Quyết định của Tổng Giám đốc Vicem: Doanh nghiệp nào được “hưởng lợi”?
Nhịp cầu Công lý - Ngày đăng : 10:30, 25/03/2017
Như Báo Công lý đã phản ánh, ngày 6/11/2014, ông Trần Việt Thắng, TGĐ Vicem ký Quyết định số 2267 (QĐ 2267) ban hành quy định về lựa chọn nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ tại công ty mẹ Vicem. Ngày 5/2/2016, TGĐ Vicem ký Quyết định số 249/QĐ-VICEM (QĐ 249), lựa chọn đấu thầu cung cấp nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu, vật tư, dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn để bảo đảm tính liên tục cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và mua sắm nhằm duy trì hoạt động thường xuyên được tổ chức tại Công ty mẹ Vicem.
Đáng chú ý là QĐ 2267 và QĐ 249 không có các điều khoản, nội dung quy định nhằm đảm bảo thông tin trong đấu thầu được công khai. Cụ thể, các quy trình lựa chọn nhà cung cấp nêu tại Mục 2 (từ Điều 5 đến Điều 9) phần quy định, ban hành kèm theo QĐ 2267, hay Mục 2 (từ Điều 5 đến Điều 9) phần quy định, ban hành kèm theo QĐ 249 đều không quy định về việc tổ chức công bố thông tin, phương tiện công bố thông tin, không có điều khoản nào quy định về những gói thầu được công khai đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng theo quy định của Luật Đấu thầu.
Hàng loạt thỏa thuận khung, hợp đồng khung được TGĐ Vicem ký
heo nhận xét của các luật sư, chuyên gia kinh tế về lĩnh vực này, hai quyết định nêu trên là không minh bạch, làm hạn chế khả năng tiếp cận thông tin của các nhà cung cấp có năng lực, từ đó không phát huy được hiệu quả của việc mua sắm và khó đảm bảo tiêu chí công bằng trong hoạt động mua sắm. Vì vậy, cả hai quyết định này có dấu hiệu vi phạm Luật Đấu thầu, vi phạm khoản 5 Điều 26, Điều lệ tổ chức của Vicem ban hành theo Quyết định số 841/QĐ-TTg ngày 1/6/2011 của Thủ tướng Chính phủ.
Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 6/11/2014, TGĐ Vicem ký QĐ 2267, nhưng ngày 26/8/2014 TGĐ Vicem đại diện cho Vicem (bên mua) ký Thỏa thuận khung số 1680 với Công ty cổ phần CKDA-LICOGI để cung cấp 851 tấn bi nghiền phục vụ sản xuất xi măng. Đáng chú ý là tại Điều 2 thỏa thuận khung này “buộc” các công ty thành viên của Vicem phải mua hàng mà đại diện Vicem đã ký trước: Công ty TNHH MTV xi măng Vicem Hoàng Thạch, Công ty CP xi măng Bỉm Sơn, Xi măng Hoàng Mai, Xi măng Hải Vân, Xi măng Hà Tiên 1. Mức giá mỗi tấn bi nghiền được thỏa thuận khung yêu cầu ký cụ thể: Xi măng Hoàng Thạch là 29.429.800 đồng/tấn, xi măng Bỉm Sơn 28.935.100 đồng/tấn…Tổng giá trị thỏa thuận khung là hơn 25 tỷ đồng, chưa bao gồm 10% thuế VAT.
Sau khi ký QĐ 2267, ngày 23/12/2015, ông Thắng tiếp tục ký Hợp đồng khung số 2765 với Nhà máy vật liệu chịu lửa kiềm tính Việt Nam cung cấp gần 1,3 triệu kg vật liệu chịu lửa, trị giá 37,5 tỷ đồng (đã bao gồm thuế VAT). Tại khoản 11 của hợp đồng khung này quy định: Trách nhiệm của Vicem là “gửi hồ sơ, tài liệu cần thiết và thỏa thuận đã ký giữa Vicem và nhà cung cấp cho các công ty thành viên Vicem để các bên trực tiếp ký hợp đồng mua bán”.
