'Tổ canh bào thai': Cuộc chiến ngầm giải cứu những sinh linh

Buôn bán sự sống – Nỗi đau không tiếng nói

Vào các năm 2018 - 2019, Hữu Kiệm từng là điểm nóng về tình trạng mua bán bào thai. Những người phụ nữ mang thai, phần lớn là đồng bào Khơ Mú, đã lặng lẽ rời núi, băng qua biên giới, bán đi giọt máu của mình với giá từ 40 - 80 triệu đồng.

“Con số chính xác có lẽ chỉ lực lượng chức năng nắm rõ, nhưng ước tính có đến hàng chục trường hợp”, ông La Văn Hà, Chủ tịch UBND xã Hữu Kiệm, bùi ngùi nhớ lại.

Nguyên nhân của thảm kịch này không chỉ nằm ở cái nghèo, mà còn ở sự hạn chế nhận thức về pháp luật. Với nhiều người, bán bào thai không phải là phạm tội, không phải là điều xấu xa.

Thậm chí, có những người từng là nạn nhân của nạn buôn người, khi trở về quê hương lại tiếp tục lôi kéo những người khác, kể cả người thân của mình, vào vòng xoáy tội ác.

“Khi tiếp cận phụ nữ mang thai, những kẻ buôn người thường rót vào tai họ những lời đường mật: Bán con để có tiền lo cho gia đình, cho những đứa con khác một cuộc sống tốt hơn. Vì thế, không ít người nhẹ dạ đồng ý” – ông Hà kể.

Những cuộc ngã giá diễn ra chóng vánh. Một sinh linh chưa kịp hình thành đầy đủ đã bị bán đi, không biết số phận sẽ ra sao nơi đất khách quê người. Đau đớn hơn, những đứa trẻ ấy bị coi như một món hàng trao đổi, không cần biết tương lai của chúng sẽ như thế nào.

"Tổ canh bào thai" – Cuộc chiến ngăn chặn tội ác

Trước thực trạng đau lòng đó, từ năm 2019, chính quyền địa phương đã thành lập các “Tổ phòng, chống mua bán bào thai và mua bán người”, còn gọi là "Tổ canh bào thai", tại các bản Đỉnh Sơn 1, Đỉnh Sơn 2 và Huồi Thợ. Họ là những người "canh đẻ", chiến đấu thầm lặng để bảo vệ những đứa trẻ chưa kịp chào đời.

“Tổ có khoảng 10 thành viên, bao gồm lãnh đạo UBND xã, công an, quân sự, các tổ chức đoàn thể và trưởng bản. Nhiệm vụ chính của tổ là tuyên truyền, vận động, đồng thời giám sát chặt chẽ những phụ nữ mang thai để ngăn chặn họ bán con” – ông Hà cho biết.

Công việc của họ không hề dễ dàng. Mỗi ngày, từng thành viên phải xuống tận nhà, trò chuyện, thuyết phục, đồng thời lập danh sách những phụ nữ mang thai, yêu cầu họ ký cam kết không bán con.

Hàng tuần, họ đến kiểm tra, cập nhật tình hình. Đến khi mẹ tròn con vuông, đứa trẻ được sinh ra an toàn, thì tên của người mẹ mới được đưa ra khỏi danh sách giám sát.

Trưởng bản Huồi Thợ, ông Moong Văn Thành, chia sẻ: “Nghĩ đến những người mẹ mang nặng đẻ đau rồi dứt lòng bán con, tôi vừa giận, vừa thương. Nhưng khi một đứa trẻ được sinh ra, ở lại với mẹ, với bản làng, thì tôi lại thấy hạnh phúc vô cùng”.

Hành trình chưa có hồi kết

Dù đã có những bước tiến lớn trong việc ngăn chặn nạn buôn bán bào thai, nhưng công tác này vẫn gặp không ít khó khăn. Cho đến nay, chưa có trường hợp nào bị xử lý pháp luật vì hành vi bán bào thai. Lý do là chưa có quy định cụ thể để xử phạt.

Để răn đe, Ban quản lý các bản đã tự đề ra hương ước: ai bán con sẽ bị phạt 10 triệu đồng. Dù số tiền này không lớn, nhưng ít nhiều cũng giúp nâng cao nhận thức của người dân. Bên cạnh đó, các cán bộ công an, trưởng bản, hội phụ nữ cũng phải thường xuyên "nằm vùng", trực tiếp theo dõi, kiểm soát tình hình.

“Tuy nhiên, nếu không có quy định pháp luật rõ ràng, thì rất khó để xử lý mạnh tay và triệt để. Bởi có những phụ nữ đi làm ăn xa cả năm, họ mang thai, sinh con lúc nào không ai biết. Phải có luật, để xử lý nghiêm những kẻ buôn bán bào thai, thì may ra…” – ông La Văn Hà trăn trở.

Những giọt nước mắt đã rơi, những sinh linh bé bỏng đã bị tước đi quyền được sống bên mẹ, bên quê hương. Nhưng cũng có những đứa trẻ đã được giữ lại, nhờ những người như ông Thành, ông Hà và những thành viên "Tổ canh bào thai" – những con người tận tâm, không quản ngày đêm bảo vệ sự sống.

Cuộc chiến chống nạn mua bán bào thai ở Hữu Kiệm vẫn chưa kết thúc. Rất cần nhiều hơn sự chung tay của cả cộng đồng, cần một khung pháp lý rõ ràng để bảo vệ những đứa trẻ ngay từ khi còn trong bụng mẹ.

Bởi không ai có quyền định đoạt số phận của một con người, nhất là khi con người ấy chưa kịp nhìn thấy ánh sáng của cuộc đời.

Gia Ân