Cựu Tổng thống Philippines bị giam giữ tại Hà Lan
Cảnh sát Philippines ngày 11/3 đã bắt giữ cựu Tổng thống Duterte ngay lúc ông vừa xuống máy bay sau khi trở về từ chuyến thăm Hong Kong. Ông bị đưa đến nhà giam ở Hà Lan theo lệnh của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).
Trong bài phát biểu đầu tiên của cựu Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte kể từ khi ông được đưa lên máy bay đến The Hague, Hà Lan để chuẩn bị cho cuộc chiến pháp lý tại Tòa Hình sự Quốc tế (ICC), ông khẳng định, ông sẽ chịu hoàn toàn trách nhiệm về "cuộc chiến chống ma túy" khi đối mặt với cáo buộc tội ác chống lại loài người tại Tòa Hình sự Quốc tế (ICC).
"Bất kể điều gì từng xảy ra trong quá khứ, tôi vẫn sẽ là người tiên phong trong lực lượng thực thi pháp luật và quân đội của chúng ta. Tôi đã nói điều này rồi, rằng tôi sẽ bảo vệ các bạn, và tôi sẽ chịu trách nhiệm cho mọi thứ", cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói.
Trong đoạn video hơn 2 phút này, ông Duterte nói với những người ủng hộ, "Tôi ổn, đừng lo lắng. Đây sẽ là một quá trình tố tụng pháp lý kéo dài, nhưng tôi nói với các bạn rằng tôi sẽ tiếp tục phụng sự đất nước. Và sẽ tiếp tục như thế, nếu đó là số phận của tôi”.
Ông Duterte đã đến một trung tâm giam giữ của Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) bên bờ biển Hà Lan, trước thềm phiên tòa đầu tiên dự kiến sẽ diễn ra trong những ngày tới ở The Hague (La Haye).
ICC cáo buộc ông Duterte phạm tội ác chống lại loài người với chiến dịch chống tội phạm ma túy gây tranh cãi khi còn đương chức.
Lệnh bắt giữ của ICC nêu rõ, khi còn là tổng thống, ông Duterte đã tạo ra, tài trợ và trang bị vũ khí cho "các đội tử thần" thực hiện các vụ xử tử đối với những người sử dụng và buôn bán ma túy.
Trong nhiệm kỳ Tổng thống 2016-2022, ông Duterte đã phát động cuộc chiến chống ma túy, cho phép cảnh sát bắn chết các nghi phạm ma túy ngay tại chỗ mà không cần qua xét xử. Cảnh sát cho biết chiến dịch đã khiến hơn 6.000 người thiệt mạng, nhưng các nhóm nhân quyền ước tính con số thực tế lên tới khoảng 30.000 người.
Trước khi trở thành Tổng thống Philippines, ông Duterte đã đặt nền móng cho cuộc chiến chống ma túy, trong đó cảnh sát được trang bị vũ khí và được hưởng quyền miễn trừ khi chống lại những người sử dụng ma túy, những kẻ buôn bán nhỏ và các trùm ma túy.
Gần ba năm sau khi rời ghế Tổng thống, cựu Tổng thống Philippines Duterte đã bị nhà chức trách nước này bắt giữ tại thủ đô Manila, Philippines và bị dẫn độ sang Hà Lan để giao nộp cho Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC).
Vụ ICC bắt ông Duterte đánh dấu lần đầu tiên một lãnh đạo Philippines phải đối mặt vụ kiện trước một tòa án quốc tế với các cáo buộc về tội ác chống lại loài người liên quan đến chiến dịch chống ma túy trong sáu năm cầm quyền của nhà lãnh đạo này.
Ông Duterte nhiều lần bảo vệ hành động của ông. Ngay trong phiên điều trần tại thượng viện Philippines hồi tháng 10/2024, vị cựu Tổng thống khẳng định không có gì phải “xin lỗi hay biện minh” về cuộc chiến chống ma túy.
Cũng tại phiên điều trần đó, ông Duterte thừa nhận rằng khi còn là thị trưởng thành phố Davao, miền nam Philippines, ông đã duy trì một “biệt đội tử thần” gồm các băng nhóm xã hội đen để xử lý các tội phạm. Một số vụ trong số này cũng đã được đưa vào đơn kiện gửi lên ICC.
ICC đã điều tra các cáo buộc ông Duterte về “tội ác chống nhân loại” từ năm 2018, khi ông vẫn còn đương chức. Cuộc điều tra của ICC bị đình chỉ gần 2 năm trước khi được tiếp tục vào tháng 7 năm 2023 sau khi một hội đồng gồm 5 thẩm phán bác bỏ phản đối của Philippines rằng ICC không có thẩm quyền.