"Cầu Nhe" - Câu chuyện bi tráng về một thời hoa lửa
Có một cây cầu nhỏ bắc qua con sông hiền hòa trên tuyến tỉnh lộ 12, đoạn qua xã Khánh Vĩnh Yên (Can Lộc - Hà Tĩnh). Cầu Nhe - nơi lắng đọng câu chuyện bi tráng về một thời chiến tranh, một thời hoa lửa.
Cầu Nhe thuộc xã Khánh Vĩnh Yên, là địa danh lịch sử ghi dấu một sự kiện bi tráng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tại đây, 53 chiến sĩ Tiểu đoàn 351, Trung đoàn 5 Yên Tử đã anh dũng hy sinh trong lúc hành quân vào chiến trường miền Nam.
Theo các nhân chứng địa phương, trưa ngày 15/4/1968, khi những người con ưu tú của thành phố Hải Phòng và các tỉnh phía Bắc thuộc Tiểu đoàn 351 đang hành quân qua cầu Nhe thì bị máy bay địch phát hiện và ném bom. Cuộc tấn công bất ngờ và dữ dội đã khiến 53 chiến sĩ mãi mãi nằm lại mảnh đất Can Lộc, khi chưa kịp chạm mặt quân thù.
Trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt, người dân xã Vịnh Lộc (nay là xã Khánh Vĩnh Yên) lặng lẽ thu gom thi thể, âm thầm chôn cất các anh trong đêm. Không một tiếng kèn, tiếng trống, các anh được người dân nơi đây gói trong chiếu, trong chăn và chôn cất tập thể dưới chân cầu. Ngôi mộ chung ấy về sau trở thành "địa chỉ đỏ" - nơi nhân dân và thân nhân các liệt sĩ tìm về tưởng niệm.
Năm 2005, nhà bia và miếu thờ các liệt sĩ tại Cầu Nhe được xây dựng theo nguyện vọng của nhân dân địa phương và thân nhân các liệt sĩ. Năm 2014, khu di tích Cầu Nhe được công nhận là Di tích Văn hoá cấp tỉnh.
Hiện nay, khu di tích lịch sử Cầu Nhe đã được tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với thành phố Hải Phòng tu bổ, tôn tạo và nâng cấp. Công trình trở nên khang trang hơn, có khuôn viên, lối đi, khu dẫn tích và khu mộ chung ấm cúng - thể hiện tình cảm gắn bó giữa hai địa phương trong công tác “đền ơn đáp nghĩa”.
Mỗi dịp tháng Tư, thân nhân các liệt sĩ từ Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Bình… lại vào Hà Tĩnh. Họ đứng lặng bên mộ chung, đọc tên thân nhân mình trên bia đá. Những cuộc gặp gỡ giữa người dân Khánh Vĩnh Yên và thân nhân liệt sĩ không còn đơn thuần là nghĩa tình – mà như ruột thịt, bởi máu của 53 liệt sĩ đã hòa vào mảnh đất này.
Trong những năm qua, nhiều lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước và các địa phương đã đến dâng hương tại Khu di tích lịch sử Cầu Nhe để tưởng nhớ sự hy sinh anh dũng của 53 liệt sĩ Tiểu đoàn 351 - Trung đoàn 5 Yên Tử.
Ngày 8/4/2023, nhân dịp tưởng niệm 55 năm ngày hy sinh của 53 liệt sĩ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã đến dự và cắt băng khánh thành công trình tu bổ, tôn tạo, nâng cấp khu di tích lịch sử Cầu Nhe.
Ngoài ra, lãnh đạo thành phố Hải Phòng cũng đã nhiều lần tổ chức các đoàn công tác đến dâng hương tại khu di tích - thể hiện sự tri ân sâu sắc đối với các liệt sĩ quê hương đã hy sinh tại đây.
Đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Khánh Vĩnh Yên cho biết: “Là địa phương vinh dự được bảo tồn di tích này, chúng tôi luôn ý thức sâu sắc trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn và phát huy giá trị lịch sử của Cầu Nhe. Thời gian qua, chính quyền và nhân dân xã nhà đã phối hợp với các cấp, ngành để tu bổ, tôn tạo khu di tích; đồng thời đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ”.
Không chỉ là nơi ghi dấu một câu chuyện bi tráng thời chiến tranh, Cầu Nhe còn là biểu tượng của tình cảm quân – dân gắn bó, của tinh thần yêu nước và sự hy sinh cao cả. Và đây cũng là nơi thế hệ trẻ tìm đến để hiểu hơn những mất mát lớn lao của cha ông trong công cuộc giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.