Kiến nghị mọi biến động tài sản bất thường, dù dưới 1 tỷ đồng đều phải giải trình

Một trong những quy định mới tại dự thảo Luật nhận được sự quan tâm của đa số Đại biểu là đề xuất tăng giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu; tăng giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai bổ sung khi có biến động tăng trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng.

Cho ý kiến về quy định liên quan đến kê khai biến động tài sản, siết trách nhiệm đối với biến động dưới 1 tỷ đồng tại Điều 36, Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn ĐBQH TP HCM) cho rằng, ngưỡng 1 tỷ đồng là phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay. Tuy nhiên, nếu chỉ quy định theo ngưỡng tuyệt đối sẽ xuất hiện tình trạng chia nhỏ giao dịch, chuyển dịch tách lẻ dẫn đến cơ quan kiểm soát khó phát hiện.

Đại biểu đề nghị luật hóa nguyên tắc mọi biến động tài sản bất thường, không phù hợp với thu nhập, dù dưới 1 tỷ đồng đều phải giải trình. Đồng thời cho rằng đây là cơ chế quan trọng để ngăn chặn kỹ thuật “né kê khai” vốn rất phổ biến trong thời gian vừa qua.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi bảo đảm ba trụ cột gồm: dữ liệu thống nhất; cơ quan chịu trách nhiệm rõ ràng; cơ chế giám sát chủ động, qua đó hình thành một hệ thống kiểm soát tài sản thu nhập hiện đại, chủ động ngăn chặn nguy cơ tham nhũng ngay từ gốc.

Đồng tình với việc dự thảo luật đã nâng mức kê khai bổ sung từ 300 triệu đồng lên 1 tỷ đồng, nhưng đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa) cho rằng, quy định như trên chỉ đề cập đến việc tài sản hình thành dưới 1 tỷ đồng phải kê khai bổ sung, còn nếu cộng dồn từ năm trước đó, tài sản có thể trên 1 tỷ đồng. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần xem xét để có quy định cụ thể về việc kê khai trong trường hợp này.

Cho ý kiến về nội dung này, đại biểu Nguyễn Văn Huy (Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên) cho rằng, việc nâng mức biến động về tài sản, thu nhập trong năm từ 300 triệu đồng lên 1 tỷ đồng là phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội; phản ánh đúng tình hình biến động về tài sản, thu nhập hiện nay.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, không nên quy định cứng mức tiền biến động là 1 tỷ đồng trong dự thảo Luật, mà nên giao Chính phủ quy định tại các văn bản dưới Luật để phù hợp và điều chỉnh linh hoạt với tình hình kinh tế - xã hội của đất nước từng thời điểm.

Phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho rằng, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với quy định về giá trị tài sản và mức thu nhập phải kê khai và kê khai bổ sung.

Một số đại biểu Quốc hội đề nghị làm rõ căn cứ của việc quy định tăng giá trị kê khai từ 50 triệu lên 150 triệu và giá trị tài sản thu nhập bổ sung biến động trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ đồng.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong nhấn mạnh, việc quy định tăng giá trị kê khai từ 50 lên 150 triệu và giá trị tài sản thu nhập bổ sung biến động trong năm từ 300 triệu lên 1 tỷ căn cứ vào 2 yếu tố chủ yếu, thứ nhất, từ năm 2018 đến nay, lương cơ sở có 3 lần tăng; thứ hai, do điều kiện kinh tế-xã hội phát triển gấp 3 lần, nhất là giá cả trên thị trường có nhiều biến động tăng so với năm 2018.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cũng cho biết, Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phối hợp với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo luật, bảo đảm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, đồng thời đồng bộ với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong công tác phòng, chống tham nhũng hiện nay.

Mai Đỉnh - Đỗ Việt