Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Chưa phát hiện sai phạm gì qua cách tính và thu tiền điện của EVN

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, trong ngày 30/5- ngày đầu tham gia thảo luận về kinh tế-xã hội đã có 52 đại biểu phát biểu, 4 đại biểu tranh luận, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân tham gia thảo luận, trao đổi các vấn đề đại biểu quan tâm; còn 42 đại biểu đăng ký chờ phát biểu.

Tại phiên thảo luận ngày 30/5, các đại biểu cơ bản tán thành với đánh giá bổ sung kết quả phát triển kinh tế - xã hội năm 2018, kết quả phát triển kinh tế - xã hội những tháng đầu năm 2019 thể hiện qua các chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch đề ra. 

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng thẳng thắn chỉ ra một số vấn đề cụ thể để có giải pháp tháo gỡ như: gian lận thi cử; bảo đảm trật tự, an ninh xã hội; đấu tranh triệt phá tín dụng đen, tội phạm ma túy, trộm cắp, cướp tài sản, giết người man rợ; quản lý người nghiện ma túy; xử lý tội phạm xâm hại tình dục trẻ em; triển khai sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; thu hồi tài sản thất thoát trong các vụ án tham nhũng; an toàn thông tin và an ninh mạng; giải pháp bảo đảm tăng trưởng bền vững; vấn đề điều hành giá điện; nâng cao năng suất, chất lượng lao động; bảo đảm cân đối ngân sách nhà nước...

 Phó thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại nghị trường Quốc hội

Trong phiên thảo luận của Quốc hội về kinh tế xã hội chiều 30/5, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ và Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân đã đăng đàn giải trình một số vấn đề đại biểu quan tâm.

Điều hành giá điện phải bảo đảm 2 mục tiêu

Theo đó, về giải pháp kiềm chế lạm phát và giá điện, một lần nữa, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định lộ trình điều chỉnh giá điện được Chính phủ, Bộ Công Thương, EVN thực hiện theo đúng quy định Luật Điện lực, quyết định 24 và các văn bản pháp luật khác. Chính phủ cũng đã có báo cáo chi tiết gửi Quốc hội về điều chỉnh tăng giá mặt hàng này.

Về giá điện, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết điện là vật tư chiến lược và an ninh an toàn điện là một cân đối lớn và trọng yếu của nền kinh tế. Để tăng 1% GDP thì phải tăng ít nhất 1,5% sản lượng điện. Trong 3 năm qua mức tăng sản lượng điện bình quân là 10,15% và năm 2019 trên cơ sở kịch bản GDP tăng 6,8% thì điện ít nhất phải tăng 11,23%. Vì vậy, điều hành giá điện phải đạt 2 mục tiêu:

Một là kiểm soát được lạm phát và có giá hợp lý để kêu gọi các thành phần kinh tế đầu tư cho ngành điện.

Theo quy định của Luật Điện lực và Luật Quản lý giá thì điện là mặt hàng điều tiết theo thị trường nhưng có quản lý của nhà nước và khung giá, cơ chế điều chỉnh giá và cơ cấu biểu giá bán lẻ do Thủ tướng Chính phủ quy định.

Việc điều chỉnh giá điện trên cơ sở rà soát cơ cấu và tổng nguồn điện kể cả thuỷ điện, điện than, điện dầu, tuốc bin khí, điện gió, điện mặt trời thì tổng đầu vào dự kiến tăng lên khoảng 20.032 tỷ đồng, trong đó có điều chỉnh giá than cho điện vào 2 đợt (đợt 1 từ 5/1/2019 và đợt 2 là 20/3/2019) với 5.412 tỷ đồng (Chi phí đầu vào của than cũng tăng khi độ âm khai thác âm 300 m so với mặt nước biển).

Hai là việc điều chỉnh giá than trộn nội địa và nhập khẩu là 1.920 tỷ đồng. Thứ ba là điều chỉnh tăng giá khí trong bao tiêu theo giá thị trường theo Nghị quyết của Quốc hội từ năm 2014 mà bây giờ Chính phủ mới thực hiện được là 5.852 tỷ đồng và điều chỉnh giá khí trên bao tiêu theo giá thị trường là 600 tỷ đồng và chênh lệch tỷ giá là hơn 5.042 tỷ đồng.

