TAND hai cấp tỉnh Thanh Hóa tích cực phòng chống ma túy
Trước diễn biến phức tạp của tội phạm ma túy, Tòa án hai cấp tỉnh Thanh Hoá đã và đang triển khai nhiều biện pháp như tăng cường xét xử, đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân.
Thực tiễn công tác xét xử cho thấy, dù đã có những biện pháp kiềm chế, tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa vẫn diễn biến hết sức phức tạp với hành vi, thủ đoạn ngày càng tinh vi, liều lĩnh. Trước thực trạng này, các cấp tòa án trong tỉnh Thanh Hóa đang nỗ lực đưa ra những phán quyết nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, góp phần quan trọng vào công cuộc răn đe và ngăn chặn loại tội phạm nguy hiểm này.
Huyện Mường Lát, một địa bàn tiếp giáp với Lào và Sơn La, đang trở thành "điểm nóng" về ma túy. Từ tháng 12/2024 đến nay, TAND huyện Mường Lát đã thụ lý 11 vụ án hình sự, tất cả đều là án ma túy với 18 bị can. Phần lớn các vụ án liên quan đến hành vi tàng trữ và vận chuyển ma túy, cho thấy mức độ phức tạp của tình hình.
Theo Thẩm phán Nguyễn Tiến Dũng, Chánh án TAND huyện Mường Lát, đơn vị đã chủ động phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra ngay từ khi tiếp nhận vụ án. Sự phối hợp này nhằm thống nhất đánh giá chứng cứ, quan điểm áp dụng pháp luật, hoàn tất hồ sơ và sớm đưa các vụ án ra xét xử. Đặc biệt, việc áp dụng phương pháp phân công án ngẫu nhiên cho thẩm phán đã góp phần đảm bảo tính khách quan và minh bạch trong quá trình xét xử.
Kết quả trong 6 tháng đầu năm 2025, TAND huyện Mường Lát đã giải quyết toàn bộ các vụ án ma túy được thụ lý. Điều đáng ghi nhận là không một bị cáo nào được hưởng án treo hoặc cải tạo không giam giữ. Các mức án tù nghiêm khắc đã được tuyên, cụ thể: 3 bị cáo phải chịu hình phạt tù từ 7 năm đến 15 năm; 3 bị cáo bị tuyên phạt từ 3 năm đến 7 năm tù. Số còn lại chịu hình phạt tù từ 3 năm trở xuống.
Bên cạnh công tác xét xử, Tòa án Mường Lát còn chú trọng tổ chức các phiên tòa lưu động hoặc phiên tòa giả định liên quan đến tội phạm ma túy tại trường học và nhà văn hóa xã. Những phiên tòa này thu hút đông đảo người dân và học sinh tham dự, góp phần nâng cao hiểu biết pháp luật, đặc biệt là pháp luật hình sự, trong cộng đồng.
Ma túy xâm nhập vào Thanh Hóa qua nhiều con đường, trong đó phức tạp nhất là khu vực biên giới ở 5 huyện Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, Lang Chánh và Thường Xuân, tiếp giáp với tỉnh Hủa Phăn (Lào). Tại đây, lợi dụng địa hình hiểm trở, đường biên giới dài với nhiều đường mòn, lối mở và dân trí còn hạn chế, các đối tượng thường tổ chức thành đường dây hoạt động khép kín. Chúng thường mang theo vũ khí "nóng", vận chuyển ma túy từ tỉnh Hủa Phăn (Lào), tập kết tại các cụm bản biên giới giáp Việt Nam. Từ đây, ma túy được vận chuyển về TP Thanh Hóa hoặc đến nhiều tỉnh, thành khác trên cả nước để tiêu thụ.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, Tòa án hai cấp tỉnh Thanh Hóa đã thụ lý 1.469 vụ án hình sự với tổng số 3.123 bị cáo. Riêng án ma túy chiếm tỷ lệ đáng kể với 325 vụ và 761 bị cáo, chiếm lần lượt 22,1% về số vụ và 24,3% về số bị cáo trong tổng cơ cấu tội phạm hình sự.
Với nhiều giải pháp đẩy nhanh tiến độ xét xử, đến nay đã có 270 vụ án với 606 bị cáo được giải quyết. Các hình phạt được tuyên rất nghiêm khắc, bao gồm: 213 bị cáo chịu mức án từ 3 năm đến 7 năm tù; 231 bị cáo chịu mức án từ 7 năm đến 15 năm tù; 17 bị cáo bị tuyên tù chung thân và 5 bị cáo bị tử hình.
Điển hình là trường hợp Vàng A Dế (SN 1996, trú tại huyện Mường Lát) bị TAND tỉnh Thanh Hóa xét xử sơ thẩm trực tuyến về tội "Vận chuyển trái phép chất ma túy". Dế bị bắt khi đang vận chuyển gần 9kg ma túy các loại từ Mường Lát đi TP Hải Phòng tiêu thụ. Căn cứ vào tính chất, mức độ, hành vi phạm tội, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt Vàng A Dế án tử hình.
Thẩm phán Nguyễn Văn Khuyên, Phó Chánh án TAND tỉnh Thanh Hóa, khẳng định: Hình phạt mà Tòa án áp dụng trong các vụ án hình sự nói chung, án ma túy nói riêng bảo đảm nghiêm minh, tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi và nhân thân của người phạm tội trong từng vụ án. Các bản án tuyên đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không kết án oan, sai, không bỏ lọt tội phạm và không có bị cáo phạm tội về ma túy nào bị phạt tù mà cho hưởng án treo.
Trong quá trình giải quyết, xét xử án hình sự, đặc biệt là án ma túy, Toà án hai cấp trong tỉnh đã chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng nhằm sớm đưa vụ án ra xét xử công khai. Đồng thời, việc đẩy mạnh tổ chức phiên tòa trực tuyến không chỉ giúp giảm áp lực cho cơ quan tạm giam, tạm giữ mà còn ngăn chặn nguy cơ bị cáo bỏ trốn trong quá trình di lý. Quá trình xét xử luôn chú trọng nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa theo hướng thực chất, hiệu quả, không hạn chế thời gian tranh tụng. Trên cơ sở kết quả tranh tụng, Hội đồng xét xử đưa ra các phán quyết đúng pháp luật, được Nhân dân và dư luận xã hội ủng hộ, góp phần nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử án, đáp ứng yêu cầu của công tác phòng, chống tội phạm nói chung và tội phạm ma túy nói riêng.