Văn hóa tư duy số - dấu ấn kiến tạo vị thế “Sếu đầu đàn” của Vietcombank

Bằng các chính sách tiền tệ đúng đắn, kịp thời của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, đã phát huy tinh thần đoàn kết thống nhất, đổi mới sáng tạo, phát triển xanh, góp phần quan trọng thực hiện sứ mệnh tài chính Quốc gia trong kỷ nguyên mới.

Trong đó, để hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững, một trong những trụ cột chính của Vietcombank là chiến lược chuyển đổi số toàn diện, gắn liền với xây dựng văn hóa tư duy số trong toàn hệ thống. Đây cũng là nền tảng để tạo ra sự khác biệt, khẳng định dấu ấn tiên phong, kiến tạo vị thế “Sếu đầu đàn” của Vietcombank trong ngành tài chính Việt Nam.

Văn hóa số - động lực thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia

Tại Hội nghị Toàn quốc quán triệt triển khai Nghị quyết số 66-NQ/TW và 68-NQ/TW, Tổng Bí thư Tô Lâm đã xác định, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong “Bộ tứ trụ cột” để giúp chúng ta cất cánh.

Nghị quyết xác định rõ: Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược, là động lực chủ yếu thúc đẩy hiện đại hóa đất nước, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững. Quán triệt tinh thần Nghị quyết, chúng ta phải nhận thức sâu sắc rằng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ là phương tiện hỗ trợ, mà phải được xác định là nền tảng phát triển và lực đẩy chủ yếu cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên mới.

Trong quá trình thực hiện Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 với 3 trụ cột chính là kinh tế số, chính phủ số và xã hội số, thực tế xã hội số đang dần hình thành các yếu tố về chuẩn mực đạo đức số, văn hóa số. Đồng thời, văn hóa số với vị trí, vai trò là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực thúc đẩy công cuộc chuyển đổi số quốc gia hiện nay.

Văn hóa số là sự tương tác và ứng xử của con người đối với công nghệ trong công việc và cuộc sống. Việc xây dựng môi trường văn hóa số trong tổ chức và ở các địa phương không đơn thuần chỉ cung cấp những phương tiện kỹ thuật số hiện đại mà quan trọng là việc tạo động lực và tư duy để mọi thành viên, người dân cảm thấy sự cần thiết phải ứng dụng công nghệ mới vào công việc truyền thống nhằm tăng hiệu suất và tạo ra sự chuyển biến, tạo lợi thế cạnh tranh.

Phát biểu tại Hội nghị Triển khai nhiệm vụ năm 2025, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh: “Chuyển đổi số không chỉ là ứng dụng công nghệ, mà phải bắt đầu từ tư duy số – tư duy đặt khách hàng làm trung tâm, minh bạch, an toàn và đổi mới liên tục”. Đối với ngành ngân hàng, tư duy số chính là “hệ điều hành mới” để tạo ra những giá trị vượt trội, nâng cao năng lực cạnh tranh và góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia số.

Như vậy, xây dựng văn hóa tư duy số là nền tảng thúc đẩy chuyển đổi số thành công, tạo động lực cho sự phát triển của nền kinh tế số, xã hội số và công dân số.

Nền tảng tạo dấu ấn tiên phong cho Vietcombank

Lấy văn hoá số, tư duy số làm kim chỉ nam, biến công nghệ thành đòn bẩy, và coi khách hàng là trung tâm của mọi cải tiến - đây là nền tảng để Vietcombank giữ vững vai trò tiên phong chuyển đổi số của “sếu đầu đàn” trong ngành tài chính – Vietcombank không chỉ hoạt động vì mục tiêu lợi nhuận mà còn mang trên mình sứ mệnh quốc gia - như phát biểu chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng tại Đại hội Đại biểu lần thứ V nhiệm kỳ 2025-2030 của Đảng bộ Vietcombank.

Trước đó, Đảng ủy Vietcombank đã ban hành các nghị quyết quan trọng như Nghị quyết số 339-NQ/ĐU ngày 01/7/2021 và Nghị quyết số 2588-NQ/ĐU ngày 19/03/2025, nhằm cụ thể hóa định hướng chiến lược chuyển đổi số toàn diện, gắn liền với phát triển ngân hàng số đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Với phương châm “Đoàn kết – Dân chủ - Bản lĩnh – Đột phá – Phát triển”, Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch HĐQT Vietcombank Nguyễn Thanh Tùng đã lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ chính trị, định hướng hoạt động cho toàn Đảng bộ và cán bộ, đảng viên, người lao động trong toàn hệ thống Vietcombank: “Tăng cường xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh toàn diện; đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và năng lực cạnh tranh; Phát triển xanh và bền vững; góp phần quan trọng thực hiện sứ mệnh tài chính Quốc gia trong kỷ nguyên mới”.

