Thanh Hóa: Đẩy mạnh giáo dục giới tính cho học sinh
Giáo dục giới tính là một phần quan trọng trong giáo dục, đặc biệt là cho học sinh đang trong độ tuổi vị thành niên có nhiều thay đổi về tâm, sinh lý. Cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục giới tính từ sớm.
Trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ, các bậc phụ huynh không kiểm soát hết các kênh độc hại trên mạng xã hội hoặc ỉ lại cho con tự xem trên máy tính, điện thoại, ti vi. Điều này tiềm ẩn nhiều nguy cơ, hệ lụy, nhất là trong thời điểm trẻ chưa đầy đủ về nhận thức, hành vi.
Học sinh bước vào độ tuổi vị thành niên là giai đoạn chuyển tiếp quan trọng từ trẻ em sang người trưởng thành, đánh dấu nhiều biến đổi về cơ thể, tâm sinh lý và hành vi xã hội. Các em bắt đầu quan tâm đến hình ảnh bản thân, tình bạn, tình cảm khác giới và nhu cầu khẳng định giá trị trong tập thể.
Tuy nhiên, nếu thiếu kiến thức và kỹ năng tự bảo vệ, các em có thể gặp nhiều nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản và tương lai lâu dài. Tại Thanh Hóa, báo cáo của Chi cục Dân số tỉnh cho thấy một bộ phận học sinh vẫn thiếu kiến thức cơ bản về chăm sóc sức khỏe sinh sản, kỹ năng phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục và nhận diện - phòng chống xâm hại.
Khảo sát của Viện Nghiên cứu phát triển xã hội cũng chỉ ra rằng chỉ khoảng 20% học sinh trung học có thể trả lời đúng các câu hỏi liên quan đến an toàn tình dục và biện pháp tránh thai. Trong khi đó, nhiều phụ huynh còn e ngại, né tránh khi đề cập đến vấn đề giới tính, khiến các em thường tìm kiếm thông tin từ mạng xã hội hoặc bạn bè - nguồn thông tin thiếu chính xác, dễ gây lệch lạc nhận thức và hành vi.
Giáo dục dục giới tính giúp học sinh hiểu rõ về cơ thể của mình, các thay đổi trong giai đoạn dậy thì, và những khía cạnh sinh lý học và tâm lý học liên quan đến tình dục.
Kiến thức về tình dục giúp học sinh nhận thức được các nguy cơ như bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) và mang thai ngoài ý muốn. Điều này có thể giúp họ đưa ra quyết định an toàn hơn.
Học sinh sẽ học cách đưa ra quyết định thông minh và có trách nhiệm liên quan đến tình dục, bao gồm việc biết cách từ chối hoặc đồng ý trong các tình huống tình dục.
Bên cạnh đó, giáo dục dục giới tính cũng bao gồm việc thảo luận về sự tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng giới, và quyền riêng tư, giúp học sinh xây dựng những mối quan hệ lành mạnh.
Trên thực tế, khi học sinh được giáo dục tốt về tình dục, họ có khả năng nhận biết và phòng ngừa bạo lực tình dục, cũng như biết cách tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết.
Khi học sinh được trang bị về giới tính sẽ khuyến khích sự cởi mở trong việc thảo luận về các vấn đề nhạy cảm, giúp học sinh cảm thấy thoải mái hơn khi chia sẻ những lo lắng hoặc câu hỏi của mình. Hiểu biết về tình dục và các mối quan hệ có thể giúp học sinh phát triển sự tự tin, giảm lo âu và căng thẳng liên quan đến các vấn đề tình dục.
Thanh Hóa có số lượng các trường tiểu học, trung học cơ sở rất lớn, chưa kể hơn 100 trường trung học phổ thông và dân tộc nội trú. Tổng số học sinh trên địa bàn khoảng 900 nghìn em.
Thời gian qua, cơ quan chức năng đã tổ chức 1.054 buổi truyền thông, sinh hoạt ngoại khóa về căm sóc sức khỏe sinh sản với sự tham gia của khoảng 70.000 học sinh. Nội dung truyền đạt rõ ràng, gần gũi, tập trung vào các chủ đề: thay đổi cơ thể tuổi dậy thì, tình bạn và tình yêu lành mạnh, giao tiếp ứng xử với bạn khác giới, phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, bệnh lây truyền qua đường tình dục, kỹ năng tự bảo vệ trước nguy cơ xâm hại.
Đáng chú ý, hoạt động truyền thông không chỉ mang tính một chiều mà được thiết kế theo hình thức trao đổi, tương tác, mô phỏng tình huống thực tế, giúp học sinh dễ hiểu, dễ nhớ và biết cách xử lý phù hợp.
Kết quả cho thấy, khoảng 65% học sinh tham gia đã có chuyển biến tích cực về nhận thức và hành vi trong bảo vệ bản thân. Cùng với đó, 10.257 cuốn cẩm nang và 187.800 tờ rơi đã được cấp phát đến từng trường học, góp phần cung cấp nguồn thông tin chính thống, hạn chế tiếp nhận nội dung sai lệch từ mạng xã hội.
Để công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản đạt hiệu quả bền vững cần sự phối hợp đồng bộ từ gia đình, nhà trường và cộng đồng. Gia đình cần tạo môi trường chia sẻ cởi mở, tôn trọng và định hướng nhẹ nhàng. Nhà trường tiếp tục đưa giáo dục giới tính và kỹ năng sống vào nội dung sinh hoạt thường xuyên.
Ngành y tế duy trì điểm tư vấn thân thiện và hỗ trợ chuyên môn; đoàn, hội thanh niên đa dạng hóa mô hình sinh hoạt, tạo sân chơi lành mạnh, nuôi dưỡng tư duy tích cực cho các em. Trang bị kiến thức đúng, kỹ năng đúng và thái độ đúng sẽ giúp các em tự tin bảo vệ bản thân, xây dựng lối sống lành mạnh, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.
Giáo dục dục giới tính không chỉ cung cấp kiến thức cần thiết mà còn trang bị cho học sinh những kỹ năng và giá trị quan trọng để họ có thể sống một cuộc sống lành mạnh và hạnh phúc.