Hồ sơ mật về các "nhạc trưởng" sân cỏ (P1): Jose Mourinho
Thể thao - Ngày đăng : 10:59, 17/10/2014
Nghề huấn luyện viên bóng đá đòi hỏi rất cao và nhiều thử thách. Người ta chỉ nhìn thấy những HLV ở bên lề sân cỏ, như một nhạc trưởng tài ba chỉ đạo dàn quân nhạc trên sân, nhưng mấy ai biết được để có thể đứng ở vị trí đó, mỗi huấn luyện viên đã có những con đường khác nhau, có vinh quang và cả những nhọc nhằn cay đắng.
Congly.com.vn sẽ mang đến cho bạn đọc thông tin về các HLV nổi tiếng nhất trong loạt bài: Hồ sơ các Huấn luyện viên Bóng đá.
Bài 1: Jose Mourinho đã trở thành HLV hàng đầu như thế nào?
Phần 1: Giữ lửa đam mê
José Mário dos Santos Félix Mourinho sinh năm 1963 trong một gia đình trung lưu ở Setubal, Bồ Đào Nha, con trai của Mourinho Félix và Maria Julia Mourinho. Cha ông chơi bóng đá chuyên nghiệp cho Belenenses và Vitoria de Setubal, từng khoác áo đội tuyển Bồ Đào Nha. Mẹ của ông xuất thân từ một gia đình khá giả và là giáo viên trường tiểu học.
Jose Mourinho bị ám ảnh bởi bóng đá từ khi còn nhỏ. Cha ông, Felix Mourinho, kể lại: “Khi thằng bé còn nhỏ, thứ duy nhất nó muốn là bóng đá. Đó là tất cả với thằng bé. Vào Giáng sinh hay ngày sinh nhật nó, nếu chúng tôi không mua tặng cho nó một quả bóng mới, nó sẽ không chấp nhận món quà nào khác. Lúc nào nó cũng ôm bóng, gần như không rời”.
Bóng đá là đam mê và là một phần cuộc sống thú vị nhất của Jose Mourinho suốt thời trẻ. Từ khi còn nhỏ, Jose đã theo cha đến sân tập của Vitoria de Setubal. Khi ông Felix bảo rằng cả gia đình phải rời khỏi Setubal, vì ông sẽ chuyển sang làm việc tại Belenenses, đội bóng có trụ sở đóng tại Lisbon, Jose lúc đó 6 tuổi đã khóc như mưa. Nhưng nỗi buồn cũng qua rất nhanh nhờ bóng đá. “Thằng bé muốn đến xem tôi huấn luyện, và tôi bảo: con có thể đến đây nếu học tốt. Từ đó, nó trở thành cậu bé nhặt bóng của Belenenses”, ông Felix kể.
Jose nhớ tên của mọi cầu thủ trên sân tập, thậm chí có thể kể vanh vách anh ta chơi ở vị trí nào, và chuyển từ đâu đến. Năm ấy, cậu bé mới 12 tuổi. Lúc ấy, có lẽ khó ai tưởng tượng được cậu bé 12 tuổi – cậu bé nhặt bóng Jose Mourinho vẫn hay len lỏi vào sân tập kia sau này sẽ trở thành một HLV vĩ đại của thế giới.
Jose Mourinho và người cha cũng là một huấn luyện viên bóng đá Felix Mourinho
Khoảng 13 -14 tuổi, Jose bắt đầu đi theo cha đi khắp nơi: “Nhờ các huấn luyện viên chở đi, hoặc thậm chỉ là ngồi trên xe tải chở cá, nó sẽ làm mọi cách để đến những nơi mà tôi chỉ đạo trong các trận cuối tuần”. Ông Felix đã kể về cậu con trai như vậy. Ông cũng biến cậu nhóc đó thành trợ lí đặc biệt của mình: “Nó thường ngồi phía sau băng ghế dự bị của đội. Tôi thường truyền đạt ý đồ của mình lại cho nó, và thằng bé sẽ chạy sang bên kia sân để nói lại với các cầu thủ”.
Nhờ thế, Jose tiếp cận với các hệ thống và ý đồ chiến thuật từ khá sớm. Khi mới 15-16 tuổi, cậu đã bắt đầu xem các trận đấu một cách tỉ mỉ để giúp cha chuẩn bị các báo cáo trước trận. Một dịp Felix còn dẫn dắt Uniao de Madeira, đội bóng phải làm khách tại Amadora và cần ít nhất một trận hòa để giành quyền chơi play-off thăng hạng cao nhất của bóng đá Bồ Đào Nha, Jose lãnh trách nhiệm thị sát các buổi tập của đối thủ trong vòng một tuần. Sau đó, cậu tư vấn cho ông Felix một chiến thuật an toàn, đội bóng giành được trận hòa 0-0 trên sân khách, và Jose được cha mình thưởng tiền nhờ chiến công ấy. Cũng từ đây, Jose quyết tâm trở thành HLV bóng đá.
Mẹ Jose muốn con mình theo con đường tri thức. Bà ghi danh ông vào học một trường kinh tế. Mourinho đi học ở đó nhưng đã bỏ học sau ngày đầu tiên. Jose nói kiên quyết: “Xin lỗi mẹ, nhưng cái đó không dành cho con đâu. Chỗ đó toàn cổ cồn và cà vạt, trong khi con chỉ thích sân tập”. Jose quyết định tập trung vào thể thao, và đã chọn để học ở Instituto de Educação Física Superior (ISEF), Đại học Kỹ thuật Lisbon, nghiên cứu khoa học thể thao. Bà Maria kể: “Năm năm học của nó trôi nhanh như tên bắn, với những điểm số xuất sắc, và nó luôn chờ đợi ngày trở thành một huấn luyện viên bóng đá”. Đó là những năm mà Jose âm thầm học hỏi và tích lũy.
Ông dạy giáo dục thể chất trong những năm tháng đầu tiên tốt nghiệp. Mourinho sớm rời nghiệp dạy học để tìm cách trở thành huấn luyện viên chuyên nghiệp tại quê nhà và trở thành huấn luyện viên đội trẻ tại Vitoria de Setubal trong những năm 1990, tiếp đó là với cương vị chuyên viên thể lực tại Estrela da Amadora, sau đó trinh sát viên tại Ovarense.
Mourinho cùng HLV Bobby Robson, “người ngoài hành tinh” Ronaldo tại Barcelona
Mourinho khát khao những thách thức lớn hơn nữa và cơ hội đã đến năm 1992 khi ông được làm thông dịch viên cho một huấn luyện viên nước ngoài hàng đầu. Sir Bobby Robson được bổ nhiệm làm huấn luyện viên của Sporting Lisbon và ông cần một huấn luyện viên địa phương thông thạo tiếng Anh làm thông dịch viên.
Trong vai trò là thông dịch viên, Mourinho bắt đầu có những thảo luận về chiến thuật và công tác huấn luyện với Bobby Robson. Robson đánh giá rất cao khả năng dịch của Mourinho cũng như khả năng hỗ trợ huấn luyện của Jose nên đã mang theo ông trong các hành trình tiếp theo tại FC Porto và Barcelona. Những năm tháng đó Mourinho đã tích lũy cho mình được những tri thức huấn luyện vô giá trên con đường trở thành HLV huyền thoại sau này...