Bộ Công an
Trên cơ sở kết luận thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị chuyển thông tin sang Bộ Công an để xem xét, xử lý theo quy định đối với 3 vụ việc.
Thứ nhất là việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế đối với một số gói thầu (hệ thống nội soi phế quản, model CV-170 của hãng Olympus; máy X-quang di động kỹ thuật số, model FRD Nano/DR-XD1000 của hãng Fujifilm) có dấu hiệu vi phạm điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Thứ hai là việc mượn hàng hóa, mua sắm của Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2020 - 2021 có dấu hiệu vi phạm điều 222 bộ luật Hình sự năm 2015; trong đó có một số doanh nghiệp cho Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh mượn hàng hóa, nhập khẩu hàng dùng nghiên cứu khoa học (RUO), dùng trong phòng thí nghiệm (LUO).
Thứ ba là việc Công ty TNHH thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc trúng nhiều gói thầu của các bệnh viện thuộc Bộ Y tế với quy mô và giá trị lớn. Sau khi trúng thầu, công ty không trực tiếp mua từ đơn vị nhập khẩu hoặc đơn vị ủy quyền mà mua qua nhiều đơn vị trung gian để cung cấp cho các bệnh viện, dẫn đến giá thiết bị y tế bị nâng cao (đa số đơn giá trong hợp đồng của công ty với các bệnh viện cao gấp từ 2 đến 3,1 lần đơn giá nhập khẩu sau thuế). Hành vi này có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh Covid-19 để nâng giá bán cao bất thường.
Về xử lý hành chính, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Y tế tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của lãnh đạo Bộ về những thiếu sót, khuyết điểm trong việc chỉ đạo, hướng dẫn, thẩm định, phê duyệt KHLCNT mua sắm TTBYT; việc quản lý tiếp nhận, phân bổ, tiêm chủng, giữ lại vắc xin tại VNVC; công bố giá sinh phẩm/trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro xét nghiệm vi rút SARS-CoV-2; thực hiện mua sắm và bãi bỏ danh mục tài sản mua sắm tập trung; quy định, hướng dẫn việc quản lý, sử dụng hàng RUO, LUO nhập khẩu; không kịp thời có chỉ đạo đối với báo cáo của Viện Pasteur TP.HCM về việc mượn hàng hóa,... nêu tại kết luận thanh tra.
Bộ Y tế chỉ đạo, kiểm điểm và xử lý đối với tập thể, cá nhân, đơn vị thuộc Bộ Y tế có liên quan đến những hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong việc thực hiện mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, Kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch Covid — 19 nêu tại Kết luận thanh tra…