Vấn đề quan tâm

Thẩm quyền quản lý đất đai của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh

Nguyễn Cúc 18/07/2025 - 08:54

“Sổ tay hướng dẫn công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai” đã hướng dẫn chi tiết vai trò, thẩm quyền và trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn ở cấp tỉnh trong quản lý đất đai.

Sở Nông nghiệp và Môi trường

Sở Nông nghiệp và Môi trường (TN&MT) đóng vai trò là cơ quan chuyên môn then chốt, tham mưu và tổ chức thực hiện các chính sách, quy định về đất đai. Sở có nhiệm vụ tham mưu giúp UBND cấp tỉnh lập, điều chỉnh, công bố quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh. Một trong những trách nhiệm chính của Sở là chủ trì việc tổ chức xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất và trình UBND cấp tỉnh quyết định. Sở cũng chủ trì giúp Chủ tịch UBND cấp tỉnh xác định giá đất cụ thể làm căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, hoặc tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

252-17508459866681511710465.jpg
Ảnh minh họa

Ngoài ra, Sở TN&MT còn tổ chức thực hiện việc đăng ký đất đai và tài sản gắn liền với đất, cũng như cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho các trường hợp thuộc thẩm quyền giao đất, cho thuê đất của Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Sở TN&MT chịu trách nhiệm trình Chủ tịch UBND cấp tỉnh hồ sơ về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất và các trường hợp khác thuộc thẩm quyền quyết định của Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Sở TN&MT cũng đảm nhiệm việc cập nhật thông tin vào Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai, tổ chức thực hiện kiểm tra chuyên ngành đất đai. Công tác điều tra, đánh giá đất đai và bảo vệ, cải tạo, phục hồi đất, cùng với việc lập, chỉnh lý, quản lý bản đồ địa chính, hồ sơ địa chính, thống kê, kiểm kê đất đai và xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu đất đai ở địa phương cũng thuộc về Sở TN&MT. Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan hướng dẫn, kiểm tra, tổ chức thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Sở TN&MT tổ chức thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã trước khi trình UBND cấp tỉnh phê duyệt.

Văn phòng Đăng ký đất đai

Văn phòng Đăng ký đất đai (bao gồm cả các Chi nhánh) là đơn vị trực tiếp thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai. Các nhiệm vụ chính bao gồm: Thực hiện đăng ký đất đai đối với đất được Nhà nước giao quản lý, đăng ký quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Văn phòng này cũng thực hiện đăng ký biến động đối với các quyền này. Công tác kỹ thuật như đo đạc, chỉnh lý, lập bản đồ địa chính, trích lục bản đồ địa chính cũng do Văn phòng thực hiện, cùng với việc kiểm tra mảnh trích đo bản đồ địa chính thửa đất và kiểm tra, xác nhận sơ đồ tài sản gắn liền với đất.

Một nhiệm vụ quan trọng khác là cập nhật bản đồ địa chính vào cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai và kiểm tra, ký duyệt mảnh trích đo. Văn phòng còn lập, chỉnh lý, cập nhật, lưu trữ và quản lý hồ sơ địa chính, cũng như cập nhật, chỉnh lý, đồng bộ hóa, khai thác dữ liệu đất đai và xây dựng, quản lý, vận hành hệ thống thông tin đất đai. Việc thực hiện thống kê, kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất cũng là trách nhiệm của Văn phòng. Đáng chú ý, Văn phòng Đăng ký đất đai còn thực hiện đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và cung cấp hồ sơ, bản đồ, thông tin, số liệu đất đai cho các tổ chức, cá nhân. Ngoài ra, Văn phòng còn thực hiện thu phí, lệ phí và các khoản thu từ dịch vụ công về đất đai.

Tổ chức Phát triển Quỹ đất

Tổ chức Phát triển Quỹ đất (bao gồm cả các Chi nhánh khu vực) có vai trò quan trọng trong việc quản lý và phát triển quỹ đất của địa phương. Nhiệm vụ chính của tổ chức là quản lý quỹ đất theo quy định. Tổ chức này cũng lập và thực hiện dự án tạo quỹ đất để tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.

Một trong những trách nhiệm là lập, tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Ngoài ra, Tổ chức Phát triển Quỹ đất còn lập dự án tạo quỹ đất để giao đất thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số, xây dựng bảng giá đất và xác định giá đất cụ thể theo yêu cầu; tổ chức thực hiện việc đầu tư xây dựng tạo lập và phát triển quỹ đất tái định cư để phục vụ việc thu hồi đất và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tổ chức Phát triển Quỹ đất có thẩm quyền tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất. Để tối ưu hóa việc sử dụng quỹ đất, tổ chức này lập danh mục và tổ chức cho thuê ngắn hạn các khu đất, thửa đất được giao quản lý nhưng chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất. Tổ chức Phát triển Quỹ đất thực hiện các dịch vụ trong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các dịch vụ khác trong lĩnh vực quản lý đất đai.

Nguyễn Cúc