Đặc sắc lễ hội Điện Huệ Nam
Trong 3 ngày, từ 30/8 đến 01/9 (tức mùng 8 đến mùng 10 tháng 7 Âm lịch), tại 352 Chi Lăng (TP Huế), Điện Huệ Nam và Đình làng Hải Cát (xã Hương Thọ, TP Huế), hàng ngàn người dân, tín đồ và du khách thập phương đã nô nức tham dự Lễ hội Điện Huệ Nam (thường gọi là lễ hội Hòn Chén), lễ hội lớn của cộng đồng theo tín ngưỡng Thờ Thánh Mẫu.
Sáng 30/8, Ban Bảo trợ Điện Huệ Nam phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao TP Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cùng các đơn vị liên quan đã tổ chức đoàn cung nghinh Thánh Mẫu bằng đường sông.
Từ bến 352 Chi Lăng, hàng chục chiếc thuyền Rồng kết thành Bằng (thuyền đôi) và Châu án (thuyền đơn) nối đuôi nhau ngược dòng Hương, đưa long kiệu Thánh Mẫu, hòm sắc vua phong cùng nhiều nghi trượng như tán, tàn, cờ, quạt đến Điện Huệ Nam.
Không khí lễ hội trở nên huyền ảo với sắc màu rực rỡ của trang phục cổ truyền, tiếng trống, tiếng chiêng ngân vang, cùng sự tham gia của đội hầu bóng, những người phục dịch và đông đảo khách hành hương.
Đám rước trên sông Hương không chỉ là nghi thức tâm linh thiêng liêng mà còn là màn trình diễn giàu tính mỹ thuật, tái hiện một phần đời sống tinh thần gắn bó mật thiết với tín ngưỡng Thờ Mẫu.
Theo quan niệm của cộng đồng tín ngưỡng Thờ Mẫu, thế giới chia thành ba cõi: Thượng thiên, Thượng ngàn và Thủy phủ, mỗi cõi do một vị Thánh Mẫu đứng đầu. Dưới các Mẫu là hệ thống các Đức Chầu, quan lớn, ông hoàng, tiên cô, cùng những vong linh hiển linh. Các thần linh này được hiện thân trong các nghi lễ hầu đồng, hát thờ, lên đồng, hầu bóng – những hoạt động diễn ra suốt đêm trong khuôn khổ lễ hội, tạo nên một không gian linh thiêng nhưng cũng đầy sức sống nghệ thuật.
Ban tổ chức lễ hội khẳng định, việc duy trì và tổ chức định kỳ lễ hội Điện Huệ Nam không chỉ góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa di sản gắn với di tích, mà còn đáp ứng nhu cầu tinh thần của cộng đồng thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam Phủ. Đây là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã được UNESCO công nhận, đồng thời là điểm nhấn thu hút khách du lịch trong và ngoài nước đến với Huế.
Trong 3 ngày lễ hội, nhiều nghi thức truyền thống quan trọng được tiến hành tại Điện Huệ Nam và Đình làng Hải Cát: lễ Cáo Yết, lễ dâng hương, lễ cầu nguyện, cung nghinh Thánh Mẫu và Hội đồng vào Chánh Điện… Các nghi thức diễn ra trang trọng, thể hiện lòng thành kính của cộng đồng, đồng thời tôn vinh vai trò người phụ nữ trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam.