7 nhiệm vụ, giải pháp của Chính phủ nhằm tiếp tục đưa kinh tế- xã hội phát triển

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình trình bày Báo cáo của Chính phủ

Sáng nay, tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khoá XIV, thay mặt Chính phủ Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình trình bày Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2018; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2019.

Kết quả ấn tượng về kinh tế

Báo cáo của Chính phủ cho biết: Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 4 tháng tăng 2,71%, thấp nhất trong 3 năm qua. Mặt bằng lãi suất ổn định, giảm 0,5% cho các lĩnh vực ưu tiên; nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế, tính thanh khoản và an toàn hệ thống được bảo đảm; đấu tranh quyết liệt với hoạt động tín dụng đen. Tỉ giá, thị trường ngoại hối ổn định; dự trữ ngoại hối Nhà nước đạt kỷ lục.

Cụ thể, tăng trưởng kinh tế (GDP) quý I đạt 6,79%. Khu vực nông nghiệp tăng 2,68%, trong đó ngành thủy sản tăng 5,1%, cao nhất so với cùng kỳ 9 năm gần đây. Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,63%; ngành chế biến, chế tạo tăng 12,35%. Khu vực dịch vụ tăng 6,5%; tổng cầu của nền kinh tế tiếp tục tăng mạnh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 4 tháng tăng 11,9%, cao nhất so với cùng kỳ 5 năm qua.

Xuất khẩu 4 tháng đạt 78,8 tỷ USD, tăng 5,8% (trong đó xuất khẩu của khu vực trong nước tăng 10,5%, khu vực FDI tăng 4%); xuất siêu 711 triệu USD. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội quý I tăng 8,8%; trong đó vốn đầu tư ngoài Nhà nước tăng mạnh 13,6%. Trong 4 tháng, vốn FDI đăng ký mới và tăng thêm đạt 7,5 tỷ USD, tăng 28,6%; vốn thực hiện ước đạt 5,7 tỷ USD, tăng 7,5%. Có trên 43.000 doanh nghiệp thành lập mới và trên 17.000 doanh nghiệp hoạt động trở lại; tổng vốn đăng ký mới và bổ sung đạt trên 1,4 triệu tỷ đồng. Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) luôn ở mức cao, thuộc nhóm các nước dẫn đầu khu vực, thế giới.

Theo đó, tổng thu NSNN 4 tháng tăng 13,9%, đạt 36,7% dự toán năm. Công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại được đẩy mạnh; tình hình thị trường, giá cả ổn định, bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa, dịch vụ, không để thiếu hàng, sốt giá trong những dịp lễ, Tết. Tiếp tục thực hiện lộ trình giá thị trường đối với điện, xăng dầu, bảo đảm không ảnh hưởng lớn đến mục tiêu kiểm soát lạm phát.

Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh đến yêu cầu tiếp tục rà soát, hoàn thiện các cơ chế, chính sách phát triển và đẩy mạnh liên kết vùng; phát huy tiềm năng, lợi thế của từng địa phương, từng vùng. Ban hành văn bản quy định chi tiết thực hiện Luật Quy hoạch; rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý quy hoạch xây dựng, đô thị. Thường xuyên theo dõi, đánh giá tình hình và thực hiện đồng bộ các giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh.

Chú trọng thực hiện các chính sách văn hoá-xã hội

Cùng với phát triển kinh tế, Chính phủ chú trọng chỉ đạo thực hiện các chính sách phát triển văn hóa, xã hội và tập trung giải quyết các vấn đề xã hội. Rà soát, điều chỉnh biên chế, hợp đồng giáo viên, bổ sung cho các địa bàn còn thiếu, nhất là ở Tây Nguyên; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục đại học. Tiếp tục triển khai Đề án phát triển hệ tri thức Việt số hóa; ban hành Nghị định quy định về doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Đối thoại, làm việc, gặp gỡ các nhà khoa học, kỹ sư, công nhân kỹ thuật cao. Xây dựng Đề án thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia. Chú trọng phát triển y tế cơ sở, chủ động phòng chống dịch bệnh; nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Thí điểm đấu thầu tập trung một số vật tư y tế. Tăng cường kết nối, quản lý các cơ sở kinh doanh, phân phối, bán lẻ thuốc. Xây dựng trên 1.200 chuỗi thực phẩm an toàn; chấn chỉnh công tác bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm tại các trường học, nhà máy, khu công nghiệp.

