Phiên tòa giả định giúp học sinh nhận thức về hậu quả của hành vi mua bán, tàng trữ, sử dụng thuốc lá
Thông qua những buổi tuyên truyền trực quan như phiên tòa giả định, lực lượng công an, đoàn thanh niên và các đơn vị phối hợp đã giúp học sinh hiểu rõ tác hại của thuốc lá điện tử, góp phần xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, không khói thuốc.
Nhằm nâng cao nhận thức pháp luật và kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho học sinh, vừa qua, Công an xã Quảng Bị phối hợp với Đoàn Thanh niên xã và Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước TP.Hà Nội đã tổ chức hoạt động tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử tại Trường THCS Quảng Bị.
Chương trình được triển khai bằng hình thức phiên tòa giả định sinh động và trực quan, giúp học sinh dễ dàng tiếp cận kiến thức pháp luật, hiểu rõ hơn về hậu quả và chế tài xử lý đối với hành vi mua bán, tàng trữ, sử dụng thuốc lá điện tử trong học đường.
Phiên tòa giả định được dàn dựng dựa trên tình huống thực tế, thu hút sự theo dõi, tham gia sôi nổi của hơn 250 học sinh, giáo viên và đoàn viên thanh niên.
Thông qua phần xét xử mô phỏng, học sinh được tìm hiểu cụ thể các quy định pháp luật, đồng thời nhận thấy rõ hậu quả pháp lý và tác hại đối với sức khỏe, học tập nếu tham gia vào hành vi liên quan đến thuốc lá điện tử.
Hình thức tuyên truyền này đã tạo nên bài học pháp luật sống động, giúp các em nâng cao ý thức chấp hành quy định, phòng tránh vi phạm và các tệ nạn học đường.
Trước đó nhiều mô hình tuyên truyền khác trong nhà trường cũng được đẩy mạnh về phòng chống khói thuốc trong học đường. Đơn cử, trường THCS Trần Đăng Ninh (phường Hà Đông) cũng đã tổ chức chuyên đề “Phòng, chống bạo lực học đường và thuốc lá điện tử” với sự tham gia của Công an phường Hà Đông cùng toàn thể học sinh.
Trong buổi tuyên truyền, các em học sinh được tìm hiểu về những ảnh hưởng tiêu cực của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe, tâm lý và được giới thiệu các quy định pháp luật hiện hành về việc sử dụng, kinh doanh sản phẩm này. Những chia sẻ thực tế của cán bộ công an giúp học sinh dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện, qua đó hình thành thái độ đúng đắn trong phòng tránh và nói không với thuốc lá điện tử.
Theo thống kê của Bộ Y tế, chỉ trong hai năm, tỷ lệ học sinh từ 13 đến 15 tuổi sử dụng thuốc lá điện tử đã tăng từ 3,5% năm 2022 lên 8,0% năm 2023 - mức tăng nhanh và đáng báo động. Nicotine trong thuốc lá điện tử khi xâm nhập vào não sẽ phá vỡ các tế bào thần kinh non, khiến khả năng ghi nhớ và kiểm soát cảm xúc suy giảm.
Học sinh hút thuốc lá điện tử thường mất tập trung, dễ kích động, mệt mỏi kéo dài và có xu hướng tách biệt khỏi tập thể, dễ rơi vào nhóm tiêu cực.
Nguy hiểm hơn, thuốc lá điện tử ngày càng được ngụy trang tinh vi dưới dạng bút viết, USB hay lọ tinh dầu, khiến phụ huynh và giáo viên khó phát hiện sớm, để rồi nhiều em sa vào vòng nghiện mà không hay biết.
Để ngăn chặn tình trạng này, các nhà trường cần duy trì thường xuyên hoạt động tuyên truyền, giáo dục pháp luật và kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hình thức trực quan như chuyên đề, ngoại khóa, phiên tòa giả định. Đây không chỉ là nhiệm vụ giáo dục mà còn là trách nhiệm của thầy cô và toàn xã hội trong việc xây dựng môi trường học đường an toàn - lành mạnh - không khói thuốc.
Thời gian qua, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bộ, ngành và các tỉnh, thành phố trên cả nước triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm phòng, chống tác hại của thuốc lá trong học sinh, sinh viên. Hàng nghìn buổi truyền thông trực tiếp tại trường học đã được tổ chức; hàng trăm tài liệu, video, bài giảng, và sản phẩm truyền thông đã được biên soạn, phổ biến rộng rãi; nhiều cuộc thi, chương trình ngoại khóa, mô hình “Trường học không khói thuốc” được duy trì thường xuyên”.
Bà Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) thông tin.
Theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, mọi hành vi sử dụng, mua bán hoặc quảng bá thuốc lá trong khuôn viên trường học đều bị nghiêm cấm. Cụ thể, người hút thuốc lá tại trường học có thể bị phạt từ 200.000 - 500.000 đồng; người bán thuốc lá, thuốc lá điện tử cho người dưới 18 tuổi hoặc trong phạm vi gần cổng trường bị phạt 3 - 5 triệu đồng, đồng thời tịch thu tang vật và đình chỉ hoạt động.
Những quy định này không chỉ mang tính răn đe mà còn thể hiện quyết tâm của các cơ quan, đơn vị trong việc bảo vệ thế hệ trẻ khỏi những nguy cơ tiềm ẩn của thuốc lá điện tử, hướng tới xây dựng môi trường giáo dục trong lành, văn minh và an toàn.