Cấp thị thực cho Ngoại trưởng Iran tới New York, Mỹ muốn xuống thang căng thẳng?

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif

Về phía Tehran, phái đoàn Iran tại LHQ cho biết ông Zarif đã đến New York, và sẽ tham dự một cuộc họp cấp bộ trưởng do LHQ tổ chức, thảo luận về các mục tiêu phát triển bền vững, nhằm giải quyết các vấn đề toàn cầu như xung đột, đói nghèo, bình đẳng giới và biển đổi khí hậu trước năm 2030.

Ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif là người đứng đầu ngành ngoại giao và cũng là nhà đàm phán hạt nhân hàng đầu của nước Cộng hòa Hồi giáo Iran. Vì thế, việc Ngoại trưởng Mỹ Pompeo phê chuẩn cấp thị thực cho ông Zarif tới New York để tham dự cuộc họp của LHQ cho thấy tín hiệu tích cực từ phía Washington, trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước liên tục leo thang suốt thời gian qua.

Căng thẳng Mỹ - Iran nghiêm trọng hơn kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử mà Tehran và Nhóm P5+1 (bao gồm Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga và Đức) đã đạt được vào ngày 14/7/2015 sau 11 năm đàm phán và 18 ngày thương lượng; đồng thời tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với quốc gia Hồi giáo này.

Mối quan hệ giữa hai nước tiếp tục trở nên xấu đi sau vụ hai tàu chở dầu của Nauy và Nhật Bản bị tấn công ở Vịnh Oman ngày 13/6, cùng cáo buộc Tehran đứng sau vụ này mà Washington đưa ra.

Tiếp đó đến ngày 20/6, Iran thông báo đã bắn hạ máy bay không người lái RQ-4A Global Hawk của Mỹ cùng tuyên bố Global Hawk vi phạm không phận của Iran, và không hề hồi đáp trước hai lời cảnh báo thay đổi hướng bay. Về phía Mỹ, Washington khẳng định chiếc máy bay này vào thời điểm bị bắn rơi vẫn đang ở trong không phận quốc tế ở Eo biển Hormuz, đồng thời gọi hành động của Iran là là “vô cớ”.  Ngay sau đó, Tổng thống Donald Trump đã gọi vụ việc này là “một sai lầm lớn” của Iran và tuyên bố Mỹ sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Iran.

Ngày 24/6 vừa qua, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho biết sẽ sớm áp đặt biện pháp trừng phạt với Ngoại trưởng Iran. Tuy nhiên, một số nguồn thạo tin cũng cho biết Mỹ hiện hoãn các biện pháp trừng phạt quan chức ngoại giao Iran vì việc trừng phạt nhà đàm phán hàng đầu của Tehran sẽ cản trở các nỗ lực của Washington nhằm giải quyết mâu thuẫn với Tehran bằng con đường ngoại giao.