Tiếp tục thực hiện tốt chính sách ưu đãi người có công, bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững. Đời sống đồng bào miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng bị thiên tai được quan tâm, chăm lo. Thúc đẩy đào tạo nghề gắn kết với doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu của thị trường; đa dạng hóa hình thức, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin kết nối cung cầu trên thị trường lao động.

Trong 4 tháng giải quyết việc làm cho trên 484.000 lao động (tăng 5,2% so với cùng kỳ năm 2018); trong đó, đưa trên 44.000 người đi lao động ở nước ngoài. Thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng, chống tệ nạn xã hội, điều trị cai nghiện ma túy. Thực hiện hiệu quả các giải pháp phát triển công nghệ thông tin, làm tốt công tác truyền thông. Tăng cường quản lý, kết nối, chia sẻ dữ liệu số; đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin và hệ sinh thái số. Phê duyệt và tổ chức triển khai thực hiện Quy hoạch phát triển, quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025.

Phòng chống tham nhũng, lãng phí được triển khai quyết liệt

Về xây dựng thể chế, cải cách hành chính, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, lãng phí: Chất lượng và tiến độ trình, ban hành văn bản pháp luật được bảo đảm tốt hơn. Tiếp tục rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế cán bộ, công chức, viên chức. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương và phát động phong trào thi đua thực hiện văn hóa công sở. Đẩy mạnh đơn giản hóa, cắt giảm điều kiện kinh doanh, giảm chi phí, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp . Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Chính phủ điện tử và các cơ sở dữ liệu quốc gia; đưa vào hoạt động Trục liên thông văn bản quốc gia. Tăng cường đối thoại trực tiếp với nông dân, công nhân, trí thức; nâng cao hiệu quả hoạt động của các Cổng thông tin điện tử tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp.

Công tác thanh tra được đẩy mạnh và triển khai theo kế hoạch; ban hành kết luận thanh tra, chuyển sang cơ quan điều tra nhiều vụ việc nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm.

Công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được triển khai tích cực. Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ đã tăng cường đôn đốc, kiểm tra các bộ, ngành, địa phương thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo; chỉ đạo giải quyết dứt điểm một số vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài, người dân bức xúc; số vụ việc và số người khiếu nại, tố cáo giảm .

Công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí được triển khai quyết liệt; ban hành và chỉ đạo thực hiện nghiêm Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường ngăn chặn, xử lý có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp. Đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng, được dư luận đồng tình ủng hộ, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân .

Tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức

Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Thủ tướng Thường trực chỉ rõ, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, trong đó có những vấn đề cần giải quyết trong trung, dài hạn mà Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại các kỳ họp trước; đồng thời tiếp tục đối mặt với các khó khăn, thách thức. Kinh tế vĩ mô chưa thực sự ổn định vững chắc do giá dầu thô, xung đột thương mại, căng thẳng địa chính trị ở nhiều nơi diễn biến bất ổn, khó lường.

Tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công ở nhiều bộ, ngành, địa phương còn chậm. Cổ phần hóa, thoái vốn tại DNNN chưa đáp ứng yêu cầu. Xử lý dự án yếu kém, thua lỗ còn khó khăn. Chi NSNN ở một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự tiết kiệm. Quản lý tài sản công, đất đai, tài nguyên còn bất cập. Tăng trưởng một số ngành, lĩnh vực có xu hướng chậm lại.

Sản xuất nông nghiệp gặp khó khăn; dịch tả lợn châu Phi lan rộng và tình trạng nắng nóng, thiếu nước ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống. Giá nhiều mặt hàng nông sản thế giới và trong nước giảm, ảnh hưởng đến sản xuất và thu nhập của người dân. Khu vực dịch vụ, du lịch chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh; việc miễn thị thực, cấp thị thực điện tử, kết nối hàng không tới các thị trường trọng điểm còn hạn chế. Việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh ở một số lĩnh vực còn chậm, có nơi chưa thực sự quyết liệt.

