Vụ Thuận An: Lời khai của Nguyễn Duy Hưng hé lộ góc khuất trong đấu thầu
Trước tòa, cựu Chủ tịch Tập đoàn Thuận An phân trần rằng muốn tạo sự minh bạch nhưng thừa nhận “rất khó”, đồng thời cho rằng vụ án này là lời cảnh tỉnh cho doanh nghiệp, khi thiệt hại gây ra lên tới 120 tỷ đồng.
Ngày 9/9, phiên tòa xét xử 29 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Thuận An, các tỉnh Bắc Giang, Tuyên Quang, Quảng Ninh, TP. Hà Nội và Bộ Giao thông vận tải (cũ) bước sang ngày làm việc thứ 2, tiếp tục với phần xét hỏi.
Trả lời các câu hỏi của đại diện VKS, bị cáo Nguyễn Duy Hưng, cựu Chủ tịch Tập đoàn Thuận An trình bày thực tế từ vụ án, bị cáo nhận thấy có một số tồn tại trong công tác đấu thầu. Hiện nay cơ bản các gói thầu sử dụng ngân sách, gần như đều được chỉ định nhà thầu tham gia.
Theo lời khai của bị cáo Hưng, khi nắm được thông tin về gói thầu Dự án cầu Đồng Việt, Hưng đã chủ động liên hệ, mời một số doanh nghiệp cùng lập liên danh tham gia. Tuy nhiên, các nhà thầu đều băn khoăn đặt câu hỏi “Liệu có sự ủng hộ từ phía tỉnh và chủ đầu tư hay không"?
Khi Hưng trả lời chưa từng gặp tỉnh hay chủ đầu tư, tất cả các nhà thầu lập tức từ chối. Bị cáo thừa nhận trong bối cảnh cơ chế “xin – cho” tồn tại quá lâu, việc tạo ra sự minh bạch trong đấu thầu là điều gần như bất khả thi.
Bị cáo Hưng bày tỏ mong muốn có một “sân chơi” bình đẳng, nơi các nhà thầu được tự do lựa chọn dự án, cạnh tranh minh bạch để tránh phát sinh vi phạm. Bị cáo nói: “Tập đoàn của bị cáo có thương hiệu và năng lực trong nhiều dự án giao thông trên cả nước. Dù bị khởi tố, Tập đoàn vẫn được nhiều chủ đầu tư tư nhân lớn tin tưởng”.
Đối với các dự án sử dụng vốn Nhà nước, bị cáo Hưng cho rằng dù có đủ năng lực thì việc tìm cách tiếp xúc để được tham gia cũng đồng nghĩa với vi phạm quy định đấu thầu, vì vậy đề nghị VKS và HĐXX cân nhắc mức độ hành vi.
Đại diện VKS khẳng định, pháp luật đã quy định chặt chẽ nhằm bảo đảm đấu thầu minh bạch, công khai và văn minh, những hành vi bị cấm đều đã được nêu rõ nhưng bị cáo vẫn cố tình vi phạm.
Đại diện VKS nhấn mạnh bị cáo đã “giẫm đạp lên các quy định”, đồng thời chất vấn “Dưới góc độ doanh nghiệp, bị cáo có gặp khó khăn gì, có kiến nghị gì không?”. Đối với ý kiến về “cơ chế xin – cho” mà bị cáo nêu, đại diện VKS khẳng định chính doanh nghiệp phải là những người tiên phong, phải biết hành xử đúng đắn để góp phần hạn chế tình trạng này.
Trước quan điểm của VKS, bị cáo Hưng cho rằng những vụ án như thế này là lời cảnh tỉnh đối với các doanh nghiệp tham gia dự án có vốn ngân sách trên cả nước. Doanh nghiệp cần chủ động tránh xa hành vi vi phạm, liên danh minh bạch để tạo sự an toàn pháp lý lâu dài. Bị cáo trình bày: “Cá nhân bị cáo và gia đình cam kết chịu trách nhiệm toàn bộ thiệt hại trong vụ án. Bị cáo là người chủ mưu, nhận thức rõ trách nhiệm của mình và xác định sẽ khắc phục triệt để. Bị cáo mong được dùng tài sản bị kê biên, phong tỏa để bồi thường”.
Theo cáo trạng, bị cáo Nguyễn Duy Hưng đã lợi dụng mối quan hệ thân thiết với một số cá nhân là lãnh đạo cấp cao trong cơ quan nhà nước, nhờ giới thiệu, can thiệp, tác động đến lãnh đạo các địa phương, Bộ Giao thông vận tải tạo điều kiện cho doanh nghiệp này tham gia đấu thầu, thi công các dự án, gói thầu.
Bị cáo Hưng trực tiếp đến gặp người có thẩm quyền liên quan đến chỉ đạo, triển khai thực hiện dự án, gói thầu để thỏa thuận tỷ lệ chi phần trăm, thống nhất phối hợp chỉ đạo nhân viên cấp dưới thông đồng, móc ngoặc với lãnh đạo, cán bộ Ban QLDA ở Bộ GTVT (cũ) và 4 tỉnh Bắc Giang, Tuyên Quang, Hà Nội, Quảng Ninh.
Nhờ đó, Tập đoàn Thuận An và liên danh tham gia đấu thầu, trúng thầu, thi công các Dự án trái quy định của pháp luật, gây thiệt hại tài sản Nhà nước tổng số tiền 120 tỷ đồng.
Cuối buổi sáng nay, HĐXX đã tuyên bố kết thúc phần xét hỏi, phiên tòa sẽ được làm việc trở lại vào 8h sáng ngày mai (10/9) với phần tranh luận tại phiên tòa.