Quả dư vàng ươm, bắt mắt, gắn với quan niệm cầu xin cho năm mới dư giả, nhiều người mua về chưng mâm ngũ quả để trên bàn thờ mà không biết mình đã mang chất độc chết người vào nhà.
Đua nhau chưng “thần chết” cho ngày Tết
Chuẩn bị năm mới, bên cạnh những loại trái cây quen thuộc như dưa hấu, bưởi, đu đủ…, có một loại quả khác được bày bán khá nhiều ở chợ là quả dư (cà vú). Đây là loại quả nhìn đẹp mắt, nhưng bên trong loại chứa chất kịch độc và mức độ nguy hiểm khôn lường nếu người ăn phải nó.
Khoảng 5 năm trở lại đây, quả dư (cà đầu bò - cà vú) đã thâm nhập thị trường hoa quả chưng ngày Tết ở miền Nam. Đây là loại quả đẹp rất bắt mắt, hình thù độc lạ và điều đặc biệt “ăn khách” chính là cái tên “Dư” tượng trưng cho sự… dư giả, mang lại nhiều ý nghĩa khi chưng Tết.
Theo tiểu thương một số chợ trên địa bàn Hà Nội, dư thừa là loại quả được trồng nhiều ở các tỉnh Bến Tre, Đồng Tháp,... Ở Sài Gòn, 2-3 năm trở lại đây, quả dư thừa được bày bán khá nhiều ở các địa phương khác, nhưng với Hà Nội thì đây là năm đầu tiên dư thừa được bày bán để cho người dân mua về thờ Tết.
"Hôm qua tôi mới bắt đầu nhập quả dư thừa về bán để người dân mua thờ Tết. Song, không ngờ loại hàng này lại được khách chuộng đến vậy”. Chị Mai, tiểu thương bán hoa quả tại chợ Kim Giang (Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, chỉ trong vòng 3 tiếng buổi sáng, chị đã bán được gần 1.000 quả dư thừa với mức giá 15.000 đồng/quả.
Kiểu dáng lạ mắt vì dư ra 5 năm cánh trên cuống khiến loại quả độc này được người tiêu dùng mua về chưng Tết
Quả dư dài khoảng 8cm, vàng bóng loáng, phình rộng ở gốc và có 5 u to đều (các u lồi gần phần cuống). 5 phần “thịt dư” này rất quan trọng nó thể hiện sự dư giả tròn đầy, sung túc.
Về mặt hình dáng quả dư khá nhỏ với số còn lại trong mâm quả nhưng lại mang một ý nghĩa không kém. “Loại dư đâu còn xa lạ với dân mình nữa. Bây giờ, nhà nào mà không dùng để thờ cúng. Vào các dịp lễ Tết hay ngày rằm gì ở nhà tôi cũng kiếm mua về chưng. Có trái dư vào là mâm cúng nhà mình thêm hương vị mới, cái gì cũng dư giả cả. Bởi thế, giờ ở đây ai có chút đất trống cũng trồng trái dư bán kiếm tiền”, bà Năm (xã Phú Hữu, huyện Châu Thành, Hậu Giang), một hộ trồng trái dư cho biết.
Quả độc trên mâm ngũ quả - Chuyên gia nói gì?
Dù đã nghe nhiều người truyền miệng nhau quả dư không ăn được vì có độc tính rất mạnh, nhưng do cây dễ trồng, dễ thích nghi, dễ kiếm tiền và không mất nhiều công sức nên người người đua nhau trồng dư để bán ngày tết.
“Có cung tức có cầu. Trồng thì để bán kiếm tiền thôi chứ có ai tìm hiểu về dược tính nó đâu, chỉ nghe người ta đồn là quả này rất độc không được ăn. Họ lại thấy người này người nọ trồng nó dễ kiếm tiền quá nên bắt chước trồng theo, cứ như thế mà cả ấp toàn… dư”, một người dân cho biết.
Quả dư rất độc, nó chứa các chất như Atropine và Hyoscyamine gây ảo giác và liệt cơ
Dược sĩ Nguyễn Đức Châu, Trưởng Nhóm Chăm sóc sức khỏe cộng đồng Aftercare cho biết: Quả dư còn được gọi là cà vú, có tên khoa học là Solanum mammosum thuộc họ cà độc dược. Quả có hình thù như một núm vú to dài khoảng 8cm, có màu vàng bóng loáng, đặc biệt gần phần cuống có các phần thịt dư to nhỏ khác nhau. Quả này rất độc, nó chứa các chất Solanine, Scopolamine với nồng độ cao nên độc tính rất mạnh. Nó còn chứa các chất như Atropine và Hyoscyamine gây ảo giác và liệt cơ.
Bác sĩ Lý Và Sềnh, Bệnh việc Y học dân tộc TP HCM cảnh báo: "Quả dư có chất độc gây mê ở liều thấp, nếu ăn vài quả trở lên thì độc tính của nó gây hôn mê sâu dễ dẫn đến tử vong".
Và điều quan trọng nhất mà ai cũng cần lưu ý là tên gọi “quả dư” là do một số thương lái tự đặt ra trong vài năm gần đây để kích thích tâm lý người tiêu dùng, từ đó gia tăng lợi nhuận. Trên thực tế, người dân trước đây chỉ gọi loại quả này là cà độc dược. Chính vì thế mà ai cũng hết sức cẩn thận và lưu ý tìm hiểu kỹ trước khi mua loại quả này để tránh trước họa vào thân trong dịp năm mới.