Ông Hồ Văn Tuấn - Phó Tổng Giám đốc Vietcombank cũng thể hiện quan điểm sắc nét: “Tư duy số trong ngân hàng không chỉ là khả năng sử dụng công nghệ, mà là sự thay đổi cách tiếp cận vấn đề, quyết định dựa trên dữ liệu và sẵn sàng hợp tác trên môi trường số. Điều quan trọng là mỗi cán bộ phải coi chuyển đổi số như một phần trong công việc hàng ngày, không tách rời giữa ‘công nghệ’ và ‘nghiệp vụ’. Chính sự đồng bộ giữa chiến lược công nghệ và chiến lược con người mới tạo ra hiệu quả thực sự trong hành trình chuyển đổi số”.

Nhờ triển khai đào tạo kỹ năng số, xây dựng môi trường làm việc số hoá, và áp dụng các nền tảng quản trị hiện đại, Vietcombank đã đạt được nhiều dấu ấn nổi bật trong chuyển đổi số, cụ thể:

Tiên phong hợp nhất các dịch vụ ngân hàng số trên nền tảng VCB Digibank với hơn 260 tiện ích cho khách hàng cá nhân;

Triển khai eKYC (định danh khách hàng điện tử) sớm nhất trong khối ngân hàng thương mại, kết nối với nền tảng “Cổng ký số từ xa tập trung trên VNeID” giúp KH có thể đăng ký chữ ký số chỉ trong một vài phút trên ứng dụng VCB Digibank, Digibiz và sử dụng chữ ký số trong các giao dịch như đăng ký khoản giải ngân;

Ra mắt VCB Digital Lab và Trung tâm dữ liệu hiện đại đạt chuẩn quốc tế: Nếu dữ liệu là tài nguyên mới, thì Vietcombank phải là tổ chức tiên phong khai thác hiệu quả nguồn lực này nhằm phục vụ chiến lược phát triển chuyển đổi số dài hạn.

Tiên phong tích hợp Apple Pay, Google Pay, Samsung Pay. Đây là minh chứng cho vai trò dẫn dắt xu hướng kinh doanh;

Hơn 96% giao dịch bán lẻ được thực hiện trên kênh số; Dịch vụ DigiBiz dành cho SME, hệ thống VCB CashUp cho doanh nghiệp lớn, hệ thống DigiShop được thiết kế riêng cho các tiểu thương, hộ kinh doanh …

Xây dựng văn hóa tư duy số, đầu tư mạnh mẽ cho nguồn nhân lực và văn hóa doanh nghiệp - nền tảng tạo dấu ấn tiên phong: Con người luôn là trung tâm trong chiến lược phát triển bền vững của Vietcombank. Trong nhiệm kỳ qua, Vietcombank đã triển khai hiệu quả các chương trình đào tạo theo phương pháp Agile, Design Thinking, E-learning; tập trung tuyển dụng nhân sự công nghệ, chuyên gia đổi mới sáng tạo;

Bên cạnh đó, Vietcombank xác định các trọng tâm chiến lược gồm: nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng bộ; xây dựng tổ chức trong sạch, vững mạnh; tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả; mở rộng hợp tác quốc tế; đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển hạ tầng công nghệ hiện đại; khuyến khích sáng tạo nội bộ và đổi mới mô hình kinh doanh;

Cùng với đó, ngân hàng tiếp tục quan tâm phát triển văn hóa doanh nghiệp gắn với chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, khẳng định trách nhiệm xã hội và đóng góp ngày càng lớn cho sự phát triển bền vững của đất nước như:

Lãnh đạo định hướng quy tắc ứng xử, chuẩn mực văn hóa tư duy số sẵn sàng tiếp nhận sự thay đổi theo hướng tiến bộ, đồng thời sẵn sàng cống hiến cho chiến lược phát triển của Vietcombank.

Toàn hệ thống hưởng ứng triển khai hộp ý tưởng sáng tạo: Xây dựng văn hóa tư duy số đối với toàn thể cán bộ Vietcombank, tạo sân chơi khuyến khích toàn thể cá nhân, đơn vị chia sẻ và đóng góp để Vietcombank ngày một đổi mới, khác biệt và bứt phá hơn. Việc triển khai chiến lược chuyển đổi số với nhiều sáng kiến cụ thể gắn liền với công việc chuyên môn đang được toàn thể các cán bộ Vietcombank hưởng ứng rất tích cực.

