Kiến tạo nền tảng số của ngành thông tin Hải quân
Trong bối cảnh chuyển đổi số là xu thế tất yếu, lực lượng thông tin Vùng 2 Hải quân càng phải đi trước một bước, xây dựng nền tảng hiện đại, bảo đảm chỉ huy vững chắc trong mọi tình huống, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
“Bám máy, bám đài”
Thông tin liên lạc là “mạch máu” nối liền Sở Chỉ huy với các tàu, đài, trạm, nhà giàn giữa trùng khơi. Giữ cho mạch máu ấy luôn kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn không chỉ là nhiệm vụ mà còn là vinh dự của cán bộ, chiến sĩ thông tin Vùng 2 Hải quân.
Vùng 2 Hải quân quản lý vùng biển rộng lớn phía Nam Tổ quốc, trọng tâm là khu vực DK1, DK2 – nơi thường xuyên có sóng to, gió lớn, lại cách xa đất liền; các tàu, đài, trạm hoạt động phân tán, dài ngày trên biển. Đặc thù ấy đặt ra yêu cầu ngành thông tin phải bảo đảm liên lạc kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn trong mọi tình huống. Đồng thời, luôn có phương án dự phòng, xử trí nhanh mọi sự cố, tuyệt đối không để gián đoạn chỉ huy trong mọi tình huống.
Thiếu tá QNCN Lê Quang Tiệp - Nhân viên Báo vụ, Nhà giàn DK1/9 chia sẻ: “Đơn vị thường xuyên hoạt động xa đất liền, việc bảo đảm thông tin thông suốt là nhiệm vụ sống còn, bảo đảm mệnh lệnh từ đất liền ra, cũng như báo cáo từ nhà giàn về luôn kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn. Chúng tôi phải luôn trong trạng thái sẵn sàng, nắm chắc phương án và xử trí nhanh mọi tình huống”.
Cán bộ, chiến sĩ thông tin trong toàn vùng luôn tích cực, chủ động đảm bảo thông tin kịp thời, chính xác; tỉ lệ liên lạc đạt trên 99,98%. Công tác chuyển nhận điện, hình ảnh, video từ Sở Chỉ huy đến đơn vị luôn được giữ vững; mọi sự cố đều được khắc phục kịp thời. Trong nhiệm vụ tuần tra, trinh sát, huấn luyện, trực SSCĐ, cứu hộ, cứu nạn, phòng chống thiên tai trên biển luôn có dấu ấn của ngành thông tin, góp phần quan trọng vào thành công chung trong từng nhiệm vụ.
Thường xuyên lênh đênh trên biển trong điều kiện sóng gió phức tạp, nhưng với bản lĩnh và trình độ của một kiện tướng báo vụ từng đạt giải Nhất toàn năng cấp Quân chủng Hải quân, Đại úy QNCN Nguyễn Viết Thủy, Nhân viên Báo vụ Tàu 626, Lữ đoàn 125 tâm sự: “Điều kiện trên biển khó khăn hơn rất nhiều so với đất liền, đặc biệt khi sóng gió dữ dội, tàu rung lắc mạnh, tiếng ồn xen kẽ. Khi đến phiên liên lạc trong điều kiện như vậy, chúng tôi phải thật bình tĩnh, nỗ lực khắc phục khó khăn, tìm mọi cách để đảm bảo truyền đạt chính xác, kịp thời thông tin về Sở chỉ huy”.
Tại Sở Chỉ huy Vùng 2, Tiểu đoàn Thông tin 67 giữ vai trò chủ chốt: bảo đảm thông tin chỉ huy, đồng thời tổ chức lực lượng cơ động sửa chữa, ứng cứu kỹ thuật thông tin cho các trạm kỹ thuật số, nhà giàn, các đơn vị hiệp đồng quân binh chủng trong khu vực và tham gia các nhiệm vụ trên biển. Cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn luôn khắc sâu phương châm: “Đứt dây như đứt ruột, gãy cột như gãy xương”. Mỗi khi có sự cố, họ lập tức có mặt, quyết tâm khắc phục trong thời gian nhanh nhất; tinh thần “bám máy, bám đài” trở thành nếp thường trực, bất kể ngày đêm, mưa gió hay biển động.
Cùng với đó, Vùng 2 chú trọng bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ; tăng cường luyện tập xử trí tình huống, sát với thực tế, trong điều kiện tác chiến điện tử, các phương án truyền tin đơn giản như cờ tay, cờ hiệu, ánh đèn, vận động… vẫn luôn sẵn sàng cho mọi tình huống. Các phong trào thi đua, hội thi, hội thao chuyên ngành được duy trì thường xuyên, góp phần nâng cao trình độ, bản lĩnh, đối với cán bộ, chiến sĩ thông tin.
Các đơn vị còn chủ động xây dựng, bổ sung phương án bảo đảm thông tin phù hợp với thực tiễn và tính năng khí tài; duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, trực SSCĐ, trực ban thông tin; thường xuyên bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa trang bị theo quy định. Nhờ vậy, hệ thống tổng đài, mạng truyền dẫn, khí tài thông tin luôn hoạt động ổn định, đồng bộ; cán bộ, chiến sĩ thông tin Vùng 2 vừa giỏi chuyên môn, vừa vững vàng bản lĩnh, sẵn sàng hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.
