Vương miện Ethiopia trở về nhà sau 21 năm được giấu kín

Vương miện bằng đồng mạ vàng trang trí công phu, có hình của Chúa Jesus và các Tông đồ, đã được khám phá sau khi Sirak Asfaw (bên trái) trở thành công dân Hà Lan và liên lạc với thám tử nghệ thuật Hà Lan Arthur Brand (phải)

Chiếc vương miện bằng đồng mạ vàng được trang trí công phu, có hình Chúa Kitô và Mười hai sứ đồ, đã được phát hiện sau khi người đàn ông này giữ nó tiếp xúc với Arthur Brand - một thám tử nghệ thuật người Hà Lan.

Arthur Brand, được mệnh danh là "Indiana Jones của giới nghệ thuật" vì những khám phá về các tác phẩm bị mất tích, cho biết chiếc vương miện hiện đang được giữ ở một vị trí an toàn sẽ sớm được trao trả cho chính quyền Ethiopia.

Tại căn hộ của mình ở thành phố cảng Rotterdam của Hà Lan, Sirak Asfaw – người đã giữ chiếc vương miện suốt 2 thập kỷ - đã kể câu chuyện đáng chú ý về cách anh ta sở hữu chiếc vương miện mà các chuyên gia đánh giá là một tạo tác văn hóa quan trọng nhất của Ethiopia.

Sirak Asfaw, một người tị nạn cũ của Ethiopia, hiện làm cố vấn quản lý cho chính phủ Hà Lan, đã rời khỏi đất nước vào cuối những năm 1970 trong cuộc thanh trừng được gọi là "Khủng bố Đỏ".

Khi đã định cư ở Hà Lan, Sirak thường gặp gỡ những người Ethiopia bao gồm phi công và nhà ngoại giao, cùng với những người đã phải rời bỏ đất nước vì những giai đoạn khó khăn liên tục ở đất nước cổ xưa nhất châu Phi này.

Sau đó, vào tháng 4 năm 1998, trong khi tìm kiếm một tài liệu, Sirak tình cờ thấy vương miện trong chiếc vali bị bỏ lại bởi một trong những vị khách của mình. "Tôi nhìn vào chiếc vali và thấy một cái gì đó thực sự tuyệt vời và tôi nghĩ rằng “Đây là một việc sai trái. Cái này đã bị đánh cắp. Cái này không nên ở đây. Cái này thuộc về Ethiopia'", ông nói.

Sirak nói rằng, đã phải đối mặt với chủ sở hữu của chiếc vali và nói với anh ta rằng vương miện "sẽ không rời khỏi nhà tôi trừ khi nó quay trở lại Ethiopia".

Ngay sau đó, Sirak đã đăng một tin nhắn trên một nhóm trò chuyện trên mạng xã hội khi đó vẫn chỉ là hiện tượng mới vào năm 1998 - hỏi mọi người nghĩ anh ta nên làm gì với "một vật phẩm của người Ethiopia".

Nhưng anh ta đã không nhận được một câu trả lời thỏa đáng "và tôi không muốn trả lại nó cho cùng một chế độ đã khiến cho vương miện có thể bị đánh cắp", anh nói.

Cuối cùng Sirak đã quyết định trở thành người bảo vệ của vương miện "cho đến khi nó có thể quay trở lại".

Trong 21 năm, vương miện đã được giấu trong căn hộ của Sirak khi Ethiopia tiếp tục được cai trị bởi một chính phủ độc đảng chuyên quyền.

Trong thời gian đó, Sirak phải chịu áp lực bởi những người Ethiopia biết rằng anh ta có vương miện và muốn buộc anh ta trả lại. "Nhưng tôi biết nếu tôi trả lại, nó sẽ biến mất một lần nữa", anh nói.

Vương miện, hiện đang được giữ tại một nơi an toàn ở Hà Lan, sẽ sớm được trao cho chính quyền Ethiopia

Tuy nhiên, Sirak nói rằng khi Thủ tướng Abiy Ahmed nhậm chức vào năm ngoái, Sirak cảm thấy rằng mọi thứ đã thay đổi ở Ethiopia đủ để có thể trao lại vương miện.

Brand cho biết Sirak đã liên lạc với anh và nói rằng anh ta “đang sở hữu một cổ vật của người Ethiopia có tầm quan trọng văn hóa lớn”.

Chính phủ Hà Lan cũng xác nhận rằng, Brand đã nói với họ về sự tồn tại của vương miện và rằng "tính xác thực của chiếc vương miện sẽ phải được kiểm tra bằng sự hợp tác chặt chẽ với chính quyền Ethiopia", trước khi các bước tiếp theo sẽ được thực hiện.

Vật phẩm này hiện đang được lưu trữ tại một cơ sở bảo mật cao ở Hà Lan.

Jacopo Gnisci, một cộng tác viên nghiên cứu tại Đại học Oxford - người cũng đã kiểm tra chiếc vương miện và xác nhận tính xác thực của nó - cho biết có ít hơn hai chục chiếc vương miện này, được gọi là "zewd", tồn tại. "Những vương miện này có ý nghĩa văn hóa và biểu tượng to lớn ở Ethiopia, vì chúng thường được các quan chức cấp cao tặng cho các nhà thờ cuối thời Cổ đại”.

Vương miện này có một dòng chữ ghi niên đại từ 1633-34, nhưng Gnisci nói rằng nhiều khả năng nó đã được tạo ra sau đó một thế kỷ và được ủy quyền bởi một trong những lãnh chúa mạnh nhất của Ethiopia, "ras" Welde Sellase.

Gnisci, người hiện đang viết một cuốn sách về các bản thảo thời trung cổ của người Ê-uy, cho biết Welde Sellase có thể đã trao vương miện cho một nhà thờ ở một ngôi làng tên là Cheleqot gần thành phố Mekelle hiện đại ở miền bắc Ethiopia.

Lần cuối cùng vương miện được nhìn thấy ở nơi công cộng, nó đã được một linh mục đội trong một bức ảnh chụp năm 1993 trước khi nó biến mất, Gnisci nói. Một cuộc điều tra đã được tiến hành vào thời điểm đó nhưng thủ phạm không bao giờ được tìm thấy.

"Những chiếc vương miện này có giá trị biểu tượng vô giá và điều quan trọng là chúng phải được trả lại cho Ethiopia," Gnisci nói.

Sirak nói: "Đây là di sản văn hóa của người Ethiopia, là bản sắc của Ethiopia và cuối cùng tôi cũng cảm thấy thanh thản vì đã trả lại nó cho Ethiopia ".

Trâm Anh (theo AFP)