Khuyến khích sự sáng tạo của cá nhân, có thể vượt qua những khuôn mẫu sẵn có, khuyến khích sự đổi mới, những trải nghiệm mới cũng như việc học tập nâng cao trình độ thường xuyên của cá nhân để tạo ra những sản phẩm hoặc hoàn thành công việc có tính vượt trội trên môi trường số. Qua đó, kích thích chuyển đổi số chủ động, nhanh và phù hợp.

Theo đó, Vietcombank đã tổ chức hơn 300 khóa đào tạo nội bộ về kỹ năng số và quản trị công nghệ, thu hút hơn 22.000 lượt cán bộ, nhân viên tham gia. Các hoạt động như Diễn đàn sáng kiến số, Ngày hội công nghệ, hay các cuộc thi “Ý tưởng đổi mới” đã giúp hình thành môi trường sáng tạo, khuyến khích mọi cán bộ trở thành “hạt nhân số” – chủ động ứng dụng công nghệ, chia sẻ giải pháp, cải tiến quy trình.

Các dấu ấn nêu trên không chỉ phản ánh sức mạnh tài chính của Vietcombank, mà còn cho thấy sự quyết tâm, bền bỉ của một chiến lược đặt con người và công nghệ làm trung tâm – Nơi văn hóa tư duy số được lan tỏa mạnh mẽ từ lãnh đạo đến từng cán bộ, từ giao dịch viên đến chuyên gia công nghệ.

Viết tiếp trang sử truyền thống

Sau chặng đường gần 20 năm hình thành và phát triển, Phòng Quản lý nợ Trụ sở chính (Ngân hàng Vietcombank) đã thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình, nâng cao năng lực chuyên môn, được các đơn vị trong cơ quan tại Trụ sở chính và các chi nhánh tín nhiệm, qua đó hàng năm được Ban lãnh đạo tin tưởng giao các nhiệm vụ mới với khối lượng nhiều hơn và mức độ phức tạp hơn.

Cán bộ Phòng Quản lý nợ Trụ sở chính xác định, cán bộ Quản lý nợ giống như những “người trợ giúp” thầm lặng, cần mẫn đứng sau để hỗ trợ, chăm lo hoàn thiện hồ sơ vay vốn cho khách hàng, hỗ trợ cán bộ quan hệ khách hàng chuyên tâm công tác bán hàng, giải phóng thời gian tác nghiệp trực tiếp… Bên cạnh đó, họ luôn tâm niệm rằng, Vietcombank như một điểm tựa cho khách hàng, nếu họ có ước mơ phát triển doanh nghiệp và có phương án kinh doanh hiệu quả, mà tiềm lực tài chính chưa đủ để thực hiện ước mơ đó, Vietcombank sẽ là ngân hàng đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng.

Do đó, Khối Quản lý nợ toàn hàng không chỉ tự hào được làm việc trong môi trường Ngân hàng Vietcombank năng động, mà còn là một tập thể luôn đồng hành với Khối Khách hàng bán buôn, Khách hàng bán lẻ tạo bàn đạp cho các khách hàng của Vietcombank phát triển phồn thịnh.

Nhiệm vụ của cán bộ Quản lý nợ tuy thầm lặng nhưng có một vị trí vô cùng quan trọng đối với khách hàng. Chúng tôi là người thực hiện hoàn thiện các thủ tục giấy tờ pháp lý giúp khách hàng trở thành ông chủ thực sự của các tài sản từ hàng trăm đến hàng nghìn tỷ được hình thành từ vốn vay và kiểm soát sau giải ngân, đảm bảo an toàn khoản vay, hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh phát triển an toàn bền vững…

Với những hành động lan tỏa

Với đặc thù của khối quản lý nợ là nơi lưu giữ khối lượng hồ sơ lớn, quy trình phức tạp, yêu cầu kiểm soát tính tuân thủ và đảm bảo an toàn hiệu quả… Hoạt động tín dụng thường gắn với rủi ro, cán bộ Quản lý nợ luôn nhớ câu nói của Tổng Giám đốc Ngân hàng Vietcombank Lê Quang Vinh: Công tác lưu giữ quản lý hồ sơ rất quan trọng, hồ sơ đầy đủ tính pháp lý và khoản vay được thực hiện đúng quy chế, quy trình luôn là kim bài miễn trách, bảo vệ tốt nhất cho cán bộ ngân hàng khi có rủi ro xảy ra.