Bứt phá trên hành trình số hóa
Trong thời đại Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tác chiến hiện đại và không gian mạng ngày càng phức tạp, chuyển đổi số trở thành yêu cầu tất yếu với Quân đội nói chung, Hải quân nhân dân Việt Nam nói riêng. Nhận thức rõ điều đó, bước vào giai đoạn mới, Vùng 2 Hải quân xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm, then chốt để nâng cao sức mạnh tổng hợp, khả năng chỉ huy, quản lý và bảo đảm thông tin hiện đại.
Quán triệt tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, cùng các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Quân chủng Hải quân, Đảng ủy – Bộ Tư lệnh Vùng 2 đã ban hành nghị quyết chuyên đề; thành lập Ban Chỉ đạo, Tiểu ban Chuyển đổi số và các tổ tư vấn ở tất cả các cấp. Quyết tâm ấy khẳng định sự chủ động đi trước một bước trong nghiên cứu, ứng dụng khoa học – công nghệ và chuyển đổi số vào thực tiễn nhiệm vụ.
Theo lộ trình, tính đến năm 2024, Vùng 2 đã phủ kín hạ tầng truyền số liệu quân sự 100% tại các đơn vị trực thuộc; đến nay, đã đạt 80% ở cấp Tiểu đoàn, Hải đội, Đại đội. Vùng cũng đã phối hợp với cơ quan chuyên môn triển khai mạng truyền số liệu an toàn nâng cao tại Sở chỉ huy Vùng và an toàn cơ bản ở các đơn vị. 100% máy tính, cả nối mạng và không nối mạng, đều được cài đặt giải pháp bảo mật, dán tem an toàn thông tin, trang bị phần mềm chuyên dụng TA-21, MiAV; ông tác “bình dân học vụ số” được triển khai đồng bộ. Riêng năm 2025, Vùng đã tổ chức hai lớp tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ toàn đơn vị.
Các cơ quan, đơn vị cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào quản lý, chỉ huy, huấn luyện. 100% cán bộ, nhân viên được tập huấn sử dụng ứng dụng QiMe để trao đổi thông tin trên Internet. Các hệ thống nền tảng số quốc gia và nền tảng dùng chung của Bộ Quốc phòng, Quân chủng như: Hệ thống Quản lý văn bản và điều hành; hệ thống thông tin chỉ đạo, điều hành; nền tảng bình dân học vụ số Q-LMS; truyền hình trực tuyến, truyền đạt mệnh lệnh tác chiến qua mạng truyền số liệu quân sự, hệ thống tự động hóa chỉ huy; hệ thống ra đa giám sát mục tiêu theo thời gian thực... đã được tích hợp, triển khai thực hiện, giúp việc chỉ đạo, trao đổi thông tin diễn ra nhanh chóng, hiệu quả.
Công tác bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng luôn được đặc biệt coi trọng. Hàng quý, Vùng 2 tổ chức kiểm tra, đánh giá toàn diện tại tất cả đơn vị, kịp thời khắc phục các nguy cơ, rủi ro. Song song với củng cố hạ tầng, Vùng khuyến khích nghiên cứu, đổi mới sáng tạo. Nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật đã được ứng dụng hiệu quả. Công tác tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao trình độ tổ chức chỉ huy, tham mưu tác chiến trong môi trường số được duy trì thường xuyên.
Trung tá Nguyễn Văn Đại, Trưởng ban Thông tin Vùng 2, cho biết: "Thời gian qua, Vùng 2 đã đẩy mạnh học tập, phổ cập kiến thức, kỹ năng số cho quân nhân, hướng tới mục tiêu “quân nhân số”. Đến nay, Vùng 2 đã tạo lập được hơn 300 tài khoản điện tử trên nền tảng “Bình dân học vụ số” của Bộ Quốc phòng. Cùng với đó, chúng tôi sẽ thành lập thêm 2–3 nhóm nghiên cứu chuyên sâu về khoa học – công nghệ nhằm thúc đẩy phong trào nghiên cứu, sáng kiến, nhất là trong lĩnh vực vũ khí, trang bị và ứng dụng công nghệ phục vụ nhiệm vụ quân sự, quốc phòng".
Nhờ những nỗ lực đó, cán bộ, chiến sĩ thông tin Vùng 2 từng bước làm chủ công nghệ mới, khí tài hiện đại, đạt trình độ “giỏi về thông tin truyền thống, tinh nhuệ về thông tin cơ động, làm chủ công nghệ cao”. Những bước tiến ấy không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý, chỉ huy, mà còn trực tiếp củng cố khả năng SSCĐ, bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới.
80 năm truyền thống Bộ đội Thông tin liên lạc anh hùng là nền tảng tinh thần vững chắc để các thế hệ hôm nay tiếp bước. Với ngành Thông tin Vùng 2 Hải quân, đó vừa là niềm tự hào, vừa là động lực thôi thúc phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ. Trước yêu cầu bảo vệ chủ quyền biển, đảo ngày càng cao; tình hình an ninh, an toàn trên Biển Đông tiềm ẩn nhiều thách thức; khoa học – công nghệ và tác chiến không gian mạng phát triển nhanh chóng, ngành Thông tin Vùng 2 càng nhận thức rõ trọng trách của mình.
Bảo đảm thông tin thông suốt, hiện đại; đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng nền tảng số vững chắc chính là góp phần trực tiếp để Vùng 2 Hải quân hoàn thành tốt chức năng lực lượng nòng cốt quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển, đảo phía Nam Tổ quốc. Với tinh thần đoàn kết, quyết tâm, sáng tạo và khát vọng cống hiến, cán bộ, chiến sĩ thông tin Vùng 2 tiếp tục xứng đáng với truyền thống vẻ vang: “Kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn”, góp phần xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng trong mọi tình huống.