Ngày 6/7/2015, TGĐ Vicem ký Thỏa thuận khung số 1344 với Nhà máy vật liệu chịu lửa kiềm tính Việt Nam nêu trên. Khối lượng cung cấp hàng hóa hai bên thỏa thuận là 784.000 kg, Vicem lại bắt buộc 5 công ty thành viên: Vicem Hải Phòng, Bút Sơn, Bỉm Sơn, Hoàng Mai, Hải Vân mua theo số lượng, đơn giá được phân bổ theo thỏa thuận khung.
Ngày 13/1/2016, trước khi ký QĐ 249, ông Thắng ký Thỏa thuận khung số 064 với Công ty CP cơ khí Đông Anh Licogi mua gần 2000 tấn bi nghiền. Theo Điều 2 của thỏa thuận này, các công ty thành viên của Vicem bắt buộc phải mua bi nghiền với giá được ấn định.
Ngày 29/1/2016, ông Thắng ký tiếp 2 Thỏa thuận khung số 219 và 220 với Công ty TNHH KIAN HO và Công ty TNHH NSK Việt Nam để mua vòng bi và phụ kiện dùng để phục vụ sản xuất xi măng năm 2016 cho các thành viên thuộc Vicem với tổng giá trị lên tới hàng trăm tỷ đồng.
Ngày 20/12/2016, ông Thắng ký Thỏa thuận khung số 2701, để mua hơn 2000 tấn bi nghiền phục vụ sản xuất xi măng cho các công ty thành viên. Bên bán hàng lại là Công ty CP cơ khí Đông Anh Licogi, một đối tác “quen thuộc” xuất hiện trong các thỏa thuận khung, hợp đồng khung.
Theo tìm hiểu của phóng viên, chỉ tính riêng ngày 10/1/2017, TGĐ Vicem đã ký 3 Thỏa thuận khung số 79, 80, 81 với các nhà cung cấp “quen thuộc” là Công ty TNHH SKF Việt Nam, Công ty TNHH Quốc tế Sao Đỏ. Chỉ tính riêng Công ty TNHH SKF Việt Nam, một ngày ký được 2 thỏa thuận khung số 79 và 81 cung cấp vòng bi và phụ kiện cho Vicem trị giá nhiều tỷ đồng.
Từ những thông tin nêu trên, Luật sư Nguyễn Xuân Huấn, Đoàn Luật sư Tp. Hà Nội nhận xét: Việc mua sắm tập trung của Vicem thực hiện nêu trên có dấu hiệu không minh bạch, vi phạm Luật Đấu thầu, vi phạm điều lệ của Vicem. Vì vậy, Bộ Xây dựng cần chỉ đạo, xử lý để việc mua sắm thiết bị vật tư hàng năm của Vicem được công khai, minh bạch./.
Điều 44, Luật Đấu thầu 2013 quy định: 1. Mua sắm tập trung là cách tổ chức đấu thầu rộng rãi để lựa chọn nhà thầu thông qua đơn vị mua sắm tập trung nhằm giảm chi phí, thời gian, đầu mối tổ chức đấu thầu, tăng cường tính chuyên nghiệp trong đấu thầu, góp phần tăng hiệu quả kinh tế. 2. Mua sắm tập trung được áp dụng trong trường hợp hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng nhiều, chủng loại tương tự ở một hoặc nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp hoặc chủ đầu tư. 3. Mua sắm tập trung được thực hiện theo một trong hai cách sau đây: a) Đơn vị mua sắm tập trung tập hợp nhu cầu mua sắm, tiến hành lựa chọn nhà thầu, trực tiếp ký hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn cung cấp hàng hóa, dịch vụ; b) Đơn vị mua sắm tập trung tập hợp nhu cầu mua sắm, tiến hành lựa chọn nhà thầu, ký văn bản thỏa thuận khung với một hoặc nhiều nhà thầu được lựa chọn làm cơ sở để các đơn vị có nhu cầu mua sắm trực tiếp ký hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn cung cấp hàng hóa, dịch vụ. 4. Đơn vị mua sắm tập trung thực hiện việc lựa chọn nhà thầu trên cơ sở nhiệm vụ được giao hoặc hợp đồng ký với các đơn vị có nhu cầu. |