Thác Chó Ngáp và câu chuyện quên mình cứu chủ soái Lê Lợi

Thác Chó ngáp do Lê Lợi đặt tên sau khi thoát hiểm quân Minh (trong tiếng Thái gọi là Ma Háo, lâu ngày người dân địa phương đọc là Ma Hao) là thác lớn nhất của sông Cảy. Thác bắt nguồn từ đỉnh Chí Linh (Pù Rinh), có độ cao gần 1000m so với mặt biển. Các dòng suối nhỏ chảy dọc theo những cánh rừng già hợp thành dòng suối lớn đổ xuống tạo thành thác Ma Hao, với dòng nước mát chảy mãi không ngừng. Nơi này cách trung tâm Thị Trấn Lang Chánh 18 km về phía Tây Nam, có diện tích trên 178 ha, tổng diện tích bao gồm thác nước, suối và rừng.

Thác Ma Hao nơi chú chó quên mình cứu chủ soái Lê Lợi

Tiếp tục hành trình theo dấu chân vua Lê Lợi tại vùng đất Lang Chánh, cán bộ văn hóa huyện dẫn chúng tôi men rừng đến thác Ma Hao. Trước kia đường lên thác chỉ có thể đi bộ hoặc xe thô sơ rất vất vả, vào tháng ba, du khách còn phải đối mặt với rắn, rết, vắt rừng… Từ khi được tỉnh Thanh Hóa quan tâm, đầu tư, con đường lên thác được rải đá, thảm nhựa khá thuận tiện.  Ấn tượng đầu tiên của mọi người là sự choáng ngợp bởi vẻ đẹp hoang sơ được bào mòn bởi thời gian qua những khối đá nằm dàn trải dưới chân thác tạo nên các hình thù khác nhau. Chỗ thì như đàn voi đang đi xuống núi, góc thì chồng xếp lên như hòn trống mái, nơi thì như những quả trứng khổng lồ đủ mọi kích cỡ, lồi, lõm như hòn non bộ… tất cả như vẽ lên một bức tranh đá dưới chân thác. Mùa hè tắm mình trên hồ nước chảy mát lạnh này thì thú vị vô cùng. Can đảm, leo lên “cửa gió” du khách sẽ được nghe đầy đủ âm thanh của rừng, đó là tiếng ào ào thác nước, tiếng chim hót, tiếng rì rào của gió, tiếng thì thào của nghĩa quân Lam Sơn ngày xưa vọng lại, tất cả hòa quyện vào nhau tạo thành một bản nhạc rừng đặc biệt.

Mùa nước cạn lộ ra bãi đá rất đẹp, đủ hình thù thu hút các bạn trẻ tới chụp ảnh

Theo những người dân địa phương truyền đời này qua đời khác, thác Ma Hao gắn với nghĩa quân Lam Sơn. Vào thế kỷ 15, Lê Lợi đã phất cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn đánh đuổi giặc Minh. Trong những ngày nghĩa quân Lam Sơn lui về núi Chí Linh để củng cố lực lượng, Lê Lợi và quân lính của ông bị giặc bủa vây, truy sát ráo riết. Quanh núi Chí Linh có tầng tầng, lớp lớp núi đồi, cây cối um tùm, suối sâu vách đá cheo leo vô cùng hiểm trở. Nghĩa quân đã cắt cử người canh gác liên tục, nếu có giặc đến thì kịp thời cấp báo cho chủ tướng đối phó. Từ đỉnh núi này có thể quan sát xung quanh, đã bao lần nhờ có đỉnh núi này mà nghĩa quân được an toàn. Nhiều lần nghĩa quân đã phải mở đường máu với quân giặc để bảo vệ Chủ tướng Lê Lợi.

Đường lên thác rất thuận lợi 

Nghĩa quân Lam Sơn có 1 chú chó rất thông minh, lanh lợi và gan dạ ai cũng yêu quý. Trong một lần, Lê Lợi cùng quân lính chạy từ đỉnh núi Chí Linh xuống, người và vật đã kiệt sức thì gặp một thác cao chảy xiết. Quân giặc lại đuổi sát phía sau, nên Lê Lợi và quân lính phải mạo hiểm đầm mình vượt thác qua bờ bên kia. Con chó đứng lại canh chừng, khi mọi người đã qua hết, gọi nó bơi sang nhưng nhất định không lay chuyển chỉ đứng ngáp. Quân giặc đuổi đến, con chó liền quay lại cắn xé đàn chó của giặc tới khi kiệt sức rơi xuống dòng nước xoáy. Anh hùng áo vải một lần nữa thoát kiếp nạn. Quân giặc rút đi, Lê Lợi sai quân lính tìm xác con chó quý chôn cất nó tử tế và đặt tên là thác Chó Ngáp.

Anh hùng dân tộc Lê Lợi nhiều phen thoát hiểm ngoạn mục ở vùng đất Lang Chánh

Năm 2007, thác Ma Hao được UBND tỉnh công nhận là Danh lam thắng cảnh cấp tỉnh. Tháng 6/2015, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 1986, công bố quy hoạch chi tiết 1/2000 Khu Du lịch sinh thái bản Năng Cát - thác Ma Hao, xã Trí Nang, huyện Lang Chánh có diện tích 400 ha, bao gồm: Khu vực du lịch sinh thái Ma Hao là 52 ha, khu vực bản Năng Cát là 83 ha và diện tích còn lại dành cho các công trình phụ trợ, dịch vụ du lịch, thủy điện, cây công nghiệp, vườn dược liệu, rừng tự nhiên, đất công trình công cộng. Việc công bố quy hoạch chi tiết Khu Du lịch sinh thái bản Năng Cát - thác Ma Hao, xã Trí Nang là tiền đề để kêu gọi các nhà đầu tư và tiến hành xây dựng khu du lịch với hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ. Đồng thời, tạo đà cho việc phát triển du lịch sinh thái của huyện Lang Chánh nói riêng và Tuyến du lịch số 5 của tỉnh Thanh Hoá nói chung.

Gần đây khu du lịch sinh thái bản Năng Cát – thác Ma Hao đã được nhà nước đầu tư xây dựng một số hạng mục như công trình vệ sinh đạt chuẩn, bãi đỗ xe, cải tạo khu vực các bãi tắm của thác, hệ thống đèn đường chiếu sáng bản nguyên sơ bản Năng Cát, cải tạo đường dạo xung quanh bản, các hệ thống bảng chỉ dẫn, 9,5 km đường nhựa nối tỉnh lộ 530 đi khu du lịch sinh thái bản Năng Cát – thác Ma Hao, dự kiến hoàn thành quý 1/2018. Ngoài việc đầu tư về cở sở vật chất, nhà nước đã tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng về ẩm thực, văn hoá, văn nghệ, kiến thức làm du lịch cộng đồng và tổ chức cho bà con nhân dân bản Nguyên sơ bản Năng Cát nói riêng và xã Trí Nang nói chung, tham quan các mô hình du lịch sinh thái, du lịch cộng trong và ngoài tỉnh. Năm 2017, ước tính trên 17 ngàn lượt khách về với thác Ma Hao.

Thanh Phương