Cảnh báo ba xu hướng vi phạm quyền lợi người tiêu dùng
Bảo vệ người tiêu dùng - Ngày đăng : 07:56, 13/03/2017
Thông tin từ Cục Quản lý cạnh tranh cho biết trong năm 2016, qua 4 phương hỗ trợ, tiếp nhận phản ánh của người tiêu dùng như tổng đài điện thoại; E.mail; trang web và đường văn thư thì tổng đài 1800.6838 đã ghi nhận có 6.701 cuộc gọi đến, trong đó các tổng đài viên của Cục Quản lý cạnh tranh đã tiếp nhận và trả lời 4053 cuộc gọi, chiếm tỷ lệ 60,48.
Trong số 4053 cuộc gọi được tiếp nhận, có 1193 cuộc gọi liên quan đến yêu cầu hỗ trợ giải quyết khiếu nại hoặc phản ánh vi phạm quyền lợi người tiêu dùng.
Ba xu hướng các vụ việc xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng được cơ quan chức năng ghi nhận
Năm 2016, ngành hàng được yêu cầu tư vấn giải quyết khiếu nại và được phản ánh tới Cục Quản lý cạnh tranh nhiều nhất là hàng hóa tiêu dùng thường ngày (237 trường hợp, chiếm khoảng 19.86%). Sau đó là nhóm điện thoại, viễn thông (166 trường hợp, chiếm 13,91%) và nhóm đồ điện tử gia dụng (136 trường hợp, chiếm 11.4%). Đáng chú ý là bên cạnh hàng hóa tiêu dùng hàng, có rất nhiều cuộc gọi phản ánh các hành vi vi phạm quyền lợi người tiêu dùng liên quan đến nhóm “điện thoại, viễn thông”, cụ thể là việc tính phí các dịch vụ giá trị gia tăng trên điện thoại di động của các nhà mạng.
Không chỉ tiếp nhận phản ánh qua tổng đài, năm 2016 cũng đã có lý 374 vụ việc khiếu nại được người tiêu dùng phản ánh bằng văn bản. Trong đó, có những vụ việc nghiêm trọng như vụ việc quảng cáo sai sự thật thông qua hình thức trúng phiếu mua hàng qua điện thoại của công ty Thái Dương Xanh, vụ việc Công ty Prevoir dừng tái tục hợp đồng...
Trong quá trình tiếp nhận, xử lý vi phạm quyền lợi người tiêu dùng, cơ quan chức năng đã ghi nhận một số xu hướng các vụ việc xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng. Xu hướng thứ nhất là gửi thông tin thông báo trúng thưởng, cụ thể người tiêu dùng nhận được điện thoại hoặc email thông báo về việc trúng thưởng sản phẩm có giá trị. Sau đó, người tiêu dùng được hướng dẫn nộp một khoản tiền nhỏ để phục vụ cho việc nhận thưởng (phí vận chuyển, phí hải quan…) hoặc nộp thêm tiền để đổi sang sản phẩm khác giá trị hơn. Thực tế, khi nhận được hàng, người tiêu dùng phát hiện sản phẩm trúng thưởng chỉ là hàng rẻ tiền, không bằng với giá trị phần tiền nộp thêm. Khi đó, việc liên hệ với bên bán để giải quyết khiếu nại rất khó khăn.
Xu hướng thứ hai là bán hàng không đúng như nội dung cam kết qua trang web, chương trình bán hàng trên tivi, facebook. Nhiều trang web bán hàng (tư nhân hoặc trên facebook) lợi dụng việc mua hàng qua mạng đã giao hàng không đúng như thông tin giới thiệu. Việc người tiêu dùng liên hệ với các người bán này rất khó khăn do trang web hoặc trên facebook để rất ít thông tin liên hệ của người bán.
Xu hướng thứ ba là chính sách tư vấn thông tin không rõ ràng, gây hiểu nhầm trong cung cấp các dịch vụ tài chính tiêu dùng. Năm 2016 tiếp tục ghi nhận nhiều khiếu nại liên quan đến hoạt động tư vấn thông tin trước khi người tiêu dùng ký hợp đồng vay tiêu dùng trả góp tại các công ty tài chính. Trong những trường hợp này, do giai đoạn tư vấn không được lưu vết nên khi xảy ra tranh chấp, người tiêu dùng thường không có đủ căn cứ để bảo vệ quyền lợi của mình. Các nội dung của hợp đồng vay tiêu dùng thường không được cung cấp cho người tiêu dùng trước khi giao dịch.
Cũng theo thống kê của Cục Quản lý cạnh tranh, trong năm 2016, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh là 2 thành phố có nhiều phản ánh, khiếu nại nhất về vi phạm quyền lợi người tiêu dùng (tương ứng 371 và 326 vụ việc). Hai thành phố này chiếm tỉ lệ phản ánh nhiều hơn hẳn so với các tỉnh, thành xếp sau đó như Bình Dương, Thanh Hóa, Đồng Nai, Nghệ An, Bà Rịa – Vũng Tàu.
Trước những xu hướng vi phạm quyền lợi người tiêu dùng, cơ quan chức năng đã đưa ra khuyến cao người tiêu dùng cần cảnh giác đối với những thông tin thông báo trúng thưởng không rõ ràng; cẩn trọng khi mua bán qua mạng…Riêng với các khiếu nại trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng, Cục Quản lý cạnh tranh khuyến cáo người tiêu dùng cần chú ý phần lãi suất không được để trống mà phải thể hiện rõ và được hai bên đồng ý khi ký kết hợp đồng; cần tham khảo kỹ về lãi suất cũng như các điều kiện thanh lý sớm hợp đồng, tránh tình trạng bản thân không đáp ứng được điều kiện thanh lý hợp đồng. Người tiêu dùng cần hiểu rõ các điều khoản hợp đồng để đảm bảo sau khi ký kết, người tiêu dùng sẽ tuân thủ toàn bộ điều khoản của hợp đồng…