Đề xuất đưa cán bộ, công chức vào đối tượng được tham gia bảo hiểm thất nghiệp
Trong quá trình sửa đổi Luật Việc làm, một trong những đề xuất đáng chú ý là việc bổ sung cán bộ, công chức vào diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).
Theo quy định tại Luật Việc làm năm 2013, đối tượng bắt buộc tham gia BHTN hiện nay bao gồm người lao động làm việc theo hợp đồng xác định thời hạn, không xác định thời hạn, hoặc hợp đồng theo mùa vụ/công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng. Tuy nhiên, cán bộ, công chức – dù cũng là người lao động, vẫn không thuộc diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
Sự giới hạn này đang dần bộc lộ nhiều bất cập trong bối cảnh hiện nay.
Với chủ trương tinh giản biên chế, sắp xếp lại bộ máy hành chính và dần xóa bỏ “biên chế trọn đời”, không ít cán bộ, công chức đối mặt với nguy cơ bị mất việc nếu không đáp ứng yêu cầu đổi mới và hoàn thành nhiệm vụ được giao. Do đó, việc họ không được tiếp cận với các chính sách hỗ trợ khi thất nghiệp như người lao động khu vực ngoài công lập là một khoảng trống trong hệ thống an sinh.
Tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, chính sách bảo hiểm thất nghiệp không nên tiếp tục duy trì giới hạn đối tượng một cách cứng nhắc, mà cần được thiết kế lại theo hướng bao phủ toàn diện, công bằng và hiện đại. Theo đó, cán bộ, công chức cũng là người lao động, và trong bối cảnh có thể bị điều chuyển, cắt giảm, hoặc thôi việc, họ xứng đáng được thụ hưởng các quyền lợi bảo hiểm giống như các nhóm lao động khác.
Việc mở rộng đối tượng tham gia BHTN không chỉ giúp bảo vệ tốt hơn quyền lợi người lao động khu vực công, mà còn góp phần cân bằng hệ thống an sinh xã hội, giảm áp lực cho ngân sách nhà nước khi phải hỗ trợ đột xuất cho các trường hợp bị mất việc, đồng thời khuyến khích tinh thần chủ động, nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức trước yêu cầu đổi mới.
Đề xuất này cũng hoàn toàn phù hợp với tinh thần của dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) do Bộ Nội vụ soạn thảo, trong đó xác định rõ mục tiêu đưa bảo hiểm thất nghiệp trở thành công cụ quản trị thị trường lao động thay vì chỉ là cơ chế hỗ trợ bị động. Dự thảo mới gồm 8 chương, 58 điều – rút gọn so với dự thảo trình kỳ họp thứ 8 của Quốc hội – cho thấy sự quyết tâm xây dựng một hành lang pháp lý linh hoạt, hiện đại, đảm bảo tính thích ứng trong điều kiện thị trường lao động ngày càng biến động.
Việc bổ sung cán bộ, công chức vào diện tham gia BHTN, nếu được Quốc hội thông qua, sẽ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong chính sách an sinh xã hội của Việt Nam: Chuyển từ tiếp cận theo khu vực lao động sang tiếp cận dựa trên rủi ro nghề nghiệp và nhu cầu bảo vệ người lao động trong mọi lĩnh vực. Đây chính là tinh thần đổi mới cần thiết để xây dựng một thị trường lao động bền vững, công bằng và hội nhập.