Tách biệt giữa Quỹ công nghiệp quốc phòng và Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh

Điểm mới của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp là quy định tách Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh thành 2 quỹ độc lập gồm: Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh và Quỹ công nghiệp quốc phòng; giao Bộ Công an quản lý Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh, phân cấp quản lý Quỹ công nghiệp quốc phòng từ Chính phủ cho Bộ Quốc phòng.

Đại biểu Vũ Xuân Hùng (Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa) bày tỏ đồng tình khi dự thảo luật xây dựng tách biệt giữa Quỹ công nghiệp quốc phòng và Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh. Tuy nhiên, để tạo đồng bộ, thống nhất giữa 2 ngành công nghiệp, Cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu chỉnh lý một số nội dung cho phù hợp với Luật ngân sách Nhà nước.

Đại biểu cho biết, trong quy định của Luật Ngân sách Nhà nước và trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, không có quy định kế hoạch tài chính 3 năm mà đều phải 5 năm. Do đó, dự thảo luật nên bỏ cụm từ “kế hoạch tài chính 3 năm” và sửa thành “kế hoạch tài chính 5 năm”.

Theo Đại biểu Vũ Xuân Hùng, Điều 22 của dự thảo luật cũng cần chỉnh lý lại cho phù hợp với phân cấp phân quyền, nhất là việc quản lý Quỹ công nghiệp quốc phòng và Quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh.

Đại biểu cũng cho biết: “Trước đây, Quỹ công nghiệp quốc phòng an ninh do Chính phủ quản lý và phân bổ, nhưng bây giờ tách bạch ra thì giao Bộ Quốc phòng và Bộ Công an trực tiếp xây dựng, quản lý, đầu tư vì quỹ này là quỹ tài chính ngoài ngân sách Nhà nước. Do đó, để thuận lợi cho việc sử dụng các quỹ này, cần bổ sung thêm việc “đầu tư các công trình, đề án, dự án chấp nhận rủi ro, đầu tư mạo hiểm nhằm phát triển công nghiệp quốc phòng” tại Điều 22 để phù hợp với đặc thù phát triển công nghiệp quốc phòng.

Cùng quan điểm, Đại biểu Nguyễn Hữu Đàn (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị) nhất trí với việc điều chỉnh tên gọi và phân tách "Quỹ Công nghiệp quốc phòng, an ninh" thành "Quỹ Công nghiệp quốc phòng" do Bộ Quốc phòng quản lý và "Quỹ đầu tư, phát triển công nghiệp an ninh" do Bộ Công an quản lý.

Tuy nhiên, để đảm bảo tính tương thích và thống nhất trong cùng một Luật, đại biểu đề nghị sửa khoản 3 Điều 1 “4, Sửa đổi, bổ sung Điều 22" theo hướng: Quỹ Công nghiệp quốc phòng, Quỹ Đầu tư phát triển công nghiệp an ninh. Quỹ công nghiệp quốc phòng là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, được thành lập ở trung ương, do Bộ Quốc phòng quản lý để hỗ trợ triển khai thực hiện các nhiệm vụ cấp bách, có tính mới, rủi ro cao và các chương trình, dự án, hoạt động chấp nhận rủi ro, mạo hiểm hoặc nghiên cứu, thiết kế, chế tạo vũ khí trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược nhằm xây dựng, phát triển công nghiệp quốc phòng.

Theo đại biểu, việc bổ sung quy định này bảo đảm thực hiện đúng chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển khoa học công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025. Trong đó, khuyến khích đầu tư cho khoa học công nghệ, hỗ trợ triển khai thực hiện các nhiệm vụ cấp bách, có tính mới, rủi ro cao và các chương trình, dự án, hoạt động chấp nhận rủi ro, mạo hiểm. Đồng thời, bảo đảm tính đồng bộ của hai quỹ trong luật.

Đồng tình với sự cần thiết quy định về Quỹ Công nghiệp quốc phòng, an ninh Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) như dự thảo luật Chính phủ trình. Bởi theo luật hiện hành có Quỹ Quốc phòng, an ninh áp dụng cho cả lĩnh vực quốc phòng và an ninh, giao Chính phủ quản lý. Luật hiện hành cũng giao Chính phủ ban hành Nghị định để tổ chức quản lý Quỹ.

Tuy nhiên, theo Kết luận 158 của Bộ Chính trị, cần thiết tách Quỹ Công nghiệp quốc phòng, an ninh thành hai Quỹ: Quỹ Công nghiệp quốc phòng và Quỹ đầu tư hỗ trợ phát triển công nghiệp an ninh. Việc tách thành hai quỹ nhằm thể chế hóa đầy đủ các nội dung trong Kết luận 158 của Bộ Chính trị.

Đại biểu đề nghị tiếp tục nghiên cứu quy định về nguyên tắc hoạt động của Quỹ trong dự thảo luật. Theo đó, tại khoản 3 Điều 1 (sửa đổi, bổ sung điều 22), dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung nguyên tắc hoạt động hoạt động của Quỹ Công nghiệp quốc phòng và Quỹ Đầu tư, phát triển công nghiệp an ninh.

Đại biểu đề xuất đối với quy định nguyên tắc hoạt động của hai Quỹ này, bổ sung thêm nguyên tắc: Kết hợp chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế xã hội. Việc bổ sung nguyên tắc này sẽ đảm bảo ưu tiên mục tiêu quốc phòng, an ninh là cốt lõi và trực tiếp, đảm bảo tính tự lực, tự cường; đồng thời đảm bảo được khả năng tối ưu hóa các nguồn lực quốc gia.

Cùng với đó, đại biểu đề nghị bổ sung vào dự thảo nguyên tắc kết hợp chặt chẽ với quốc phòng, an ninh và đối ngoại, bởi công nghiệp quốc phòng, an ninh không chỉ bó hẹp trong việc phục vụ đất nước, mà còn đóng góp tích cực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số quốc gia, hướng tới xuất khẩu.

Vì vậy, việc bổ sung nguyên tắc kết hợp giữa quốc phòng, an ninh với đối ngoại sẽ khẳng định được năng lực, vị thế của Việt Nam, giúp chúng ta tận dụng nguồn lực quốc tế, thông qua việc thu hút các chuyên gia, hay học hỏi kinh nghiệm quản lý, giúp nâng cao năng lực nghiên cứu, sản xuất, phát triển của quốc tế đối với lĩnh vực này.

Mai Đỉnh