Dấu ấn Chương trình mục tiêu quốc gia tại vùng đất Tổ

Chiến lược đồng bộ, nguồn lực ưu tiên

Ngay từ đầu giai đoạn 2021-2025, việc triển khai 3 CTMTQG bao gồm Xây dựng nông thôn mới, Giảm nghèo bền vững và Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã được các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Hòa Bình (trước khi hợp nhất) xác định là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Ban Chỉ đạo các cấp được thành lập và kiện toàn, đảm bảo sự quản lý, chỉ đạo thực hiện liên tục, xuyên suốt, đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở.

Sau hợp nhất 3 tỉnh và thành lập tỉnh Phú Thọ mới từ tháng 7/2025, công tác chỉ đạo tiếp tục được củng cố. Quyết định số 444/QĐ-UBND ngày 24/7/2025 đã kiện toàn Ban Chỉ đạo CTMTQG tỉnh Phú Thọ, với đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng Ban và các ủy viên là Giám đốc các sở, ban, ngành cấp tỉnh. Đến nay, 100% xã trên địa bàn tỉnh đã thành lập, kiện toàn Ban Chỉ đạo theo đúng quy định.

Sự ưu tiên này được thể hiện rõ nét qua việc ban hành hàng loạt nghị quyết, kế hoạch, chương trình hành động cụ thể. Từ nguyên tắc tiêu chí phân bổ vốn ngân sách Nhà nước, cơ chế lồng ghép và huy động nguồn lực ngoài ngân sách, đến quy định quản lý vốn hỗ trợ dự án giao cho cộng đồng dân cư, tất cả đều được thiết lập chặt chẽ. Đặc biệt, Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 và các Đề án, kế hoạch 5 năm, kế hoạch hằng năm đã tạo hành lang pháp lý vững chắc cho việc triển khai.

Trong giai đoạn 2021-2025, tổng nguồn lực dành cho CTMTQG tại Phú Thọ lên tới hơn 70.316 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách chiếm gần 12.000 tỷ đồng và hơn 59.141 tỷ đồng được huy động từ các nguồn lực lồng ghép. Điều này cho thấy cam kết mạnh mẽ của tỉnh trong việc đầu tư cho sự phát triển bền vững.

Lan tỏa sức mạnh cộng đồng, nâng cao đời sống người dân

Để tạo sức lan tỏa sâu rộng, tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tăng cường công tác truyền thông, từ in ấn tờ gấp, xây dựng chuyên trang, chuyên mục, đến tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo, đặc biệt là phổ biến giáo dục pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số. Các phong trào thi đua như “Chung sức xây dựng nông thôn mới” và “Vì người nghèo – không để ai bị bỏ lại phía sau” đã khơi dậy tinh thần đoàn kết, nỗ lực của cộng đồng.

Những nỗ lực này đã mang lại những thành quả ấn tượng: Giảm nghèo bền vững 16/85 xã đã thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn, còn lại 69 xã thuộc khu vực III; 1.596 hộ được hỗ trợ về nhà ở; 360 hộ được hỗ trợ nhà ở tập trung; bố trí chỗ ở cho 31 hộ tái định cư và hỗ trợ kinh phí di chuyển cho 93 hộ; 5.236 hộ được hỗ trợ chuyển đổi nghề; 19.899 hộ được hỗ trợ nước sinh hoạt với 42 công trình nước sinh hoạt được đầu tư xây dựng.

Đào tạo và việc làm, ước tính hết năm 2025, khoảng 7.800 lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ kết nối việc làm, với trên 6.000 trường hợp thành công. Tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số giảm trung bình 1,3% hằng năm; 100% hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ bảo hiểm y tế; tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể thấp còi giảm còn 13,5%; tỷ lệ trẻ em nghèo đi học đúng độ tuổi đạt gần 97%; tỷ lệ lao động nghèo qua đào tạo đạt 60%.

Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Phú Thọ đóng vai trò quan trọng, với 20 chương trình cho vay ưu đãi, giúp hơn 40.000 hộ thoát nghèo, xây dựng 100.000 công trình nước sạch và vệ sinh, hỗ trợ 80.000 học sinh, sinh viên vay vốn và giải quyết việc làm cho 350.000 lượt lao động.

Đến nay, Phú Thọ có 84/133 xã đạt chuẩn nông thôn mới (63,2%), 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 525 thôn đạt chuẩn thôn nông thôn mới kiểu mẫu. Hàng trăm công trình hạ tầng thiết yếu, trường học, mô hình giảm nghèo đã được triển khai, cùng với việc hỗ trợ học phí, chi phí sinh hoạt cho hàng trăm nghìn lượt học sinh, sinh viên nghèo.

Với mục tiêu đến năm 2030 cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn đa chiều, 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới và 35% xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, Phú Thọ đang tiếp tục hành trình phát triển. Tỉnh Phú Thọ sẽ ưu tiên huy động nguồn lực đầu tư hạ tầng liên kết vùng, phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế tại các xã nghèo, đặc biệt là 12 xã vùng cao, vùng sâu có tỷ lệ hộ nghèo đa chiều cao.

Đồng thời, tỉnh sẽ nghiên cứu, ban hành các cơ chế, chính sách giảm nghèo đặc thù, phân bổ vốn ngân sách, cơ chế đầu tư, hỗ trợ và lồng ghép các chương trình, dự án một cách hiệu quả.

Việc xác định cụ thể đối tượng, địa bàn và nguồn lực cho từng dự án, tiểu dự án trong CTMTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026-2030, cùng với việc khuyến khích sự tham gia của các hộ dân sẽ là chìa khóa để Phú Thọ tiếp tục tạo ra những không gian phát triển mới, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.

Thái Tôn