Dấu ấn Việt Nam trong "Thập kỷ quốc tế về văn hóa vì phát triển bền vững"
Tại Kỳ họp lần thứ 43 Đại hội đồng UNESCO, sáng kiến của Việt Nam đề xuất Liên hợp quốc phát động “Thập kỷ quốc tế về văn hóa vì phát triển bền vững” đã được thông qua. Đây là dấu mốc quan trọng khẳng định vai trò chủ động, trách nhiệm và tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Việt Nam trong hệ thống đa phương toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực văn hóa và phát triển bền vững.
Sáng kiến văn hóa tại UNESCO mang dấu ấn Việt Nam
Sau gần 40 năm kể từ “Thập kỷ quốc tế về phát triển văn hóa” (1988-1997), đây là lần đầu tiên UNESCO đồng thuận khởi xướng một Thập kỷ quốc tế mới gắn với văn hóa. Sáng kiến của Việt Nam được Tổng Giám đốc UNESCO và các nước thành viên đánh giá rất cao vì phù hợp với chiến lược của UNESCO và mối quan tâm chung hiện nay. Nghị quyết đề cao vai trò tiên phong của UNESCO trong việc đưa văn hóa trở thành một trụ cột độc lập, đóng góp vào phát triển bền vững ở từng quốc gia và trên toàn cầu, là động lực duy trì hòa bình, thúc đẩy công nghiệp sáng tạo, bảo vệ đa dạng văn hóa và tăng trưởng kinh tế bao trùm, gắn kết xã hội.

Nghị quyết nhấn mạnh vai trò then chốt của văn hóa là nền tảng của bản sắc, nguồn lực đổi mới, trụ cột của phát triển bền vững và ứng phó với các thách thức của thời đại. Trên cơ sở đó, Nghị quyết kêu gọi Liên hợp quốc phát động Thập kỷ quốc tế nhằm tạo chuyển biến căn bản trong nhận thức về vai trò của văn hóa và thúc đẩy hành động ở các cấp độ nhằm huy động nguồn lực, gia tăng đầu tư cho giáo dục di sản, giáo dục văn hóa - nghệ thuật, công nghiệp văn hóa và kinh tế sáng tạo gắn với sinh kế bền vững, tăng cường tiếp cận văn hóa bình đẳng, đối thoại liên văn hóa, văn hóa số, ứng dụng tri thức văn hóa trong thích ứng biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường... hướng tới một tương lai bền vững và thịnh vượng cho mọi người dân.
Trả lời phỏng vấn của báo chí, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Ngô Lê Văn cho biết, sáng kiến này là bước đi cụ thể góp phần triển khai chủ trương và chính sách của Đảng, Nhà nước về coi trọng văn hóa, ngoại giao văn hóa và hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Sáng kiến nhấn mạnh văn hóa là nền tảng, nguồn lực, sức mạnh nội sinh và là động lực to lớn, hệ điều tiết sự phát triển xã hội bền vững; thúc đẩy chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới; đẩy mạnh và nâng tầm ngoại giao văn hóa, quốc tế hóa văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thu tinh hoa văn minh nhân loại, đóng góp vào tiến trình phát triển chung của thế giới.

“Đề xuất này được xây dựng trên nền tảng đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa của Việt Nam; thể hiện tư duy chủ động, tích cực và hội nhập sâu rộng vì lợi ích chung của cộng đồng quốc tế. Sáng kiến là một đóng góp quan trọng thể hiện vai trò nòng cốt, dẫn dắt của Việt Nam trong định hình các ưu tiên phát triển toàn cầu, phù hợp tinh thần Nghị quyết 59-NQ/TW: Việt Nam là đối tác tích cực, có trách nhiệm, chủ động đóng góp và tham gia xây dựng, định hình công việc chung của cộng đồng quốc tế”, Thứ trưởng Ngô Lê Văn nhấn mạnh.