Do vậy, để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Phòng Quản lý nợ đã tích cực triển khai chuyển đổi số trong công tác quản lý nợ, xây dựng văn hóa tư duy số nhằm nâng cao hiệu suất, tăng độ chính xác và giảm thiểu sai sót trong quá trình tác nghiệp, đặc biệt với các quy trình tác nghiệp lặp đi lặp lại hàng ngày.

Theo đó, để thấm nhuần tư tưởng nâng cao nhận thức, phổ cập, bồi dưỡng tư duy số, kiến thức và kỹ năng số, đồng thời lan tỏa tinh thần học tập suốt đời cho cán bộ, đảng viên và người lao động, Bí thư Chi bộ Phòng Quản lý nợ (Chi bộ 4) đã phát động phong trào “Bình dân học vụ số” trong toàn Chi bộ, khơi dậy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới của các đảng viên, người lao động trong Chi bộ.

Cùng với việc lãnh đạo chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng đảng, đổi mới phương thức lãnh đạo điều hành, cấp ủy Chi bộ luôn chỉ đạo quyết liệt các đảng viên và quần chúng liên hệ trực tiếp với từng công việc hàng ngày, đào sâu suy nghĩ về ứng dụng khoa học công nghệ để đối mới cách thức làm việc, không ngại khó, không sợ thất bại, đẩy mạnh công tác đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm, kể cả bài học về sự thất bại trong xây dựng và triển khai các sáng kiến ứng dụng AI gắn với công việc chuyên môn, tạo chuyển biến sâu sắc trong tư duy, hành động và xây dựng văn hóa tư duy số với tinh thần “Lan tỏa – Đổi mới – Cam kết Hành động” vào việc nâng cao chất lượng công tác quản lý nợ, giảm tác nghiệp lặp đi lặp lại ...

Đồng chí Nguyễn Thị Ngọc Chi - Bí thư Chi bộ 4 - Trưởng phòng Quản lý nợ Trụ sở chính chia sẻ: “Nếu chúng ta phải làm một công việc lặp đi lặp lại thường xuyên, liên tục, hãy để AI và công nghệ làm thay công việc đó để con người dành thời gian tập trung vào những việc đòi hỏi sức sáng tạo và đưa ra các yêu cầu công nghệ mới tạo giá trị gia tăng cao”.

Theo đó, Bí thư Chi bộ không chỉ định hướng mà còn trực tiếp truyền cảm hứng bằng tư duy thực tiễn, khẳng định rõ vai trò lãnh đạo tiên phong trong thời đại số. Chuyển đổi số là một hành trình được kiến tạo từ tư duy lãnh đạo đến hành động chuyên môn, từ nhận diện vấn đề đến triển khai giải pháp, từ đổi mới quy trình đến lan tỏa văn hóa số trong toàn thể cán bộ, đảng viên.

Dấu ấn chuyển đổi số tại Chi bộ 4

Chuyển đổi số không thể thành công nếu chỉ là nhiệm vụ của một vài cá nhân. Chi bộ 4 xác định rõ: muốn chuyển đổi bền vững, phải chuyển đổi từ gốc – từ tư duy đến văn hóa tổ chức. Các chương trình đào tạo nội bộ, chia sẻ kinh nghiệm, lan tỏa tinh thần đổi mới đã được triển khai đồng bộ. Cán bộ không chỉ học công nghệ, mà học cách tư duy linh hoạt, sáng tạo, chủ động giải quyết vấn đề bằng công cụ số.

Tư duy số dần trở thành năng lực cốt lõi – nơi mỗi cán bộ, đảng viên đều là một mắt xích trong hành trình chuyển đổi, đều có thể đóng góp vào sự thay đổi lớn của hệ thống.

Có thể nói, thành công lớn nhất mà Chi bộ 04 đạt được không phải là những con số biết nói, mà là việc hình thành một văn hóa đổi mới – nơi mỗi Đảng viên đều cảm thấy mình có thể đóng góp và tỏa sáng. Chính những gương sáng từ thực tiễn ấy đã tạo động lực để tập thể vững vàng trên con đường chuyển đổi số.

