Nâng cao kiến thức pháp luật cho ngư dân thông qua phiên tòa giả định
Sáng 16/8, tại Cảng cá Tắc Cậu, xã Bình An (An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 (BTL Vùng CSB4) phối hợp với Báo Công lý, Tòa án Quân sự Quân khu 9 tổ chức phiên tòa giả định tuyên truyền, phổ biến pháp luật về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU).
Dự chương trình có Đại tá Nguyễn Văn Tranh, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Tư lệnh Pháp luật BTL Vùng CSB4; bà Tô Thị Lan Phương, Phó Tổng biên tập Báo Công lý; Đại tá Cao Văn Hồ, Chánh án Tòa án Quân sự Quân khu 9.
Về phía địa phương có ông Nguyễn Hữu Ngọc, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy An Giang; ông Phan Văn Thuấn, Phó Chánh án TAND tỉnh An Giang.

Tham dự chương trình còn có đại diện cơ quan Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy An Giang; đại diện TAND khu vực 3 – An Giang; đại diện Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư, Sở Nông Nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang; đại diện cấp ủy, chính quyền xã Bình An; các đồng chí trong Ban tổ chức và đặc biệt là sự có mặt của hơn 400 bà con nhân dân trên địa bàn xã Bình An.

Phát biểu khai mạc chương trình, Đại tá Nguyễn Văn Tranh, Phó Tư lệnh Pháp luật BTL Vùng CSB4 cho biết: “Nhằm góp phần phát triển kinh tế biển bền vững, BTL Vùng CSB4 phối hợp với Báo Công lý, Tòa án Quân sự Quân khu 9 tổ chức phiên tòa giả định tuyên truyền, phổ biến pháp luật về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU).

“Việc tổ chức phiên tòa giả định đưa ra xét xử vụ án hình sự tội phạm liên quan đến khai thác thủy sản bất hợp pháp, xâm phạm đến phát triển thủy sản bền vững, nhằm tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (gọi tắt là chống khai thác IUU) và phát triển bền vững ngành thủy sản;
Nghị quyết số 52/NQ-CP ngày 22/4/2024 của Chính phủ về Chương trình hành động và Kế hoạch của Chính phủ triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW; Công điện số 122/CĐ-TTg ngày 25/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ về yêu cầu các bộ ngành, địa phương tăng cường công tác chống khai thác IUU.

Về nội dung phiên tòa giả định nhằm tuyên truyền, phổ biến pháp luật khai thác thủy sản với tình huống cụ thể:
Bị cáo Dương Minh Thuận là chủ tàu cá số hiệu số SS-S1-TS, SS-S2-TS được cấp phép khai thác thủy sản trên vùng biển Việt Nam.
Với ý định qua vùng biển của nước T để khai thác thủy sản trái phép, bị cáo Thuận trực tiếp phân công bị cáo Lê Văn Thanh quản lý cặp tàu SS-S1-TS, SS-S2-TS tuyển người và cho 12 người (trong đó có 01 người là dân quân tự vệ xã BA) ứng tiền (mỗi người 20 triệu đồng) để đi qua vùng biển nước T khai thác thủy sản trái phép.
Bị cáo Thuận còn chỉ đạo bị cáo Thanh tìm người ở nước T mua thông tin về việc Hải quân nước T tuần tra để né tránh kiểm tra.
Đến khoảng đầu tháng 9/2022, bị cáo Thanh chạy cặp tàu này về đến Cảng TĐ, thành phố C. Sau đó, bị cáo Thanh đã liên hệ các ngư phủ Nguyễn Hồng Quân, Nguyễn Tiến Phát, Long, Hải, Minh, Tài, Tới, Nhựt, Hậu, Dũng, Bi, Khởi cùng qua vùng biển nước T đề khai thác thủy sản trái phép.

