Sửa đổi Thông tư 36 cần phải có lộ trình

Tuy nhiên, nhiều ý kiến của các bên có liên quan và cả các chuyên gia kinh tế cho rằng, chưa cần thiết phải sửa đổi vì tỷ lệ rủi ro của các TCTD vẫn đang ở ngưỡng an toàn.

“Tái cấu trúc” tổ chức tín dụng?

Trong một hội thảo mới đây, một vị luật sư cũng cho rằng, chính những quy định ràng buộc từ việc sửa đổi Thông tư 36 có thể sẽ tác động ngược lại. Ngân hàng cũng là một DN chịu sự điều tiết từ Nhà nước, DN BĐS cũng vậy. BĐS đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nên việc hạn chế nguồn tín dụng vào BĐS như một đòn “hạ gục” các DN trong lĩnh vực này.

Quan điểm phía NHNN về việc sửa đổi Thông tư 36 là để giúp xem xét, điều chỉnh một số quy định tại Thông tư số 36 như một động thái “tái cấu trúc” các hệ thống TCTD, nhằm phòng ngừa và ngăn chặn rủi ro, cũng như bảo đảm an toàn hoạt động của các TCTD, bảo vệ tốt nhất tiền gửi của nhân dân. Việc sửa đổi sẽ góp phần làm tăng trưởng tín dụng hiệu quả và hỗ trợ cho các ngành, lĩnh vực khác của nền kinh tế. Đồng thời, giúp giám sát chặt chẽ được những tiềm ẩn rủi ro cho vay trong BĐS như thời gian qua.

Hoạt động ngân hàng luôn gắn liền với hoạt động của thị trường bất động sản, nên muốn thay đổi cần phải có lộ trình phù hợp

Nhưng đại diện chi nhánh một số ngân hàng cho rằng, việc giảm mạnh tỷ lệ tối đa sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn từ 60% xuống 40% và việc thay đổi hệ số rủi ro của các khoản phải đòi của kinh doanh BĐS từ 150% lên 250% cần có lộ trình giảm dài hơn, để các ngân hàng có thời gian điều chỉnh và đưa ra chính sách hợp lý trong hoạt động cho vay đối với các DN kinh doanh.

“Thị trường BĐS vừa mới ấm lên ở thời điểm hiện tại thì Thông tư 36 được sửa đổi, liệu đây có thể coi như việc “tái cấu trúc” TCTD và tạo đà cho nền kinh tế phát triển hay không? Trong khi dòng vốn vào BĐS chiếm đến 90% từ TCTD và chỉ 10% đến từ các nguồn vốn khác?”, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP. Hồ Chí Minh nêu quan điểm.

Chưa cần phải thay đổi

Trên thực tế, BĐS là một tài sản đặc biệt, nên khi thị trường này ảnh hưởng sẽ kéo theo sự ảnh hưởng của tất cả các thị trường liên quan khác. Đồng thời, vấn đề vốn là yếu tố hàng đầu cho một dự án được triển khai và cũng là điều kiện tiên quyết để mỗi nhà đầu tư (NĐT) hoàn thành chiến lược kinh doanh của mình.

Trong một báo cáo của Bộ Xây dựng, trong suốt 3 năm (từ 2011 đến 2014), đã có hàng ngàn căn hộ tồn kho, chưa kể nhiều dự án dở dang hoặc không thể hoàn công khi ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế. Để cứu thị trường BĐS, Chính phủ đã sử dụng gói hỗ trợ 30.000 tỷ, song song là việc ban hành Thông tư 36/2014/TT-NHNN.

Tính đến nay, mặc dù chỉ mới triển khai thực hiện được một năm, nhưng theo ông Lê Hoàng Châu, Thông tư 36 đã có tác động rất tích cực, giúp tháo gỡ một phần những khó khăn về vốn cho các CĐT và giúp cho thị trường này có dấu hiệu phục hồi trở lại trong nửa cuối năm 2015, giải quyết được nhu cầu vốn cho doanh nghiệp, NĐT và hỗ trợ tín dụng cho người tiêu dùng tạo lập nhà ở.

Một số liệu cũng từ NHNN, tính đến cuối năm 2015 thì tổng tài sản có của toàn hệ thống tăng trưởng 12,35% so với đầu năm, đạt 7.319.317 tỷ đồng. Trong đó, các NHTM Nhà nước tăng 16,6% lên 3.303.995 tỷ đồng và NHTM cổ phần tăng 8,9% lên 2.928.146 tỷ đồng. Vốn tự có của toàn hệ thống cũng tăng 16,4% so với đầu năm lên 578.020 tỷ đồng. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu toàn hệ thống đạt 13%. Tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung hạn, dài hạn toàn hệ thống là 31%. Trong đó, tỷ lệ này tại các NHTM Nhà nước là 33,36%, tại NHTM cổ phần 36,9%.

Như vậy, ngưỡng an toàn của các TCTD vẫn được đảm bảo cho đến thời điểm hết năm 2015. Nhiều chuyên gia về tài chính cho rằng chưa cần thiết phải thay đổi nội dung Thông tư 36 trong lúc này, bởi bản thân mỗi nhà băng khi tìm đối tác để cho vay hay tìm và xem xét những dự án nào đủ điều kiện để cho vay, mỗi ngân hàng cũng sẽ xem xét và cũng đã có những chiến lược điều chỉnh các quy định cho phù hợp với cơ cấu của DN.

Tuy nhiên, quan điểm và mục tiêu của NHNN không phải không có lý do. Bởi các TCTD vừa trải qua thời kỳ tái cơ cấu, xử lý nợ xấu mà một trong những nguyên nhân chính là rủi ro từ các khoản vay của BĐS. Song, trong một nền kinh tế thì hoạt động ngân hàng luôn gắn liền với hoạt động của thị trường BĐS.

Bảo Lan