ĐBQH chất vấn Bộ trưởng Công Thương việc hàng nước ngoài đội lốt hàng Việt

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh là thành viên Chính phủ thứ hai đăng đàn trong phiên chất vấn của Quốc hội kéo dài từ ngày 6-8/11. 77 đại biểu đã đăng ký chất vấn người đứng đầu ngành Công Thương trong chiều 6/11.

Đề cập tình trạng doanh nghiệp lợi dụng nhãn mác hàng Việt Nam để chuyển tải bất hợp pháp hàng nhập khẩu từ Trung Quốc rồi xuất khẩu sang nước khác được cảnh báo từ lâu, song chậm xử lý, Đại biểu Phương Thị Thanh (Bắc Kạn) hỏi nguyên nhân và trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Công Thương trong quản lý như thế nào?

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cũng đặt vấn đề về trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Công Thương trước  tình trạng sản xuất hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc vẫn diễn biến phức tạp khó lường. Đặc biệt, thời gian gần đây, hàng hóa Trung Quốc được gắn nhãn mác Việt Nam để xuất khẩu, tiêu dùng đã diễn ra nhiều nơi. Mặc khác, sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường EU, Hoa Kỳ đang có nguy cơ gian lận xuất xứ, trốn thuế.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh. Ảnh: VOV

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng chúng ta đã hội nhập sâu với thế giới. Thông qua hàng loạt các hiệp định thương mại đã ký kết, các ưu đãi thuế quan xuất khẩu sang thị trường quốc gia đối tác giúp chúng ta có lợi thế về thị trường so với các quốc gia khác.

Các hiệp định đa phương, song phương đã ký kết giúp chúng ta nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm khi sang nước khác. Nhưng với ưu đãi thuế quan, tiếp cận thị trường đã xuất hiện tình trạng sản phẩm đội lốt xuất xứ Việt Nam để hưởng ưu đãi thuế quan khi xuất sang các thị trường đối tác.

Bộ trưởng cho biết đây là thực trạng Bộ Công Thương đã nhận diện từ năm 2016 sau khi Việt Nam hội nhập sâu rộng thông qua loạt các Hiệp định thương mại tự do (FTA).

Dẫn trường hợp phát hiện 1,8 triệu tấn nhôm trị giá 4,3 tỷ USD gần đây đã được các cơ quan chức năng phối hợp chặn đứng, Bộ trưởng cho biết ngay thời điểm nhận thông tin, Bộ Công Thương đã tổ chức các đoàn kiểm tra đến làm việc với doanh nghiệp này, báo cáo với các cấp, ban ngành. Sau đó, Chính phủ đã chỉ đạo cụ thể, giao Tổng cục Hải quan tiếp tục giám sát chặt chẽ, không cho phép lợi dụng xuất xứ Việt Nam khi tham gia thương mại thế giới.

Bên cạnh sản phẩm nhôm này cũng có một số sản phẩm khác có hiện tượng lợi dụng xuất xứ Việt Nam như thiết bị điện tử, máy tính, dệt may, da giày, gỗ dán, sản phẩm gỗ... Ngoài ra, loạt lĩnh vực khác như điện tử, dệt may, da giày... cũng có dấu hiệu tranh thủ lợi dụng gian lận thương mại, chuyển tải bất hợp pháp đã được phát hiện.

"Bộ đã chủ động báo cáo Chính phủ, phối hợp cùng các bộ, ngành xử lý. Chúng ta đã không chậm trễ trong ngăn ngừa các hành vi này, tránh được ảnh hưởng tới quan hệ thương mại với các đối tác xuất khẩu, chẳng hạn với Mỹ dù Việt Nam có kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này tăng đột biến vừa qua", người đứng đầu ngành Công Thương nói.

Cũng tại phiên chiều 6/11, đại biểu Phạm Văn Hòa đặt vấn đề về trách nhiệm của Bộ Công Thương trước thực trạng hình ảnh “đường lưỡi bò” của Trung Quốc được cài cắm qua hàng hoá nhập khẩu vào Việt Nam như quả địa cầu, ôtô gắn định vi, phim ảnh.

Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết vụ hình ảnh đường lưỡi bò được cài cắm vào ôtô nhập khẩu, phục vụ triển lãm như vừa qua, là "hiện tượng mới". Ngay sau khi xảy ra, Bộ Công Thương đã tổ chức rà soát lại và đưa ra cách xử lý. Đối với ô tô triển lãm, sẽ tịch thu, sau đó có biện pháp phối hợp với các cơ quan chức năng để đảm bảo quản lý chặt chẽ trong tương lai, tránh bị lợi dụng. Đối với một doanh nghiệp khác thực hiện việc nhập khẩu và kinh doanh ô tô tại Việt Nam, thì Bộ đã nghiêm túc yêu cầu triệu tập doanh nghiệp và thu hồi toàn bộ ô tô được nhập khẩu vào Việt Nam mà có “đường lưỡi bò” trên phần mềm. Bộ cũng tạm thời dừng giấy phép kinh doanh nhập khẩu ô tô tại Việt Nam cho đến khi doanh nghiệp này phải thực hiện xong các phần trách nhiệm của mình.

Đối với hàng hóa có cài cắm hình ảnh “đường lưỡi bò”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng, đã nhận thấy lỗ hổng pháp lý mà các bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Bộ Thông tin và Truyền thông. Ông khẳng định sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện pháp luật, thể chế để đảm bảo không lặp lại hiện tượng này.

Mạnh Nguyễn