Trước khi xuất bến, bị cáo Thuận tập hợp tất cả ngư phủ lại và nói rõ tàu đi qua vùng biển nước T khai thác thủy sản trái phép, tất cả ngư phủ thống nhất đồng ý đi.
Sau đó, bị cáo Thuận đưa cho bị cáo Thanh (thuyền trưởng) 02 bộ hồ sơ và danh sách ngư phủ trình Trạm Biên phòng TB, tỉnh AG rồi điều khiển cặp tàu này đi đến khu vực X° giáp Y° vĩ Bắc thì bị cáo Thuận tắt thiết bị giám sát hành trình của 02 tàu để tránh bị cơ quan chức năng Việt Nam phát hiện tàu qua vùng biển nước ngoài khai thác thủy sản.
Khi đến khu vực Y° vĩ Bắc, bị cáo Thuận yêu cầu bị cáo Thanh chỉ đạo ngư phủ xóa số cuối của tàu, rồi tiếp tục chạy đến khu vực Z° vĩ Bắc thả cào khai thác thủy sản.
Khi khai thác được khoảng 15 ngày, thì hai tàu cá của bị cáo Thuận bị lực lượng Hải quân nước T tuần tra, phát hiện và đưa về giam giữ tại Trại B của nước T.
Cơ quan chức năng nước T đã tịch thu cặp tàu SS-S1-TS, SS-S2-TS cùng các thiết bị, hồ sơ trên 02 tàu gồm: thiết bị định vị, thiết bị giám sát hành trình, la bàn, điện thoại vệ tinh, 02 bộ hồ sơ tàu SS-S1-TS, SS-S2-TS.
Ngày 01/10/2024, Cơ quan An ninh điều tra có công văn yêu cầu Phòng Kỹ thuật hình sự - Công an thành phố C kiểm tra, trích xuất dữ liệu điện tử trên 01 (một) điện thoại của bị cáo Lê Văn Thanh. Kết quả đã trích xuất được 09 hình ảnh liên quan đến việc cặp tàu của bị cáo Dương Minh Thuận bị bắt tại nước T.
Ngày 21/10/2023, Cơ quan An ninh điều tra ra Quyết định trung cầu Phòng Kỹ thuật hình sự Công an thành phố C giám định kỹ thuật số đối với 02 điện thoại thu giữ của bị cáo Dương Minh Thuận. Kết quả đã trích xuất được nhiều tài liệu, hình ảnh và tin nhắn trong điện thoại của bị cáo Thuận liên quan đến việc bàn bạc, tổ chức đưa tàu và ngư phủ qua vùng biển nước T khai thác thủy sản trái phép.
Cáo trạng số 14/VKS -KV ngày 18/04/2025 của Viện kiểm sát khu vực Quân khu X truy tố Dương Minh Thuận và Lê Văn Thanh về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” theo điểm a, khoản 3 Điều 348 của Bộ luật Hình sự với khung hình phạt từ 7 - 9 năm tù.
Tại phiên tòa, các bị cáo ý thức được việc tổ chức đưa người xuất cảnh trái phép là hành vi phạm tội. Lời khai nhận tội của các bị cáo phù hợp với lời khai của nhân chứng và các chứng cứ tài liệu đã được thẩm tra, làm rõ.

HĐXX nhận định, tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo là rất nghiêm trọng, xâm hại đến các quy định của Nhà nước về bảo đảm trật tự quản lý hành chính trong lĩnh vực quản lý dân cư, quản lý hoạt động xuất, nhập cảnh; xâm phạm an ninh đối nội và đối ngoại của Nhà nước Việt Nam. Đồng thời hành vi phạm tội của các bị cáo đã làm ảnh hường đến công tác chống khai thác IUU.
HĐXX quyết định tuyên phạt bị cáo Dương Minh Thuận 8 năm tù; tuyên phạt bị cáo Lê Văn Thanh 7 năm tù về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.

Phiên tòa giả định là phiên tòa xét xử vụ án đã được biên tập và mã hóa các thông tin. Phiên tòa giả định nhằm tuyên truyền, triển khai thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác chống khai thác IUU; cung cấp đến bà con ngư dân thông tin về một số hành vi bị nghiêm cấm trong khai thác thủy sản, cũng như chế tài của pháp luật đối với các hành vi này.

Tại buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khai thác thủy sản, các đại biểu đại diện cơ quan chức năng đã giải đáp nhiều ý kiến của ngư dân, chủ tàu đang hành nghề đánh bắt thủy sản.
Qua buổi tuyên truyền phổ biến pháp luật và phiên tòa giả định, Ban tổ chức mong muốn giúp bà con ngư dân am hiểu hơn về quy định của pháp luật để từ đó không vi phạm các quy định pháp luật trong hoạt động khai thác thủy sản, góp phần cùng cả nước tháo gỡ “Thẻ vàng” cảnh báo của Ủy ban châu Âu (EC) đối với thủy sản Việt Nam.

Dịp này BTL Vùng CSB4 đã trao 40 phần quà, mỗi phần trị giá 1 triệu đồng cho 40 ngư dân có hoàn cảnh khó khăn, gia đình chính sách trên địa bàn xã Bình An; trao 40 phần quà, mỗi phần gồm Cờ Tổ quốc, ảnh Bác Hồ và túi thuốc y tế cho 40 chủ tàu, thuyền trưởng đang hành nghề khai thác thủy sản trên vùng biển Tây nam của Tổ quốc.