Người điều khiển phương tiện giao thông khi nào được vượt đèn đỏ?

Mới đây, rạng sáng anh Đ.T.V. (sinh năm 2003, quê Đồng Nai) điều khiển xe máy chở theo chị N.L.C. (sinh năm 2005, quê tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cùng là sinh viên) lưu thông trên đường Đinh Tiên Hoàng, hướng từ đường Nguyễn Thị Minh Khai về đường Điện Biên Phủ.

Khi đến giao lộ Đinh Tiên Hoàng - Nguyễn Đình Chiểu (phường Đa Kao, Quận 1), anh V. vượt đèn đỏ, đâm vào đầu xe khách 47 chỗ, biển số TPHCM do ông H.C. (sinh năm 1973, quê Lâm Đồng) điều khiển.

Sau va chạm, xe máy ngã văng vào lề, đụng vào nhà dân trên đường Nguyễn Đình Chiểu. Hậu quả, anh V. và chị C. bị thương nặng.

Câu hỏi được đặt ra, anh V. vượt đèn đỏ trong trường hợp nào không bị xử phạt?

Luật sư Đỗ Hoàng Nam (Đoàn Luật sư TP.HCM) tư vấn:

Theo Điều 11 của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ nêu người tham gia giao thông phải chấp hành báo hiệu đường bộ theo thứ tự:

- Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông;

- Tín hiệu đèn giao thông;

- Biển báo hiệu đường bộ;

- Vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường;

- Cọc tiêu, tường bảo vệ, rào chắn, đinh phản quang, tiêu phản quang;

- Thiết bị âm thanh báo hiệu đường bộ.

Người điều khiển giao thông đường bộ được hiểu là Cảnh sát giao thông hoặc người được giao nhiệm vụ hướng dẫn giao thông đường bộ.

Như vậy, trong quá trình trực tiếp kiểm soát hoặc điều tiết giao thông tại các ngã tư thì việc chỉ huy, điều khiển của Cảnh sát giao thông là hiệu lệnh cao nhất. Bởi thế, nếu trường hợp đèn tín hiệu đã chuyển màu đỏ mà Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ tại khu vực chỉ huy phân luồng cho phép di chuyển thì người điều khiển phương tiện phải tuân thủ và đây không bị xem là hành vi vi phạm.

Còn trường hợp của anh V. và chị C., ngoài việc bị xử phạt từ 4-6 triệu đồng, tự điều trị vết thương và sửa xe của mình, 2 người này phải bồi thường cho xe 47 chỗ nếu xe bị hư hỏng.

Vượt đèn đỏ để nhường đường cho xe ưu tiên, xe cấp cứu, có bị xử phạt?

Theo Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định sẽ không xử phạt người thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong "tình thế cấp thiết".

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định, xe ưu tiên gồm:

- Xe chữa cháy, xe của lực lượng quân sự, công an và kiểm sát đi làm nhiệm vụ khẩn cấp;

- Đoàn xe có xe cảnh sát giao thông dẫn đường;

- Xe cứu thương đi làm nhiệm vụ cấp cứu;

- Xe hộ đê đi làm nhiệm vụ;

- Xe đi làm nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp.

Trừ đoàn xe tang, các xe ưu tiên như trên đều không bị hạn chế tốc độ và được phép đi không phụ thuộc vào tín hiệu đèn giao thông, đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được.

Như vậy, tài xế vượt đèn đỏ để nhường đường cho các xe ưu tiên sẽ thuộc trường hợp "tình thế cấp thiết" sẽ không bị xử phạt vi phạm hành chính.

Theo Nghị định 168/2024 có hiệu lực từ 1/1, người điều khiển ôtô không chấp hành đèn tín hiệu giao thông bị xử phạt 18-20 triệu đồng (quy định cũ 3-4 triệu đồng).

Đối với xe máy sẽ bị phạt 4-6 triệu (mức cũ 800.000-1 triệu đồng).

Với xe đạp, xe đạp máy bị phạt 150.000-250.000 đồng.

Người đi bộ vượt đèn đỏ cũng bị phạt 150.000-250.000 đồng, gấp 2,5 lần so với trước đây.

Minh Đức