Sản xuất kinh doanh còn gặp nhiều khó khăn, khả năng huy động các nguồn lực, nhất là vốn tín dụng, đất đai, nhân lực chất lượng cao và mở rộng thị trường, tiêu thụ sản phẩm còn hạn chế, nhất là đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa; tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp.

Đổi mới giáo dục đào tạo vẫn còn bất cập; chưa xử lý hiệu quả tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ. Còn những hành vi, vi phạm về đạo đức nhà giáo, bạo lực học đường, dâm ô trẻ em và biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, văn hóa ứng xử, gian lận thi cử, lợi dụng tôn giáo, tín ngưỡng… gây bức xúc xã hội. Xảy ra nhiều vụ trẻ em bị tai nạn, thương tích, đuối nước thương tâm. Xảy ra nhiều vụ việc vi phạm quy định về an toàn thực phẩm; sử dụng rượu, bia, ma túy gây tai nạn giao thông, tội phạm nghiêm trọng.

Công tác bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng còn nhiều bất cập. Đời sống một bộ phận nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng bị thiên tai còn khó khăn. Còn xảy ra vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường; công tác phối hợp xử lý ô nhiễm còn thiếu chặt chẽ, hiệu quả chưa cao.

Năng lực nghiên cứu, đề xuất chính sách chưa đáp ứng yêu cầu; còn một số quy định chồng chéo, thiếu khả thi, chậm được sửa đổi, chưa theo kịp thực tiễn cuộc sống để giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc xã hội.

Kỷ luật, kỷ cương thực thi công vụ ở nhiều cơ quan, đơn vị chưa nghiêm; phối hợp công tác hiệu quả chưa cao; còn tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm.

Tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà, tham nhũng vặt của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa được ngăn chặn hiệu quả. Tình hình an ninh trật tự diễn biến phức tạp ở một số địa phương; còn nhiều vụ tai nạn giao thông, cháy nổ nghiêm trọng.

7 nhiệm vụ, giải pháp trong chỉ đạo, điều hành 

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, trong thời gian tới, tình hình kinh tế thế giới, khu vực dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; rủi ro và bất ổn gia tăng, nhất là xung đột thương mại, điều chỉnh chính sách giữa các nước lớn và những biến động trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế; cạnh tranh ngày càng gay gắt trên nhiều mặt. Trong khi đó, nền kinh tế nước ta còn những hạn chế, yếu kém; tính độc lập, tự chủ, khả năng chống chịu, tiềm lực và năng lực cạnh tranh chưa cao; thách thức an ninh phi truyền thống từ biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh… gia tăng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất kinh doanh và đời sống của nhân dân. 

Do đó, nhiệm vụ đặt ra từ nay đến cuối năm 2019 và trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ là rất nặng nề. Phát huy những kết quả đạt được, Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành không chủ quan trong chỉ đạo điều hành; tập trung mọi nỗ lực để vượt qua khó khăn, thách thức; kiên định các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch đề ra; tập trung triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp theo các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ.

Theo dõi sát, nắm chắc diễn biến tình hình quốc tế, trong nước để có đối sách phù hợp, kịp thời; chú trọng khắc phục những tồn tại, hạn chế, yếu kém, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và giải quyết các vấn đề mới phát sinh; chủ động nghiên cứu, có chính sách, giải pháp phù hợp để thúc đẩy các lĩnh vực có tiềm năng, lợi thế tạo động lực cho phát triển; tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phát huy hơn nữa tiềm năng, sức mạnh của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2019, góp phần hoàn thành kế hoạch 5 năm 2016 - 2020.

Báo cáo nêu rõ 7 nhiệm vụ, giải pháp trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ từ nay đến hết năm 2019, đó là:

Thứ nhất, kiên định mục tiêu củng cố nền tảng vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng. 

Thứ 2, thực hiện quyết liệt cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. 

Thứ 3, chú trọng phát triển văn hóa, xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. 

Thứ 4, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu. 

Thứ 5, đẩy mạnh cải cách hành chính, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường phòng, chống tham nhũng, lãng phí. 

Thứ 6, tăng cường quốc phòng, an ninh; nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Thứ 7, chủ động đẩy mạnh thông tin và truyền thông; tăng cường công tác phối hợp giữa Chính phủ với các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể. 

Xuân Lan