Quảng Trị: Người dân không đồng tình cho phép khai thác khoáng sản gần khu dân cư
Khi dự án khai thác cát, sỏi sát ngay cạnh khu dân cư được phê duyệt, hàng loạt câu hỏi từ người dân về quy trình và tác động của dự án đã được đưa ra. Các ý kiến phản đối cho rằng có sự thiếu minh bạch trong quá trình cấp phép, đòi hỏi chính quyền địa phương bảo vệ quyền lợi của cộng đồng.

Gần đây, sau khi Báo Công lý đăng tải thông tin về việc xuất hiện một số máy móc và xe cơ giới thực hiện các hoạt động đào bới, san lấp bên bờ sông liền kề khu dân cư ở Hải Sơn, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị mà không có thông báo rõ ràng về công trình, dư luận càng dấy lên lo ngại về tác động của dự án đến đời sống sinh hoạt của người dân.
Vừa qua, UBND xã Hải Sơn, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị đã tổ chức cuộc họp tại địa phương nhằm cung cấp thông tin về dự án cấp mỏ khai thác khoáng sản tại khu vực này.
Cuộc họp có sự tham dự của nhiều lãnh đạo địa phương, trong đó có ông Văn Ngọc Tiến Đức, Bí thư Đảng ủy xã Hải Sơn; ông Lê Văn Huân, Chủ tịch UBND xã cùng đại diện từ cấp huyện, ban ngành, đại diện các hộ dân thôn Tây Sơn.

Tại buổi họp, Chủ tịch UBND xã Lê Văn Huân đã công bố các quyết định liên quan đến việc phê duyệt quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản trên địa bàn.
Theo đó, Công ty TNHH QT Nguyễn Hoàng (gọi tắt là Công ty Nguyễn Hoàng) đã hoàn thành hồ sơ dự thầu để tham gia đấu giá khai thác khoáng sản tại mỏ OL6. Công ty này cũng đã phối hợp vớig UBND xã tổ chức các buổi tham vấn cộng đồng nhằm triển khai dự án.
Cụ thể, ngày 24/02/2022, UBND xã Hải Sơn đã tổ chức một cuộc họp tham vấn với sự góp mặt của đại diện Ban thường vụ Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã, lãnh đạo UBND xã, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam xã cùng đại diện các ban ngành cấp xã và các thôn.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã thống nhất với chủ trương từ cấp trên; dựa vào căn cứ pháp lý, UBND xã đã đồng ý cho Công ty Nguyễn Hoàng tiến hành khảo sát, thăm dò và tiến tới các bước trình cấp có thẩm quyền xét duyệt việc cấp phép khai thác.
Sau đó, vào ngày 19/05/2022, UBND tỉnh Quảng Trị đã có quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá khai thác khoáng sản cho Công ty Nguyễn Hoàng.
Tiếp theo, ngày 03/07/2023, tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và phê duyệt nhà đầu tư đối với Công ty Nguyễn Hoàng, cùng với Quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo tác động môi trường của dự án khai thác cát, sỏi của mỏ OL6 tại thôn Tây Sơn, xã Hải Sơn, huyện Hải Lăng.

Tuy nhiên, sau khi Chủ tịch UBND xã Hải Sơn báo cáo về việc Công ty Nguyễn Hoàng được cấp phép khai thác cát, sỏi, nhiều câu hỏi từ người dân liên quan đến quy trình cấp mỏ đã được đưa ra.
Bà Én (trú tại thôn Tây Sơn, xã Hải Sơn, huyện Hải Lăng) cho biết, các cuộc họp tham vấn trước đây đều cho thấy sự phản đối của đông đảo người dân, do lo ngại tác động tiêu cực đến đời sống và tài sản, vì vậy bà thắc mắc tại sao bây giờ lại được cấp phép?
Ông Trần Quốc Anh (trú tại thôn Tây Sơn, xã Hải Sơn, huyện Hải Lăng) đặt câu hỏi về thời điểm cấp mỏ, phạm vi, thời gian khai thác cũng như cơ sở để cắm mốc, khi ông cho biết hiện nay Công ty Nguyễn Hoàng đã tự ý cắm mốc trên phần đất của hộ gia đình ông.
Ông Anh đặt câu hỏi, khu đất san lấp hiện tại Công ty Nguyễn Hoàng đang thực hiện đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa? Nếu có vì sao các hộ có đất liền kề chưa ký giáp ranh mà Công ty này lại được cấp giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất?

Anh Đoàn Thanh Bình (trú tại thôn Tây Sơn, xã Hải Sơn, huyện Hải Lăng) nhấn mạnh rằng, biên bản tham vấn năm 2018 chỉ nhằm khảo sát, thăm dò chứ không phải để cấp phép khai thác; nếu là tham vấn cấp phép thì ông hoàn toàn không đồng ý.
Bên cạnh đó, người dân còn chỉ trích Công ty Nguyễn Hoàng khi cho rằng việc Công ty này lấp hệ thống thoát nước, cũng là đường thoát lũ trong mùa mưa bão đã gây ra hiện tượng ứ nước, làm chết cây trồng và gây thiệt hại về tài sản. Nhiều ý kiến lo ngại rằng nếu đến mùa mưa bão, hậu quả sẽ càng trầm trọng.
Hầu hết người dân tham dự cuộc họp đều không đồng tình với chủ trương cấp phép cho Công ty Nguyễn Hoàng khai thác cát, sỏi gần khu dân cư. Họ cho rằng, dự án này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sinh hoạt và tài sản của họ.
Người dân đề nghị chính quyền địa phương cần chú trọng bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của cộng đồng.
Trong buổi họp, Bí thư Đảng ủy xã, ông Văn Ngọc Tiến Đức đã trình bày rõ trình tự thủ tục cấp mỏ theo quy định pháp luật và ghi nhận các ý kiến của người dân. Ông cam kết sẽ kiểm tra lại toàn bộ quy trình; nếu phát hiện sai phạm, sẽ xử lý nghiêm khắc.
Đồng thời, trong thời gian tới, một đoàn chuyên trách sẽ được lập để tiến hành cắm mốc, ranh giới và giám sát quá trình khai thác.
Theo ông, việc tham vấn cộng đồng về khai thác cát, sỏi theo quy định chỉ cần có khoảng 10 đại diện gồm doanh nghiệp, UBND và các ban ngành liên quan.
Ngoài ra, nếu sau này có bất kỳ thiệt hại nào xảy ra đối với người dân hay môi trường, thì Sở Tài nguyên và Môi trường cùng Sở Xây dựng sẽ phải chịu trách nhiệm theo pháp luật.
Kết thúc cuộc họp, Chủ tịch UBND xã Hải Sơn, ông Lê Văn Huân đã khẳng định những người tham gia đánh giá và cấp phép khai thác là những chuyên gia có trình độ và họ sẽ chịu trách nhiệm trong quá trình thực hiện dự án.
Hồ sơ trúng thầu của Công ty Nguyễn Hoàng sẽ được UBND xã chuyển giao cho người dân để đảm bảo sự minh bạch, đồng thời khi tiến hành cắm mốc giới, sẽ có đại diện của ban ngành và chính quyền thôn tham gia giám sát.
Mặc dù đã có nhiều giải trình, nhưng hầu hết người dân vẫn không đồng tình với quyết định cấp phép khai thác cát, sỏi gần khu dân cư. Họ cũng cho rằng, hầu như không có câu trả lời cụ thể nào từ UBND xã Hải Sơn cho các thắc mắc được đưa ra trong cuộc họp.