Chuyên gia chỉ ra sai lầm trong điều trị bệnh hô hấp ở trẻ

Cha mẹ vô tình làm khổ con

Ở trẻ, các bộ máy tiêu hóa, hô hấp, hệ miễn dịch còn non yếu, chưa hoàn chỉnh, cho nên trẻ rất dễ bị tác động bởi các yếu tố như nhiễm virus, cảm lạnh, khói thuốc lá, khói bếp than...

Theo thống kê, mỗi trẻ trung bình mắc các bệnh lý về hô hấp khoảng 4-6 lần mỗi năm. Các sĩ cũng đưa ra cảnh báo, cách chăm sóc sai lầm của phụ huynh khiến nhiều bệnh nhi bị biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Ngồi bên giường bệnh chăm cậu con trai 2 tuổi đang phải cấp cứu, điều trị tích cực do bị viêm mủ màng phổi, chị Nguyễn Thị Lan (Hai Bà Trưng, Hà Nội) không giấu nổi lo lắng: "Trước khi vào viện cháu bị ho, sốt nên người hàng xóm cho đơn thuốc được bác sĩ kê khi con chị ấy bị bệnh hô hấp. Tuy nhiên, sau nhiều ngày uống thuốc theo toa của bác sĩ cho bệnh nhân khác, bệnh của bé ngày càng nặng, lúc này gia đình mới chuyển đến bệnh viện thì cháu đã rơi vào tình trạng biến chứng viêm mủ màng phổi".

Trẻ nhỏ bị viêm hô hấp điều trị trong bệnh viện

Không chỉ riêng chị Lan, hiện nay rất nhiều bậc phụ huynh có tâm lý chủ quan, tự điều trị cho con trẻ tại nhà, chỉ khi bệnh của trẻ chuyển biến nặng gia đình mới đưa đến bệnh viện. Bên cạnh đó, lại có rất nhiều người quá lo lắng về các bệnh lý hô hấp của trẻ nhỏ đã dẫn đến nhiều điều đáng tiếc trong việc dự phòng, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý này.

“Hội chứng” lạm dụng kháng sinh

Bác sĩ Phạm Thanh Xuân - Nguyên Phó trưởng khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai cho biết: "Sai lầm thường gặp nhất ở các mẹ là khi con sốt sẽ cho sử dụng kháng sinh ngay. Tuy nhiên, 70-80% các bệnh lý của đường hô hấp là do virus, cho nên sử dụng kháng sinh sẽ không hiệu quả. Khi các mẹ sử dụng thuốc không theo đơn, tự hỏi kinh nghiệm của các bà mẹ khác, tự mua thuốc cho con... chỉ làm yên tâm cho chính bà mẹ. Bởi vì bệnh ở trẻ em có tính chất cá thể".

Ngoài ra, các bà mẹ không nên tự ý mua đơn thuốc cho con, lặp lại đơn cũ, bởi biểu hiện bệnh ở mỗi thời điểm sẽ khác nhau, nên điều đó vô hình sẽ bắt con mình uống một lượng thuốc không cần thiết. Mặt khác, dùng kháng sinh bừa bãi còn khiến bé tăng nguy cơ dị ứng, gặp các bệnh mãn tính như hen phế quản, béo phì, viêm khớp...

Chỉ sử dụng bài thuốc nam

Thuốc Đông y thường vô hại, tuy nhiên tình trạng bệnh lý thay đổi theo thời gian, và thuốc chỉ đáp ứng tốt với một tình trạng bệnh nhất định. Ví dụ, trẻ ho hắng thông thường thì các thuốc nam có thể chữa được, nhưng trẻ dưới 1 tuổi nên hạn chế cho uống nhiều mật ong trong một ngày. Nếu bệnh hô hấp kèm theo khò khè, co thắt phế quản thì thuốc nam không có tác dụng.

Nhầm lẫn dấu hiệu bệnh

Cũng theo bác sĩ Xuân, các dấu hiệu của bệnh sởi rất giống với biểu hiện của bệnh viêm đường hô hấp nên dễ gây ra những chẩn đoán bệnh sai. Điều này đặc biệt nguy hiểm khi việc điều trị tại nhà không dứt, gây ra những biến chứng hết sức nguy hiểm cho sức khỏe và sinh mạng trẻ: viêm phổi do virus, suy hô hấp và tử vong.

Vì những nguyên do trên, bác sĩ khuyên, khi thấy các dấu hiệu như nóng sốt (trên 38oC- 39oC), ho khan, đau rát họng, đỏ họng ở trẻ thì phụ huynh phải đưa trẻ đến cơ quan y tế thăm khám. Sau đó tuân thủ tuyệt đối quy trình khám chữa bệnh mà bác sĩ đưa ra.

Đặc biệt, với chứng viêm họng, viêm đường hô hấp, trẻ cần được giữ ấm, đặc biệt là vùng cổ, không nằm máy lạnh, không mở quạt lớn, chú ý vệ sinh mũi, mắt cho trẻ để ngăn chặn bội nhiễm đồng thời bổ sung dưỡng chất đầy đủ, nhất là rau củ, trái cây nhằm tăng sức đề kháng cho trẻ.

Dinh dưỡng không hợp lý

Nhiều cha mẹ nghĩ rằng trẻ cần ăn thật nhiều, béo thì sẽ khỏe nói chung và ít mắc các bệnh hô hấp. Tuy nhiên bác sĩ Xuân cho rằng, chỉ so trẻ với tiêu chuẩn phát triển thông thường theo bảng thông thường của quốc tế, dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý là tốt nhất. Ở bất kì độ tuổi nào đừng bỏ chế độ sữa của trẻ.

Nên cho trẻ tiêm phòng và bổ sung vitamin A, vitamin D đầy đủ theo lịch định kỳ. Đã có nghiên cứu của Viện dinh dưỡng cho thấy các trẻ đủ vitamin A tỷ lệ mắc bệnh hô hấp ít hơn, và nếu có mắc bệnh hô hấp thì thời gian điều trị ngắn hơn so với trẻ thiếu vitamin A.

Việc cho trẻ ăn đa dạng thức ăn cũng là điều cần thiết. Chỉ ngừng cho trẻ ăn thức ăn nào đó khi trẻ có biểu hiện dị ứng.

Thảo Nguyên