Tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong giải quyết án kinh doanh thương mại trên địa bàn tỉnh Cà Mau

Dự hội nghị có đại diện lãnh đạo các sở, ban ngành tỉnh; lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 15; các ngân hàng thương mại và Quỹ tín dụng trên địa bàn tỉnh và toàn thể lãnh đạo, Thẩm phán TAND hai cấp tỉnh Cà Mau.

Theo báo cáo của TAND tỉnh, thời gian qua số lượng án kinh doanh thương mại, dân sự mà ngân hàng là nguyên đơn chiếm tỷ lệ không lớn trong tổng số các loại án TAND hai cấp thụ lý, giải quyết.

Từ ngày 01/10/2024 đến 15/7/2025, TAND hai cấp tỉnh Cà Mau đã đẩy nhanh tiến độ giải quyết các loại án, đảm bảo chất lượng xét xử, bản án và quyết định của Tòa án đều đúng quy định pháp luật. Đặc biệt luôn quan tâm giải quyết các vụ án kinh doanh thương mại, dân sự có các ngân hàng là nguyên đơn trong vụ án.

Cụ thể, tổng thụ lý là 1.794 vụ, việc (trong đó án dân sự ngân hàng là nguyên đơn 1.475 vụ việc, án kinh doanh thương mại 319 vụ việc);

Tổng giải quyết 1.113 vụ việc, đạt 62% (trong đó án dân sự 936 vụ việc đạt 63,5%, án kinh doanh thương mại 177 vụ việc đạt 55,5%);

Tổng số còn lại 681 vụ việc (trong đó án dân sự 539 vụ việc, án kinh doanh thương mại 142 vụ việc),…

Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết, Tòa án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc như: Nội dung tranh chấp hợp đồng tín dụng thường gắn với việc tranh chấp biện pháp bảo đảm bằng thế chấp nhà và đất dẫn đến phát sinh những vấn đề phức tạp liên quan đến tài sản thế chấp, tranh chấp với bên thứ ba (ranh đất) phải đưa họ tham gia tố tụng hoặc trên đất thế chấp có mồ mả.

Một số vụ việc chưa thể hiện rõ về quan hệ tranh chấp kinh doanh thương mại hay dân sự vì quy trình và thời hạn giải quyết của hai quan hệ tranh chấp này khác nhau. Việc xác định đúng tư cách của các bên tham gia tố tụng, đặc biệt là người đại diện, người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng trong một số trường hợp như đương sự chết, mất tích…., cũng là một thách thức.

Tại hội nghị, các đại biểu có những ý kiến tham luận, thảo luận tập trung làm rõ những tồn tại, hạn chế những khó khăn thách thức, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao giải quyết án kinh doanh thương mại.

Đặc biệt là các đại biểu đại diện các ngân hàng, tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh mong muốn TAND hai cấp trong tỉnh cần đẩy nhanh thụ lý, giải quyết các vụ kiện, có giải pháp xử lý chủ tài sản cố tình không hợp tác hoặc gây khó khăn trong quá trình giải quyết các vụ kiện,…

Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Quốc Sử, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau đồng tình với những khó khăn, vướng mắc mà đại biểu đã nêu ra tại hội nghị.

Để tháo gỡ khó khăn nâng cao giải quyết án thương mại trong thời gian tới, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau cho rằng Nhà nước cần quan tâm xây dựng thể chế hỗ doanh nghiệp cùng với đó là cải thiện chất lượng xét xử.

Phát biểu kết luận hội nghị, ông Thái Rết, Chánh án TAND tỉnh Cà Mau đề nghị, trong thời gian tới TAND hai cấp tỉnh tăng cường phối hợp với các cơ quan có liên quan trong việc cung cấp thông tin liên quan đến tài sản thế chấp và thẩm định tài sản thế chấp;

Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến phát sinh tranh chấp để giúp các bên tháo gỡ các vướng mắc, thương lượng việc cơ cấu lại khoản nợ để tiếp tục thực hiện hợp đồng tín dụng và hợp đồng thế chấp, rút yêu cầu khởi kiện tại tòa hoặc hòa giải thành nội dung tranh chấp.

Đồng thời, TAND hai cấp chủ động rút ngắn thời gian giải quyết vụ án phù hợp với các quy định của pháp luật tố tụng, để đưa ra giải quyết nhanh chóng trong thời hạn luật định, tránh tình trạng kéo dài; trường hợp phát hiện có dấu hiệu hình sự thì chuyển ngay thông tin đến cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Chánh án TAND tỉnh đề nghị các tổ chức tín dụng phải có trách nhiệm xác minh, thẩm định đối với tài sản bảo đảm được thực hiện chất lượng, hiệu quả hơn trước khi ký hợp đồng,…

“TAND hai cấp tiếp tục nghiên cứu và triển khai việc đổi mới trong hoạt động, nhất là thủ tục hành chính - tư pháp và đảm bảo thực hiện ngày càng tốt hơn nguyên tắc tranh tụng tại phiên tòa, bảo đảm các phán quyết của Tòa án phải căn cứ chủ yếu vào kết quả tranh tụng và chứng cứ đã được kiểm tra công khai tại phiên tòa”, Chánh án TAND tỉnh yêu cầu.

Hội nghị đã diễn ra trên tinh thần đóng góp, chia sẻ tích cực, qua đó góp phần tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong công tác giải quyết các vụ án tranh chấp kinh doanh thương mại, dân sự trên địa bàn tỉnh.

Trần An