Bộ Xây dựng đề xuất tăng nặng mức phạt các hành vi vi phạm trong hoạt động đường bộ
Dự thảo Nghị định mới thay thế Nghị định 100/2019/NĐ-CP và 123/2021/NĐ-CP theo hướng tăng mức phạt đối với các hành vi xâm phạm kết cấu hạ tầng giao thông, đồng thời phân cấp mạnh thẩm quyền xử phạt cho địa phương.
Bộ Xây dựng đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đường bộ, nhằm khắc phục những bất cập trong thực tiễn và bảo đảm tính thống nhất với Luật Đường bộ 2024.
Dự thảo đề xuất tăng mức xử phạt với nhiều hành vi vi phạm trong sử dụng, khai thác đất dành cho kết cấu hạ tầng đường bộ, hoạt động vận tải và vận hành trạm thu phí. Đồng thời, dự thảo cũng làm rõ quy trình xử lý vi phạm qua thiết bị kỹ thuật và phân cấp mạnh mẽ thẩm quyền xử phạt cho UBND các cấp.

Một trong những nội dung trọng tâm của dự thảo là sửa đổi, bổ sung các quy định tại nhiều điều (như Điều 5, 8, 9, 11, 12, 13...) để bảo đảm phù hợp với Luật Đường bộ 2024.
Theo đó, mức phạt tiền được đề xuất tăng đối với các hành vi xâm phạm phạm vi đất dành cho kết cấu hạ tầng đường bộ, như dựng cổng chào, treo băng rôn, đặt biển hiệu, đổ rác, tập kết vật liệu, tự ý đào đắp, xây dựng nhà ở, tháo dỡ hoặc di chuyển công trình đường bộ trái phép.
Đặc biệt, hành vi tự ý đấu nối trái phép vào đường nhánh hoặc đường chính sẽ bị phạt từ 15 – 20 triệu đồng đối với cá nhân, và từ 30 – 40 triệu đồng đối với tổ chức. Mức phạt cũng được nâng lên đối với các hành vi làm hư hỏng, phá hoại công trình đường bộ, hệ thống thoát nước, biển báo hiệu và đèn tín hiệu giao thông.
Trong lĩnh vực vận tải đường bộ, dự thảo bổ sung và siết chặt nhiều quy định nhằm tăng cường kỷ cương trong hoạt động kinh doanh. Lái xe, phụ xe không mặc đồng phục hoặc không đeo thẻ tên theo quy định sẽ bị phạt từ 300.000 – 500.000 đồng.
Đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh vận tải, mức phạt tăng nặng cho hành vi sử dụng xe không đúng loại hình kinh doanh, hoặc sử dụng lái xe, nhân viên không có hợp đồng lao động. Cụ thể, phạt 3 – 5 triệu đồng đối với cá nhân, 6 – 10 triệu đồng đối với tổ chức.
Dự thảo cũng bổ sung nhiều hành vi vi phạm mới trong quản lý, vận hành trạm thu phí. Hành vi không thực hiện đúng quy trình vận hành để xảy ra tai nạn giao thông tại trạm sẽ bị phạt 10 – 20 triệu đồng đối với cá nhân, 20 – 40 triệu đồng đối với tổ chức.
Ngoài ra, dự thảo còn bổ sung các quy định xử phạt trong các lĩnh vực như quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật sử dụng chung, đào tạo thẩm tra viên an toàn giao thông, quản lý vận tải nội bộ và hoạt động cho thuê xe tự lái, bảo đảm thống nhất với Luật Đường bộ 2024 và các văn bản liên quan.
Một điểm mới đáng chú ý là dự thảo đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương theo tinh thần “địa phương quyết – địa phương làm – địa phương chịu trách nhiệm”.
Theo đó, UBND các cấp được trao thẩm quyền xử phạt tất cả các vi phạm hành chính trong hoạt động đường bộ trong phạm vi địa bàn quản lý. Đồng thời, dự thảo cũng quy định rõ thẩm quyền xử phạt của Giám đốc Sở Xây dựng, Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam và các lực lượng cảnh sát chuyên trách.
Về thủ tục, dự thảo bổ sung Điều 22, quy định cụ thể quy trình xử lý vi phạm phát hiện qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ. Quy định này cho phép liên thông dữ liệu xử phạt và áp dụng chế tài liên quan đến đăng kiểm đối với chủ phương tiện chưa chấp hành quyết định xử phạt. Việc gửi quyết định xử phạt có thể thực hiện qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia, giúp giảm thủ tục, tiết kiệm thời gian cho người dân và nâng cao tính minh bạch trong xử lý vi phạm.
Bên cạnh đó, dự thảo bãi bỏ Điều 14 Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xây dựng bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ do không còn phù hợp với Luật Đường bộ 2024.