Đặc sản chuột đồng và những ẩn họa khôn lường

Khi chuột nhà, chuột cống thành…đặc sản

Món đặc sản chuột đồng, nổi tiếng nhất là ở miền quê lúa huyện Yên Thành (Nghệ An), huyện Ninh Giang (Hải Dương) và một số vùng lân cận Hà Nội như Bắc Ninh, Hưng Yên…Trước đây, cứ mỗi khi đến mùa thu hoạch lúa, bà con của những địa phương này thường tổ chức bắt chuột đồng về thui rơm, chế biến thành các món ăn lạ miệng, hấp dẫn. Dần dần, những món ăn ấy thu hút sự chú ý của nhiều người, mọi tầng lớp trong xã hội và trở thành món đặc sản độc nhất vô nhị.

Những tay thợ kỳ cựu về bắt chuột đồng không chỉ đơn giản để ăn, mà còn để lập nhà hàng, mở quán nhậu kinh doanh món đặc sản hút khách này. Một số "thợ săn" khác thì mang về để bán cho các quán nhậu trên địa bàn, nhập sỉ cho các con buôn. Lâu dần, việc săn, bán thịt chuột đồng trở thành một nghề cực nóng ở các vùng quê, thậm chí, thịt chuột còn xuất hiện ở các phiên chợ, trong bữa ăn hàng ngày của các gia đình.

Theo chân một người bạn về huyện Ninh Giang (tỉnh Hải Dương), nơi được cho là khá nổi tiếng về món đặc sản thịt chuột, chúng tôi ghé vào một quán nhậu, chủ quán liền chạy ra hỏi và giới thiệu hàng loạt các món đặc sản được chế biến từ chuột của quán như: chuột hấp lá chanh, chuột xào lăn, chuột giả cầy, chuột hấp sả, canh bào thai, thịt chuột nướng….

Món chuột hấp lá chanh

Chủ quán cho biết, hằng ngày quán của ông rất đông khách, đặc biệt là vào những ngày se lạnh. Món được mọi người ưa thích nhất là món thịt nướng xiên và xào sả ớt.

Theo chân ông chủ quán, chúng tôi tiếp cận được nơi chế biến chuột, ban đầu họ làm sạch lông, sau đó chất chuột thành hàng và thui bằng rơm đến khi cho bề ngoài chuột vàng ươm, tỏa mùi thơm phức rồi đem cắt bỏ đầu, đuôi, chân, bỏ hết nội tạng và chế biến thành món tùy ý.

Món chuột giả cầy

Các "thợ săn chuột" có tiếng ở Hải Dương, Hưng Yên tiết lộ, trước đây chuột đồng nhiều lắm, kể từ khi bà con bơm thuốc trừ sâu, dùng các biện pháp diệt chuột thì chuột đồng trở nên khan hiếm. Vì đây là món ăn đang rất hút khách, nên giờ họ bẫy cả chuột nhà, săn những chú chuột cống ở các kệnh rạch, bãi rác đem về bán lại cho các nhà hàng, các con buôn.

Có những đêm họ bắt được đến hàng yến chuột, bán cho nhà hàng. Qua sơ chế, chuột cống, chuột nhà, chuột bãi rác lại trở thành món đặc sản chuột đồng đắt đỏ mà người ăn, không thể nào phân biệt được. Thông thường, chuột sống có giá từ 60 – 80.000đồng/kg, chuột đã qua sơ chế, hay bán ở các chợ là 80 – 150.000đồng/kg.

Ăn “đặc sản” rước bệnh vào người

Sở dĩ chuột đồng trở thành món đặc sản bởi vì nó là món ăn lạ, nhiều người muốn thử nên trở thành phong trào, hút khách, hút sự quan tâm của những người đam mê ẩm thực. Đa số họ đều tin rằng, chuột đồng chỉ ăn lúa, ngô mà ít ai biết rằng, chuột đồng còn có thể ăn nhiều thứ khác và người ăn, người tiêu dùng cũng không tài nào phân biệt nổi.

Nếu ăn đúng chuột đồng, nguy cơ nhiễm bệnh đối với người ăn thấp hơn, nhưng nếu ăn phải chuột cống, chuột bãi rác (loại chuột này ăn những tạp chất rất bẩn, lại sống trong cống, môi trường ô nhiễm) nên nguy cơ nhiễm các loại bệnh từ chúng rất cao.

Dù người săn, người bán, người ăn hay người chế biến chuột đều có nguy cơ nhiễm bệnh cao

Theo các chuyên gia y tế cho biết, chuột vốn là loại trung gian truyền bệnh, chúng chứa rất nhiều vi rút gây hại cho sức khỏe con người, từ chuột cống có thể sẽ lây sang chuột đồng, lây sang cả con người khi tiếp xúc với phân và nước tiểu của chúng.

Trong quá trình bắt chuột, hay sơ chế chuột những người tiếp xúc trực tiếp với chuột là những người có nguy cơ nhiễm bệnh cao nhất, như bệnh dịch hạch do con bọ chét trú ngụ từ chuột nhảy sang, bệnh xoắn khuẩn chứa trong nước tiểu, ruột gan của chuột, lây lan khi giết mổ chúng.

Với những con chuột thui không kỹ, nếu ăn phải chúng thì cũng có nguy cơ bị bệnh ung thư, hay ăn phải những con chuột ăn thuốc bả, nhiễm các hóa chất... sẽ bị ngộ độc cấp tính, hậu họa sẽ khôn lường. Người ăn thịt chuột có thể tích tụ nhiều loại chất độc vào cơ thể, dẫn đến các bệnh như viêm gan, suy thận cấp.

Đặc biệt, trong lục phủ ngũ tạng của chuột có chứa các mầm bệnh như phó thương hàn, viêm cầu khuẩn, lao,… Vì thế cho dù là người săn, người sơ chế, bán hay ăn chuột cũng đều có nguy cơ mắc bệnh cao.

Nguyễn Kim Cương