Đây là sáng kiến đầu tiên có quy mô lớn nhất mà Việt Nam khởi xướng tại UNESCO trong nhiều năm qua. Nếu được Liên hợp quốc nhất trí thông qua, đây không chỉ là đóng góp có ý nghĩa chiến lược của Việt Nam đối với UNESCO, khẳng định vai trò dẫn dắt của UNESCO trong lĩnh vực văn hóa, mà còn là sáng kiến mang dấu ấn Việt Nam ở tầm toàn cầu, thể hiện nỗ lực và cam kết chung tay cùng cộng đồng quốc tế kiến tạo một tương lai hòa bình, thịnh vượng và nhân văn.
Trong thời gian tới, Việt Nam và các nước đồng bảo trợ (71 quốc gia) sẽ tiếp tục đệ trình Nghị quyết lên Đại hội đồng Liên hợp quốc xem xét và chính thức thông qua, để sớm phát động “Thập kỷ quốc tế về văn hóa vì phát triển bền vững” giai đoạn 2027-2036.
UNESCO sẽ là tổ chức chủ trì triển khai, phối hợp với các tổ chức liên quan khác trong hệ thống Liên hợp quốc và các đối tác quốc tế.Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Ngô Lê Văn
Việt Nam tiếp tục được bầu làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng UNESCO
Tại kỳ họp lần thứ 43 Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) diễn ra ở Samarkand (Uzbekistan), Việt Nam được các quốc gia thành viên tín nhiệm tái bầu làm Phó Chủ tịch Đại hội đồng.
Việc Việt Nam được tín nhiệm bầu giữ chức vụ này tại hai kỳ họp liên tiếp (lần thứ 42 và 43) thể hiện vị thế, uy tín và năng lực đóng góp ngày càng cao của Việt Nam tại các thể chế đa phương toàn cầu. Điều này cũng khẳng định sự ủng hộ và tin tưởng của cộng đồng quốc tế đối với vai trò chủ động, trách nhiệm và khả năng điều hành của Việt Nam trong hệ thống đa phương, đặc biệt trong khuôn khổ UNESCO.
Thứ trưởng Ngô Lê Văn cho rằng, kết quả này tiếp tục khẳng định chính sách đối ngoại đúng đắn của Đảng và Nhà nước về đa phương hóa, đa dạng hóa và hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, hiệu quả; phù hợp tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng XIII, dự thảo Nghị quyết Đại hội XIV, Chỉ thị số 25-CT/TW của Ban Bí thư và Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.
Với trọng trách Phó Chủ tịch Đại hội đồng UNESCO lần thứ 43, Việt Nam hiện đồng thời đảm nhiệm 6 cơ chế điều hành then chốt của UNESCO, bao gồm: Phó Chủ tịch và thành viên Ủy ban liên Chính phủ Công ước 2005 về bảo vệ và phát huy sự đa dạng của các biểu đạt văn hóa; Phó Chủ tịch và thành viên Ủy ban liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể; Thành viên Ủy ban Di sản thế giới.
Theo Thứ trưởng Ngô Lê Văn, đường lối đối ngoại đúng đắn, thành tựu phát triển kinh tế - xã hội, uy tín và vị thế quốc tế của Việt Nam, cùng những đóng góp chủ động, thực chất của Việt Nam tại UNESCO đã giúp ta giành được sự tin tưởng, ủng hộ của các quốc gia thành viên.
Việc đảm nhận vai trò Phó Chủ tịch là cơ hội để Việt Nam đóng góp chủ động, tích cực và thực chất hơn vào các vấn đề quốc tế mà UNESCO đang quan tâm, đồng thời thúc đẩy các chương trình, định hướng lớn của UNESCO trong các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, khoa học và thông tin - truyền thông, góp phần vào văn minh nhân loại. Bên cạnh đó, Việt Nam có điều kiện tận dụng tri thức, ý tưởng và sáng kiến của UNESCO để triển khai các nghị quyết chiến lược, phục vụ hiệu quả cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng.