Chính phủ đề xuất điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019

Đề nghị bổ sung 10 dự án luật

Báo cáo của Bộ Tư pháp cho biết, thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, hàng tháng, Bộ Tư pháp đều có công văn đôn đốc các bộ, ngành chủ động việc lập đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh để đề xuất đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020, điều chỉnh Chương trình năm 2019. Riêng tháng 12/2018, Bộ Tư pháp có 2 công văn gửi Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ đôn đốc việc lập đề nghị, trong đó có các đề nghị sửa đổi, bổ sung các luật liên quan đến Hiệp định CPTPP (Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật An toàn thực phẩm).

Cơ quan này cũng đã tổ chức họp với đại diện các bộ, ngành để nắm tình hình, đôn đốc, hướng dẫn nghiệp vụ trong việc lập đề nghị xây dựng các dự án luật. Đặc biệt, đã tổ chức làm việc trực tiếp với một số bộ, cơ quan ngang bộ với sự tham gia của đại diện các đơn vị xây dựng pháp luật thuộc Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ và Văn phòng Quốc hội để đôn đốc và trao đổi, thảo luận về việc lập đề nghị Chương trình năm 2020, điều chỉnh Chương trì nh năm 2019 (các Bộ: Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế, Công an, Lao động - Thương binh và Xã hội, Giáo dục và Đào tạo…).

Tuy nhiên, có điểm hạn chế là, các bộ, ngành vẫn chưa thực sự chủ động trong việc lập đề nghị và gửi hồ sơ về Bộ Tư pháp. Qua theo dõi, tổng hợp, Bộ Tư pháp chưa nhận được đầy đủ hồ sơ đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh của các bộ, cơ quan ngang bộ, mới nhận được 5 bộ hồ sơ. Trong khi qua nắm tình hình, có tổng cộng 19 dự án luật, pháp lệnh đã và đang lập đề nghị để đề xuất đưa vào Chương trình năm 2020 và điều chỉnh bổ sung, lùi hoặc rút khỏi Chương trình năm 2019.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long phát biểu tại cuộc họp

Về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020, lãnh đạo Bộ Tư pháp cho biết, dự kiến đề nghị của Chính phủ gồm 10 dự án, trong đó 4 dự án được gối từ Chương trình năm 2019 sang và 6 dự án đề xuất mới (Luật Thi đua, khen thưởng sửa đổi, Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng sửa đổi, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Thỏa thuận quốc tế, Luật Biên phòng Việt Nam, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo vệ môi trường).

Bộ Tư pháp cũng đề nghị điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019, đề nghị rút khỏi 2 dự án (Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế bảo vệ môi trường, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai); đề nghị lùi thời hạn trình dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi; đề nghị bổ sung 5 dự án (Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp, Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng sửa đổi, Pháp lệnh Gìn giữ hòa bình thế giới, Luật sửa một số Luật để thực thi Hiệp định CPTPP).

Phải có nguyên tắc ưu tiên

Tại cuộc họp, đại diện các bộ, ngành cũng đã góp ý một số vấn đề cụ thể. Đại diện Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp (Bộ Công an) cho biết, cơ quan này đã lập đề nghị 2 dự án luật và đã được Bộ Tư pháp thẩm định nhưng sau đó đề nghị được tiếp tục nghiên cứu và đề xuất vào chương trình sau. Trong đó, có Luật Cư trú sửa đổi mà một trong những mục tiêu đặt ra là không quản lý dân cư bằng hộ khẩu nhưng do phải phụ thuộc vào việc xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì đến nay khó cán “đích” hoàn thành vào năm 2020.

Riêng về dự án Luật sửa một số Luật để thực thi Hiệp định CPTPP, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Công thương) Nguyễn Anh Sơn cho hay: Ba luật liên quan đến luật này gồm: Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật An toàn thực phẩm do 3 bộ khác nhau chủ trì nhưng Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Công thương chủ trì, phối hợp xây dựng. Vì vậy, đề nghị các bộ, ngành liên quan, các ủy ban của Quốc hội sớm cử người phối hợp, tham gia vào Ban soạn thảo để kịp trình Phiên họp thường kỳ tháng 1 của Chính phủ.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Duy Hưng cho rằng, áp lực hoàn thiện thể chế đặt ra với Chính phủ rất lớn, còn các bộ ngành đang lúng túng.Vì vậy cần phải có nguyên tắc ưu tiên, nhất là những dự án triển khai thực hiện các Nghị quyết Trung ương. Phiên họp Chính phủ thường kỳ sẽ diễn ra cuối tháng 1/2019, đề nghị Bộ Tư pháp, các bộ, ngành phải khẩn trương chuẩn bị cho phiên họp này, đồng thời Văn phòng Chính phủ cũng sẽ khẩn trương làm những việc thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình trên tinh thần thúc đẩy công việc chung, ông Hưng đề nghị.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Trần Thị Dung đề nghị cần làm rõ thêm một số luật đã rút ra nhưng tình hình hiện nay chuẩn bị ra sao như Luật Dân số, Luật Quản lý và phát triển đô thị và một số dự án luật khác. Qua theo dõi cho thấy báo cáo tiến độ hàng tháng của các dự án luật thì chỉ vài ba bộ thực hiện đầy đủ như Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ, còn lại không có báo cáo. Do vậy, khi Chương trình năm 2019 có nhiều điều chỉnh và đề nghị Chương trình năm 2020 nên tính toán sao cho tập trung vào kỳ họp Quốc hội giữa năm, bà Dung đề nghị.

Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, các dự án được đưa vào nhưng tổng thể chung thì vẫn chậm và các bộ, ngành vẫn chưa thực sự quan tâm đến việc lập đề nghị. Trước tình hình này, Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục đồng hành cùng các bộ, ngành nhằm đảm bảo trình Chính phủ trong tháng 1/2019. Vì vậy, những dự án rút ra của năm 2018 cũng phải đưa vào báo cáo cho đầy đủ. Bàn về từng đề nghị cụ thể, Bộ trưởng cho biết, nếu tính về số lượng thì 24 dự án thuộc Chương trình năm 2019 (trường hợp dự kiến điều chỉnh được thông qua) là có thể chấp nhận được, bảo đảm tính khả thi của Chương trình.

Trước đó, UBTVQH đã ban hành Nghị quyết số 613/2018/UBTVQH14 điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019. Theo đó, sẽ bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019 một số dự án luật. Theo đó, những dự án Luật trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2019), thông qua tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2019) gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán Nhà nước; Trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 8 theo quy trình tại một kỳ họp Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội; cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8  Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư; Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án. UBTVQH cũng phân công cụ thể cơ quan trình, cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan tham gia thẩm tra các dự án được bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019.

Mai Thoa