Nhiễm sán lá gan, giun lươn vì mê ăn gỏi, rau sống

Hiểm họa từ món khoái khẩu

TS.BS Đoàn Thu Trà - Phó trưởng Khoa Truyền nhiễm (BV Bạch Mai) cho biết, hiện Khoa đang điều trị cho một bệnh nhân 70 tuổi (ở Ý Yên, Nam Định) bị áp xe gan do nhiễm sán lá gan. Bệnh nhân vào viện trong tình trạng sốt cao và đau nhiều vùng gan được tuyến dưới chẩn đoán áp xe gan không rõ nguyên nhân.

“Thể trạng người bệnh sốt cao, rét run, có biểu hiện bệnh lý nhiễm trùng, vùng gan rất đau, men gan cũng như xét nghiệm Bilirubin máu tăng cao. Chúng tôi đã lưu ý đặc biệt đến yếu tố tập quán của bệnh nhân sống ở vùng quê hay ăn những thức ăn chưa được nấu chín như nem chua, gỏi, rau sống… và kết quả xét nghiệm huyết thanh chẩn đoán là dương tính với sán lá gan. Như vậy bệnh nhân được chẩn đoán áp xe gan là do nhiễm sán lá gan”, BS Trà cho biết.

Cũng theo BS Trà, chỉ từ tháng 2 đến tháng 6/2017 Khoa đã tiếp nhận gần 100 bệnh nhân nhiễm giun lươn trong các biểu hiện bệnh lý về tiêu hóa, phổi, ổ bụng… Đa số các bệnh nhân này đều vẫn thói quen ăn gỏi, ăn tái, không ăn thức ăn sống, chưa được nấu chín như nem chua, gỏi, rau sống...

Bác sĩ Trà thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: Mai Thanh

Đặc biệt gần đây, có bệnh lý về viêm màng não do Angiostrongylus cantonesis (một loài giun đũa chuột gây nên), gây những bệnh cảnh nặng nề. "Trong một nghiên cứu từ năm 2012 – 2015 và hiện nay chúng tôi đang có một đề tài nghiên cứu kết hợp với bên Nhật do 1 bác sĩ người Nhật làm đề tài thì tổn thương về bệnh lý do giun đũa chuột tại Việt Nam tỷ lệ gặp tương đối nhiều trong các bệnh nhân viêm màng não, đặc biệt là các bệnh nhân viêm màng não không tìm rõ căn nguyên", BS Trà cảnh báo.

Cần ăn chín, uống sôi và tẩy giun định kỳ

Theo TS Trà, trong khi tỉ lệ nhiễm kí sinh trùng gặp khá nhiều do thói quen vệ sinh, tập quán ăn uống, nhưng việc phát hiện bệnh nhân nhiễm kí sinh trùng còn nhiều khó khăn, không chỉ do biểu hiện dễ nhầm lẫn bệnh lý khác, mà một số bác sĩ ngay tại tuyến Trung ương cũng chưa có sự quan tâm đến những bệnh lý này.

Do đó, trong một số trường hợp chẩn đoán viêm màng não hoặc một số bệnh chưa rõ căn nguyên, nếu bệnh nhân có kèm theo các bệnh lý tiêu chảy kéo dài, có bệnh lý về áp xe gan thì nên sàng lọc để phát hiện các nguyên nhân do ký sinh trùng để có chẩn đoán và điều trị chính xác cho người bệnh. Bởi đối với các bệnh lý do ký sinh trùng nếu không chẩn đoán đúng, việc sử dụng kháng sinh sẽ không có tác dụng, gây kháng thuốc và tốn kém cho bệnh nhân, gia đình và xã hội. Ngược lại nếu chẩn đoán đúng thì việc điều trị nhiều khi lại rất đơn giản với chi phí không nhiều.

Để phòng tránh các bệnh do ký sinh trùng, bác sĩ chuyên ngành truyền nhiễm khuyến cáo: Người dân phải tấy giun thường xuyên 1 lần/năm; Thức ăn phải đun sôi, nấu chín;  Từ bỏ tập tục thói quen ăn gỏi, ăn tái, không ăn thức ăn sống, chưa được nấu chín như nem chua, gỏi, rau sống…; Vệ sinh cá nhân thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, tránh tiếp xúc gần gũi với các con vật nuôi, vứt bỏ các thảm cũ, bụi bặm…

Thảo Nguyên - Mai Thanh