Những khó khăn về thuế và hải quan của doanh nghiệp đang được tháo gỡ

Những khó khăn nối dài

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết: Các nội dung DN phản ánh liên quan chủ yếu đến thủ tục hoàn thuế giá trị gia tăng; một số vướng mắc liên quan đến văn bản pháp quy, hướng dẫn chưa nhất quán; phần mềm quản lý và kê khai thuế có nhiều thay đổi trong khi DN chưa tiếp cận; thuế đất cao và trong một số trường hợp chưa tính đến các yếu tố thị trường cấu thành như vị trí mặt bằng; thuế môi trường còn có những bất cập; hồ sơ thủ tục đôi khi còn phức tạp, đòi hỏi tham gia ý kiến của các bộ, ngành khác và một số mặt hàng có sự khác biệt trong biểu thuế với áp dụng thực tế…

Phía các DN cho rằng, hiện nay trong tình hình suy thoái kinh tế, các DN đang hết sức khó khăn nhưng việc tăng thuế đột ngột, tăng cao trong một số lĩnh vực như thuê đất là không hợp lý. Như năm 2010, tiền nộp thuế đất của DN là 17 triệu thì sang năm 2011 con số đó là 422 triệu, tăng hơn 20 lần khiến cho các DN hết sức khó khăn. Rồi quy định khấu trừ thuế đầu vào, trường hợp hợp đồng quy định thời hạn thanh toán, DN có thanh toán nhưng chỉ chậm đôi chút thì lại không được khấu trừ; Thuế can thiệp quá sâu hoạt động của DN khiến cho “khó xử”. Ví dụ: Hợp đồng mua bán giữa hai DN quy định được nợ 30 ngày, nhưng do một điều kiện nào đó bên mua chậm trả 30 ngày, bên bán không phạt nhưng bên Thuế lại can thiệp vào việc này, như vậy sẽ gây khó khăn cho DN… Vì vậy, Bộ Tài chính cần có những biện pháp tháo gỡ khó khăn giúp các DN như, điều chỉnh lại các quy định cho phù hợp với thực tế, miễn, giảm thuế thu nhập DN, giảm thuế GTGT, giãn thuế cho cho các DN…

Thủ tục hải quan điện tử đã được áp dụng

Lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết cũng đã ban hành Thông tư số 83/2012 và Thông tư 140/2012 cùng một số văn bản khác hướng dẫn việc thực hiện miễn, giảm và gia hạn môt số khoản thu ngân sách nhà nước. Thông tư có quy định về việc gia hạn nộp thuế GTGT của tháng 4,5,6 cho DN vừa và nhỏ; giảm tiền thuê đất; gia hạn nộp tiền sử dụng đất, thuế TNDN… Đồng thời cũng quy định việc giảm 30% thuế TNDN, miễn giảm thuế TNDN và GTGT năm 2012 đối với DN cung ứng suất ăn ca cho công nhân… Các DN cần liên hệ với các cơ quan quản lý để được hướng dẫn cụ thể.

Về lý do của những can thiệp quá sâu của ngành Thuế vào DN, phía Bộ Tài chính cho rằng, trường hợp đã quá hạn thanh toán chậm trả theo quy định trong hợp đồng, cơ sở kinh doanh không thực hiện điều chỉnh giảm theo quy định nhưng trước khi cơ quan thuế công bố quyết định kiểm tra tại trụ sở, có giấy tờ đầy đủ, chứng minh đã thanh toán qua ngân hàng, nếu việc không điều chỉnh giảm dẫn đến thiếu số thuế phải nộp hoặc tăng số thuế được hoàn thì cơ sở kinh doanh bị truy thu, truy hoàn và xử phạt theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Thủ tục hải quan đã được khơi thông

Cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, vướng mắc nhiều nhất là về lĩnh vực Hải quan. Theo các DN, phần mềm hải quan điện tử (HQĐT), thủ tục còn rườm rà, khác biệt trong cách thức áp giá tính thuế, cách thức ứng xử với yêu cầu cung cấp thông tin. Văn bản pháp quy còn một số bất cập, một số lỗi bị quy cho DN nhưng trên thực tế lỗi do hệ thống hoặc cán bộ xử lý, một số quy định còn mang tính cứng nhắc…

Tiếp nhận và xử lý những vướng mắc này, từ đầu năm đến nay toàn ngành Hải quan đã tổ chức 41 cuộc đối thoại với DN từ cấp tỉnh và thành phố. Qua đó, đã trực tiếp giải quyết những vướng mắc cho DN và tổng hợp ý kiến báo cáo Tổng cục Hải quan giải quyết. Cùng với đó là hệ thống văn bản pháp luật được hoàn thiện một cách căn bản, từng bước tiếp cận chuẩn mực quốc tế, tạo cơ sở để triển khai hoạt động cải cách, phát triển hải quan.

Thủ tục HQĐT cũng có những cải thiện đáng kể. Ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, đến nay đã chính thức triển khai thí điểm tại 21/34 Cục Hải quan địa phương, với khoảng trên 50.000 DN đăng ký tham gia, chiếm 86,25% số DN đang làm thủ tục hải quan tại các địa bàn đang áp dụng thủ tục HQĐT. Thủ tục này đã giúp DN giảm thiểu đáng kể thời gian làm thủ tục hải quan. Nếu như trước đây DN phải mất vài giờ để thông quan hàng hóa, thì đến nay có những mặt hàng chỉ mất 3 đến 15 phút.

Về thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực hải quan, ông Cường cũng cho biết, năm 2012 sẽ tập trung rà soát quy định TTHC; trong đó tập trung vào 15 nhóm TTHC liên quan đến tạm nhập tái xuất; hàng hóa trung chuyển; doanh nghiệp ưu tiên HQĐT. Kết quả rà soát trọng tâm Tổng cục Hải quan đã kiến nghị đơn giản hóa 10 TTHC trong tổng số 28 TTHC đang được rà soát, tiết kiệm 31% chi phí.

Theo lãnh đạo Bộ Tài chính, những biện pháp trước mắt để hỗ trợ DN vượt qua thời kỳ khó khăn này, nhằm ổn định sản xuất, kinh doanh như: hỗ trợ các nhóm giải pháp về thuế và phí, điều hành giá và kiểm soát thị trường; cải cách TTHC… Về lâu dài, chiến lược phát triển hải quan đến năm 2020 với mục tiêu hàng đầu là thúc đẩy sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh hàng hóa, dịch vụ trong nước, khuyến khích xuất khẩu, đầu tư; thúc đẩy chuyển dịch kinh tế, tạo việc làm ổn định cho nền kinh tế tăng trưởng và phát triển. Thời gian tới sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác CCHC thuế, hải quan nhằm giảm thiểu thời gian, chi phí cho các DN. Đồng thời hoàn thiện dự thảo dự án Luật Quản lý thuế sửa đổi, Luật Thuế TNCN sửa đổi để thông qua vào kỳ họp Quốc hội tới. 

Quốc Huy