Bấp bênh giá sắn Mường Lát
Giá sắn xuống thấp kỷ lục khiến hàng trăm nông dân ở huyện biên giới Mường Lát (Thanh Hóa) lo lắng. Giấc mơ thoát nghèo từ cây sắn xem chừng rất chông chênh.
Đất Mường Lát hợp với cây sắn nên cho sản lượng rất tốt. Mọi năm, thương lái tới mua tại ruộng tấp nập, có thời điểm lên tới hơn 3.000 đồng/kg. Được mùa, được giá đã khiến cho những người trồng sắn vui mừng khôn xiết.

Nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang, giá sắn năm nay giảm xuống đáy, khiến bà con chậm thu hoạch so với những năm trước kia để chờ lên giá, nhưng càng chờ thì giá lại càng giảm.
Theo anh Thào Văn Chứa (40 tuổi), bản Kéo Tía, xã Nhi Sơn cho biết, năm 2023, gia đình trồng 1ha sắn, bán với giá giao động từ 2.500 đồng- hơn 3.000 đồng/kg, giúp cho gia đình có khoản thu nhập, ổn định đời sống.

Năm 2024, gia đình mở rộng thêm với tổng diện tích trồng sắn 2ha, mong muốn có thêm thu nhập, ổn định đời sống, phát triển kinh tế để không phải đi xa làm thuê. Sắn năm nay phát triển rất tốt, cho năng suất cao.
“Tuy nhiên, giá sắn lại không như kỳ vọng của người dân, được mùa thì mất giá. Giá thu mua của công ty tại xã Nhi Sơn có 1.600 đồng/ kg, có nơi chỉ có 1.400 đồng/kg, tùy vào từng khu vực mà giá sắn khác nhau. Giá sắn như thế này khiến chúng tôi rất lo lắng, bởi trừ tất cả các chi phí thì coi như không có thu nhập. Cả năm trông chờ vào cây sắn, giờ vậy không biết sang năm lấy gì chi phí cho cuộc sống gia đình”.

Còn anh Thâu Văn Vưa, 34 tuổi, sống tại bản Kéo Tía, xã Nhi Sơn, chia sẻ rằng gia đình anh gắn bó với 5 sào sắn – nguồn sống duy nhất của cả nhà. Mỗi mùa thu hoạch, nếu thời tiết thuận lợi, năng suất cao, cả sáu miệng ăn trong nhà mới tạm đủ no.
Để có thêm thu nhập, anh thi thoảng đi làm thuê trên rẫy, nhưng số tiền kiếm được cũng chỉ như muối bỏ bể. Giờ đây, khi giá sắn xuống thấp, cuộc sống vốn đã chật vật lại càng thêm bấp bênh, bữa ăn hàng ngày cũng trở thành nỗi lo lớn nhất của gia đình.

Theo báo cáo của huyện Mường Lát, tổng diện tích gieo trồng sắn trên địa bàn 3.062,91 ha. Năng suất ước đạt 20,11 tấn/ha, sản lượng ước khoảng trên 60.000 tấn. Trong đó, diện tích sắn ký liên kết bao tiêu sản phẩm với Công ty Phúc Thịnh là 1.500 ha, tương ứng với tỷ lệ 49% tổng diện tích. Tính đến thời điểm ngày 21/3, toàn huyện đã thu hoạch đạt tỷ lệ 93% tổng diện tích.
Giá chung trên thị trường tại chân ruộng, nơi có đường ôtô vận chuyển thuận tiện giá bán từ 1.100 đồng – 1.300 đồng/kg (tuỳ vào vị trí thu mua), thời điểm giá cao nhất trong vụ thu hoạch là 1.650 đồng/kg (đầu vụ). Giá thu mua đối với diện tích liên kết (Công ty Phúc Thịnh) thu mua tại trạm cân bản Nàng, xã Mường Lý niêm yết công khai 1.550 đồng/kg.

Hiện nay, công ty Phúc Thịnh đang tiếp tục thu mua đối với số diện tích còn lại trên địa bàn, dự kiến sẽ thu mua hết số lượng sắn trước ngày 30/3/2025. Không có hiện tượng ép giá, tranh mua tranh bán.
Trước tình hình giá sắn xuống thấp, người dân phân tâm, cơ quan chức năng đã vào cuộc để hỗ trợ. Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa Đặng Văn Hiệp đề nghị huyện Mường Lát cần xác định rõ nhu cầu tiêu thụ sắn của từng doanh nghiệp, từ đó tổ chức ký hợp đồng liên kết sản xuất và bao tiêu nguyên liệu giữa các doanh nghiệp và người trồng sắn để người dân yên tâm sản xuất.

Cung đường vận chuyển từ Mường Lát tới nhà máy sắn Phúc Thịnh (huyện Ngọc Lặc) rất xa, gần 100 km càng làm tăng chi phí. Huyện Mường Lát trình cấp trên cho xây dựng nhà máy chế biến sắn tại xã Mường Lý với mục đích bao tiêu toàn bộ đầu ra cho cây sắn.
Có nhà máy sẽ giúp giảm chi phí và người dân an tâm phát triển vùng nguyên liệu sắn. Đồng thời, người dân và doanh nghiệp có ký kết hợp đồng để bao tiêu sản phẩm với giá cả hợp lý. Khi thị trường biến động, nhất là giá thấp thì nhà máy sẽ đứng ra thu mua với giá theo bảo lãnh.
Mặt khác, người dân được đầu tư, hỗ trợ giống, phân bón, cách chăm sóc và bán hàng có địa chỉ. Không vì giá cao, khan hiếm mà bán chạy cho các thương lái, nhà máy khác dẫn tới xung đột lợi ích.
Được biết, Thanh Hóa hiện có 3 nhà máy sắn tại huyện Như Xuân; Bá Thước và Ngọc Lặc. Địa phận huyện Mường Lát giáp với Hòa Bình nên khi giá sắn cao, khan hiếm thì nhiều nhà máy đổ về đây thu mua.