Niềm tin Công lý: Lấy lại niềm tin cho nhà đầu tư

Những hình thức, mánh khoé chiêu trò lừa đảo tinh vi của các công ty bất động sản lớn đã khiến nhà đầu tư, người dân bị thao túng, rơi vào “ma trận” lúc nào không hay. Các dự án hầu như được dựng trên đất nông nghiệp, đất chưa chuyển đổi mục đích, đất chưa được cấp phép xây dựng.

Các đối tượng đã vẽ sơ đồ phân lô, dựng bản vẽ 3D hoành tráng, đặt tên dự án mang dáng dấp đô thị hiện đại, thậm chí tổ chức lễ khởi công rầm rộ. Tất cả nhằm đánh vào tâm lý tin tưởng hình thức của khách hàng. Người mua khi tận mắt chứng kiến bảng hiệu, sa bàn, lễ ra mắt dự án… sẽ dễ dàng nghĩ rằng đây là dự án thật, hợp pháp, và yên tâm rót tiền. Thực chất, đó chỉ là một “sân khấu” được dàn dựng công phu để che mắt các nhà đầu tư.

Cùng với đó là những lời hứa hẹn về mức lợi nhuận “trong mơ”: mua đất hôm nay, vài tháng sau giá tăng gấp đôi, gấp ba; chỉ cần “xuống tiền” sớm là chắc chắn thắng lớn. Thậm chí, có công ty cam kết mua lại với giá cao hơn hoặc trả lãi suất cố định hàng tháng. Tâm lý “làm giàu nhanh” khiến nhiều người bỏ qua khâu kiểm tra pháp lý. Ham lợi nhuận chính là chiếc chìa khóa để kẻ gian mở toang cánh cửa niềm tin của nạn nhân.

Trong vụ án này cũng vậy, về bản chất, các “dự án” do Alibaba quảng bá đều không đủ điều kiện pháp lý. Đất nông nghiệp chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng không thể tự ý phân lô bán nền; chưa có quy hoạch chi tiết thì càng không thể xin giấy phép xây dựng. Vậy nhưng, Nguyễn Thái Luyện và đồng phạm đã cố tình “vẽ” ra viễn cảnh sinh lời nhanh chóng, lừa dối khách hàng bằng hợp đồng và quảng cáo sai sự thật. Hậu quả: hơn 6.700 người dân bị lừa, số tiền chiếm đoạt gần 2.500 tỷ đồng.

Trong phiên tòa, bị cáo chối tội, viện dẫn lý do “đều có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” và “thực hiện theo đúng pháp luật”. Bị cáo cố gắng biến vụ việc thành một tranh chấp dân sự, nhằm thoát khỏi trách nhiệm hình sự.

Nhưng Hội đồng xét xử (HĐXX) đã làm rõ: Các quảng cáo, cam kết “có sổ hồng từng nền”, “lợi nhuận tăng nhanh” đều là thông tin sai sự thật. Bị cáo biết rõ đất không đủ điều kiện nhưng vẫn đưa ra thông tin gian dối nhằm lừa người dân nộp tiền. Đây là yếu tố cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” (Điều 174 BLHS 2015).

Trong cáo trạng nêu rõ: tiền từ khách hàng không được sử dụng để đầu tư hạ tầng, mà bị chuyển lòng vòng qua nhiều công ty con do Luyện lập ra, nhằm hợp thức hóa việc thu chi, cuối cùng rơi vào tay Luyện và đồng phạm. Điều này chứng minh mục đích chiếm đoạt ngay từ đầu, chứ không phải giao dịch dân sự bình thường.

HĐXX tuyên xử nghiêm minh đối với Nguyễn Thái Luyện và đồng phạm như một lời khẳng định về tính thượng tôn pháp luật: mọi hành vi lừa đảo, bất kể núp bóng doanh nghiệp lớn hay cá nhân quyền lực, đều phải bị trừng trị. Chương trình cũng một lần nữa đặt lại vấn đề, vì sao các chủ đầu tư nhỏ, người dân được cảnh báo liên tục và thường xuyên nhưng vẫn bị lừa đảo.

Câu trả lời nằm ở nhiều khía cạnh nhưng đều có những điểm chung như chủ quan. Cùng với đó là sự hiểu biết chưa sâu về pháp luật. Hoặc ngại kiểm tra vấn đề pháp lý vì tốn thời gian, không đơn giản và cũng sợ mất món “hời” ở thời điểm tốt. Chính những điều đó là “mỏ vàng” để các đối tượng lừa đảo lợi dụng và chiếm đoạt tài sản một cách dễ dàng.

Các chuyên gia trong chương trình phân tích: Vụ việc được đưa ra cũng là để chỉ ra những lỗ hổng trong quản lý, những mánh khóe tinh vi của kẻ lừa đảo, và cả nhu cầu cấp thiết của việc nâng cao kiến thức pháp luật, kỹ năng đầu tư an toàn cho xã hội.

Chương trình “Niềm tin Công lý” được phát sóng trên kênh VTV1 vào lúc 22h30 thứ Ba ngày 26/8/2025.

Minh Anh