Đằng sau mỗi sáng kiến là những câu chuyện đầy cảm hứng. Đó là những buổi tối muộn, ánh đèn phòng làm việc vẫn sáng khi người cán bộ dò từng dòng lệnh để RPA vận hành trơn tru. Đó là nụ cười ấm áp của đồng nghiệp khi nhận ra mình có thể tự tay tạo một báo cáo tự động chỉ bằng vài thao tác. Những con người ấy đã làm cho khái niệm “chuyển đổi số” vốn khô khan trở nên gần gũi, gắn liền với niềm vui, sự sẻ chia và tinh thần trách nhiệm. Họ không chỉ thay đổi công cụ làm việc mà còn thay đổi tư duy, cách tiếp cận và thái độ với công việc.

Chuyển đổi số chỉ bền khi mọi người cùng biết – cùng làm – cùng hưởng lợi. Không chỉ dừng lại ở việc tự ứng dụng, đồng chí Quang, một Đảng viên trẻ đã chủ động tổ chức chuỗi sinh hoạt “Mỗi tuần một kỹ năng số”. Mỗi buổi chỉ kéo dài 45-60 phút nhưng lại mang đến cho đồng nghiệp những kiến thức rất thực tế: từ cách tạo báo cáo tự động, gửi email hàng hoạt, cho đến quản lý lịch làm việc. Đi kèm là “Sổ tay một trang” tóm tắt hướng dẫn để ai cũng có thể tự thực hành. Sau vài tháng, nhiều đồng nghiệp trước đây còn ngại công nghệ, nay đã tự tin tự động hóa một phần công việc của mình. Đồng chí Quang chia sẻ: “Tôi chỉ mong mọi người thấy công nghệ không hề khó, chỉ cần kiên nhẫn học từng chút. Khi ai cũng thay đổi, tập thể sẽ mạnh hơn rất nhiều”.

Nhờ đó, thời gian qua, Phòng Quản lý nợ đã triển khai chuyển đổi số thành công. Điển hình là Dự án Nâng cấp hệ thống định giá tài sản (AVS). Đây là một trong những dự án trọng điểm do Phòng Quản lý nợ đầu mối triển khai, hệ thống AVS giúp chuẩn hóa quy trình định giá, rút ngắn thời gian xử lý, tăng độ chính xác và minh bạch. Đây là bước tiến lớn trong việc số hóa nghiệp vụ trọng tâm của Quản lý nợ toàn hàng và Trung tâm Định giá Tài sản.

Trong hành trình chuyển đổi số toàn diện của Vietcombank, Dự án nâng cấp hệ thống định giá tài sản bảo đảm (AVS) đã ghi dấu bằng những kết quả cụ thể, thực chất và đầy ấn tượng: 100% tài sản bảo đảm được khởi tạo, khai báo trên hệ thống. Lũy kế đến cuối tháng 8/2025 đã có gần 1,3 triệu bản ghi tài sản trên AVS; Gần 600 nghìn bản ghi TSBĐ là bất động sản được đưa lên bản đồ số; 18.200 bản ghi thông tin quy hoạch phục vụ nhu cầu kiểm tra pháp lý quyền sử dụng đất; Với hơn 10.000 người dùng thường xuyên truy cập và sử dụng phiên bản web, khoảng 2.000 người dùng trên App di động.

AVS là cấu phần quan trọng và là cơ sở để phát triển các cấu phần tiếp theo nhằm tạo nên một hệ thống Quản lý tài sản bảo đảm tiên tiến, hiện đại, tích hợp và đồng bộ dữ liệu với các hệ thống hiện có, số hóa quy trình hoàn thiện biện pháp bảo đảm, quản lý hồ sơ tài sản bảo đảm và lưu trữ điện tử các hồ sơ tài liệu, hỗ trợ tốt hơn cho công tác quản lý và kiểm kê tài sản bảo đảm vốn thô sơ và thủ công hiện tại.

Trong năm 2025, Phòng Quản lý nợ cũng được Ban Lãnh đạo Vietcombank giao nhiệm vụ đầu mối triển khai Dự án OCR – Số hóa hồ sơ tín dụng. Giải pháp OCR sẽ hỗ trợ xử lý bóc tách dữ liệu cho khoảng 2,7 triệu trang tài liệu/năm, phục vụ các hoạt động thẩm định tín dụng, thẩm định giá TSBĐ và xếp hạng tín dụng của Khối phê duyệt.

Bên cạnh đó, với vai trò là đơn vị nòng cốt trong công tác quản lý tín dụng, Phòng Quản lý nợ đã chủ động, tích cực triển khai các giải pháp tự động hóa quy trình nghiệp vụ nhằm nâng cao hiệu quả vận hành, giảm tải tác nghiệp thủ công và tối ưu hóa nguồn lực.

Công việc tác nghiệp của cán bộ quản lý nợ, hàng trăm thao tác thủ công khiến cán bộ mất nhiều giờ đồng hồ, vừa mệt mỏi, vừa dễ sai sót.

Từ thực tế đó, các cán bộ trong phòng đã mạnh dạn học hỏi, áp dụng RPA (Robotic Process Automation – Tự động hóa quy trình bằng robot) để tự động hóa toàn bộ quy trình, các nhóm tham gia học thêm về ứng dụng Microsoft Power Automate, vẽ luồng thực hiện rồi thử nghiệm. Ngày robot đầu tiên chạy thành công, các tác nghiệp vốn mất vài giờ chỉ còn vài phút đã hoàn tất, sai sót gần như bằng không. Việc ứng dụng công nghệ MPA và RPA không chỉ giúp rút ngắn thời gian xử lý, tiết kiệm chi phí mà còn góp phần nâng cao chất lượng dữ liệu, tăng độ chính xác trong các hoạt động tác nghiệp, kiểm tra đối chiếu dữ liệu.

Giải pháp xây dựng văn hóa số

Trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia hiện nay, xây dựng văn hóa số sẽ góp phần thúc đẩy chuyển đổi số thành công, tạo động lực cho nền kinh tế số, xã hội số và công dân số. Xuất phát từ vai trò của văn hóa số trên phương diện này, Chi bộ 4 đề xuất một số giải pháp xây dựng văn hóa số ở Việt Nam hiện nay như sau:

Thứ nhất, nâng cao nhận thức, ý thức tự giác, trách nhiệm của toàn xã hội thông qua đẩy mạnh tuyên truyền về vị trí, vai trò của văn hóa là nền tảng tinh thần, là động lực thúc đẩy xã hội phát triển bền vững nói chung, cũng như những nội dung xây dựng môi trường văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số ở Việt Nam giai đoạn 2023 - 2030, tầm nhìn 2045, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, nâng cao đời sống tinh thần, năng lực thẩm mỹ của nhân dân.

Thứ hai, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý, quản trị, điều hành, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về văn hóa số. Để xây dựng môi trường văn hóa số giúp cho mỗi cá nhân dần chủ động, tích cực và nhận thức rõ những lợi ích thiết thực từ việc ứng dụng công nghệ số vào công việc và cuộc sống, nhất thiết phải xuất phát từ hoạt động quản trị, điều hành của các cơ quan, tổ chức, phải có hệ thống pháp luật với những hướng dẫn cụ thể về các quy tắc ứng xử, chuẩn mực đạo đức, tập trung vào cách con người tương tác với công nghệ số trong công việc và cuộc sống của họ, bảo vệ, tôn trọng quyền làm chủ của người khác, của cộng đồng.

Bước đầu có thể dùng luật pháp để điều chỉnh hành vi con người cho phù hợp, nhằm dần trở thành ý thức tự giác của mỗi cá nhân, hướng tới thực hiện chuẩn mực về tư tưởng, đạo đức, lối sống, nếp sống văn hóa số.

Thứ ba, quan tâm đầu tư nguồn lực xây dựng môi trường văn hóa số. Để văn hóa số thực sự là động lực thúc đẩy chuyển đổi số thành công cần phải quan tâm đầu tư nguồn lực con người, tài chính đủ mạnh để phát triển văn hóa số tương ứng với phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số, xây dựng các thể chế, thiết chế văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số Việt Nam.

Thứ tư, đẩy mạnh việc học tập kinh nghiệm quốc tế về xây dựng môi trường văn hóa số, tạo động lực thúc đẩy chuyển đổi số thành công. Trong quá trình học tập kinh nghiệm thực hiện công cuộc chuyển đổi số, cần quan tâm kinh nghiệm xây dựng môi trường văn hóa số, để văn hóa số dẫn đường xây dựng công dân số, xã hội số và kinh tế số.

Thứ năm, chú trọng trách nhiệm nêu gương, xây dựng hình mẫu về tư duy mới, phong cách mới, lối sống mới phù hợp với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, từ đó tạo sự lan toả sâu rộng trong xã hội. Xây dựng lực lượng nòng cốt, hình thành mạng lưới chuyên gia văn hóa số để dẫn dắt, tổ chức, lan tỏa tiến trình chuyển đổi số, góp phần bảo đảm công cuộc chuyển đổi số được thực hiện thành công nhanh, hiệu quả, bền vững.

PV