Khai thác khoáng sản trái phép ở Gia Lai: Tỉnh đề nghị xử lý, huyện “ngó lơ”

Tại xã Ia Nhin (Chư Păh), trong vòng vài năm trở lại đây, khoáng sản luôn là chủ đề nóng. Hầu như năm nào, báo chí cũng phản ánh về hoạt động khai thác khoáng sản trái phép. 

Mới đây nhất là văn bản của Sở TN&MT tỉnh Gia Lai, số 2135/STNMT-KS, ngày 10/7/2019 gửi đến UBND huyện Chư Păh đề nghị: Xác minh, xử lý đối tượng khai thác đất san lấp trái phép tại thôn 7, xã Ia Nhin theo nội dung báo chí phản ánh. Đồng thời, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép “tiếp diễn, kéo dài” tại khu vực này.

Ngoài ra, văn bản cũng đề nghị UBND huyện Chư Păh và xã Ia Nhin cần tăng cường công tác quản lý nhà nước về khoáng sản. Đặc biệt, ở những khu vực thường xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, tránh tình trạng, để xảy ra khai thác khoáng sản trái phép tiếp diễn, kéo dài, không xử lý dứt điểm.

Song song với văn bản đề nghị, một lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Gia Lai cũng cho rằng, sự cần thiết để ngăn chặn dứt điểm tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, ngoài việc xử lý đối tượng vi phạm, các tập thể và cá nhân ở địa phương cũng phải bị xử lý khi để xảy ra tình trạng khai thác trái phép kéo dài.

Xẻ thịt đất đồi để khai thác đất san lấp trái phép vào ngày 8/7/2019 của đối tượng H.M.P

Ngay sau khi nhận được văn bản, ông Nay Kiên, Chủ tịch UBND huyện Chư Păh đã có báo cáo số 2484/UBND-KT vào ngày 15/7/2019, gửi Sở TN&MT tỉnh. Chiếu theo văn bản này, huyện đã ban hành rất nhiều văn bản yêu cầu các cơ quan chuyên môn cũng như xã Ia Nhin tăng cường kiểm tra, xử lý dứt điểm tình trạng khai thác đất san lấp trái phép ở khu vực này.

Cùng với đó, báo cáo cũng nói rõ, xã Ia Nhin đã thành lập tổ kiểm tra khoáng sản trên địa bàn. Tổ chức kiểm tra thường xuyên tại thôn 7. Chú trọng kiểm tra vào các ngày lễ và ngày nghỉ. Trước đó, vào giữa năm 2019, đối tượng H.M.P đã khai thác đất san lấp trái phép, báo chí phản ánh và địa phương này đã lập biên bản xử phạt nên đã dừng lại.

Vậy nhưng, điều đáng quan tâm là lợi dụng thời điểm tổ kiểm tra không có mặt ở thôn 7 (vì bận giao ban), phân công nhiệm vụ trong tuần tại trụ sở UBND xã Ia Nhin vào ngày 8/7/2019, H.M.P đã tiếp tục khai thác đất san lấp trái phép được 4 xe ô tô, khi đang vận chuyển trên đường thì bị thôn trưởng phát hiện nên dừng khai thác. Tiếp đó, đến ngày 9/7, tổ kiểm tra vào khu vực này thì không thấy hoạt động.

Chính vì những điều đó, nên trong báo cáo mà huyện này gửi lên Sở không đề cập đến trách nhiệm của tập thể và các cá nhân có liên quan.

Quay lại thời điểm cuối năm 2018, PV Báo Công lý đã vào trực tiếp hiện trường, ghi nhận tại thôn 7, tình trạng khai thác đất đồi rầm rộ với rất nhiều xe ô tô vào ra liên tục để chở đất. Dọc đường, thùng xe chở đất không được che chắn, lộ rõ phần ngọn nhô lên khỏi thùng nên bụi bay mù mịt.

Vị trí mỏ đất nằm trên một ngọn đồi, tại đây có đến 2 chiếc máy múc (1 lớn và 1 nhỏ) cùng với 3 chiếc xe tải đang khẩn trương lấy đất chở về đổ đường. Mặc dù trước đó, ở những vị trí này đã bị xử phạt hành chính.

Tháng 11/2018, đây là một trong những điểm nóng về vấn đề đất san lấp.

Bà Võ Hoàng Đan Thanh, Chủ tịch UBND xã Ia Nhin, phân trần: “Đất đây không đủ điều kiện để cấp quyền sử dụng đất nên chúng tôi không cấp quyền sử dụng đất. Căn cứ theo luật khoáng sản, đất vẫn nằm trong khoáng sản cho nên phải được cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp quyền khai thác…”.

Trái ngược với lời của bà Thanh, ông Hoàng Văn Cường, Trưởng thôn Ia Sik-Ia Nhin, có nhà sát đường xe chở đất hay đi qua cho biết: “Tôi có hỏi cấp trên về tình hình xe họ chạy như thế nào, thì Chủ tịch UBND xã nói họ có đầy đủ giấy tờ để người ta làm. Về phía thôn, tôi cũng có yêu cầu với nhà thầu phải tưới đường để tránh bụi. Hiện có 6 chiếc xe, mỗi chiếc chạy ngày 8 chuyến nên cả ngày là 48 chuyến. Khu vực lấy đất thuộc của thôn khác, xe chỉ chạy qua đường của thôn này, mỗi lần xe chở có khả năng vượt thùng và không có che chắn. Đến nay, đã chở được khoảng 10 ngày rồi".

Ngoài vấn đề đất san lấp, tại xã Ia Nhin còn để xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép. Điều này, được thể hiện tại văn bản số 3070/UBND-KT ngày 5/10/2018 của UBND huyện Chư Păh gửi đến Báo Công lý.

Văn bản cho rằng khu vực này không hoạt động thường xuyên mà chỉ lén lút, nhỏ lẻ, hút trực tiếp lên xe rồi chở đi vào ban đêm. Cùng với đó, đây là khu vực có nhiều suối cạn, đường đi gặp nhiều khó khăn nên việc tổ chức lực lượng để kiểm tra ngăn chặn, kịp thời xử lý gặp rất nhiều khó khăn, phức tạp. Trong vòng 4 tháng, huyện và xã đã bố trí lực lượng, thường xuyên tuần tra, kiểm soát tại khu vực này và đã xử lý hai đối tượng vi phạm với số tiền 4 triệu đồng.

Báo Công lý sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Trần Sỹ