Để bảo đảm được bù đắp đó và có mức lợi nhuận tối thiểu 3% cho ngành điện thì EVN và Bộ Công Thương đề xuất 3 kịch bản điều chỉnh giá điện là 7,31%,  8,36% và 9,26%. Trên cơ sở cân nhắc nhiều mặt thì Thường trực Chính phủ đã họp, thảo luận rất kỹ với các bộ, ngành, các Tập đoàn, Tổng công ty và kết luận sẽ chọn phương án 8,36% và điều chỉnh trong khoảng 15-30/3/2019.

“Lý do chọn tháng 3 để tăng giá điện là CPI thường giảm sau khi đã tăng mạnh trong tháng 1 và 2. Thực tế có 10 lần điều chỉnh giá điện thì 4 lần lựa chọn điều chỉnh vào tháng 3. Nếu điều chỉnh muộn hơn, vào giữa năm hoặc tháng 7 thì tỷ lệ điều chỉnh phải cao hơn để bù đắp các khoản trên”, Phó Thủ tướng nói.

Chính phủ luôn chỉ đạo ngành điện công khai, minh bạch

Về biểu giá điện và cách tính giá điện, Phó Thủ tướng cho biết Việt Nam và thế giới hay có cách tính giá điện theo biểu giá bậc thang. Còn về nguyên nhân hóa đơn tiền điện tăng cao trong tháng 4/2019, theo các đoàn kiểm tra liên ngành của Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hiệp hội Người tiêu dùng và Ủy ban Kinh tế của Quốc hội sơ bộ đánh giá do việc điều chỉnh giá điện tăng, số ngày ghi công tơ tháng 4 nhiều hơn tháng 3 là 3 ngày, nhu cầu sử dụng điện tăng cao do thời tiết nắng nóng bất thường làm tổng điện năng thương phẩm trong tháng 4 tăng 10,26% so với cùng kỳ năm 2018 và 14,23% so với tháng 3 năm 2019.

"Qua kiểm tra sơ bộ của đoàn liên ngành trên thì cách tính và thu tiền điện của EVN chưa phát hiện ra sai phạm gì”, Phó Thủ tướng cho biết.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo điều hành giá luôn chỉ đạo ngành điện, EVN công khai, minh bạch chi phí đầu vào, tăng cường năng lực quản trị, tiết giảm chi phí, giảm tổn thất điện năng. Năm 2017, ngành điện đã tiết giảm được 2.248 tỷ đồng và năm 2018 tiết giảm được 2.326 tỷ. Hao hụt điện năng năm 2018 còn 6,83%, giảm 0,37% so với mục tiêu đến 2020 của Chính phủ và Chính phủ còn chỉ đạo EVN tiết giảm 7% chi phí thường xuyên hàng năm.

Chính phủ cũng yêu cầu các bộ, ngành tiếp tục hoàn thiện văn bản pháp lý, mở rộng phạm vi thị trường bán buôn điện, rà soát, thiết kế thị trường bán lẻ điện phù hợp với điều kiện Việt Nam, hoàn thiện khung pháp lý hiện hành, thí điểm thị trường bán lẻ điện cạnh tranh vào năm 2021.

Đề xuất Kiểm toán Nhà nước đưa vào kế hoạch kiểm toán

Phó Thủ tướng cho biết, trên cơ sở đề xuất của chuyên gia, người dân, doanh nghiệp, Chính phủ đã giao EVN sớm trình Chính phủ sửa biểu giá điện hợp lý hơn và bảo vệ người có thu nhập thấp và phù hợp với nhu cầu sử dụng điện tăng cao của người dân, bảo đảm hài hoà lợi ích các hộ tiêu dùng điện.

Các bộ, ngành và EVN làm tốt hơn công tác cung cấp thông tin, truyền thông, bảo đảm niềm tin của nhân dân với điều hành của Chính phủ.

Thanh tra Chính phủ sớm công bố kết luận thanh tra và xử lý nghiêm sai phạm nếu có của EVN và các cơ quan liên quan.

Chính phủ cũng đề xuất Kiểm toán Nhà nước đưa vào kế hoạch kiểm toán tài chính và kiểm toán chuyên đề giá điện của EVN trong năm 2019.

Trọng Bằng