Báo chí dữ liệu và sự phát triển bền vững thị trường chứng khoán

Sự kiện được tổ chức nhằm thảo luận về vai trò của báo chí dữ liệu trong việc nâng cao tính minh bạch, hỗ trợ nhà đầu tư tiếp cận thông tin chính xác, đồng thời giới thiệu nền tảng dữ liệu Fitrade, công cụ tiên phong giúp nhà đầu tư và giới chuyên môn có một cái nhìn toàn diện về thị trường tài chính – chứng khoán.

Phát biểu khai mạc buổi tọa đàm, ông Nguyễn Viết Việt - Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam, Trưởng ban Tổ chức gửi lời cảm ơn đến các đại biểu đã dành thời gian tham dự buổi tọa đàm ngày hôm nay.

"Đây là một dịp vô cùng quan trọng để chúng ta cùng nhau trao đổi, chia sẻ những ý tưởng và kinh nghiệm về vai trò của báo chí dữ liệu trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam" - ông Nguyễn Viết Việt chia sẻ.

Theo ông Việt, sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán không thể thiếu sự đóng góp từ nhiều yếu tố như: Chính sách pháp lý minh bạch, cơ sở hạ tầng tài chính vững mạnh và đặc biệt là thông tin chính xác, kịp thời. Báo chí dữ liệu, với khả năng tổng hợp và phân tích các xu hướng, sự kiện quan trọng, sẽ giúp thị trường trở nên minh bạch hơn, từ đó thu hút nhà đầu tư và bảo vệ quyền lợi của họ.

"Buổi tọa đàm hôm nay chính là cơ hội để chúng ta cùng thảo luận về cách mà báo chí, đặc biệt là báo chí dữ liệu, có thể đóng góp vào sự phát triển minh bạch, ổn định và bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Tôi tin tưởng rằng, với sự tham gia của các chuyên gia, nhà quản lý, các nhà báo và những người làm công tác truyền thông, buổi tọa đàm hôm nay sẽ là một cơ hội quý báu để chúng ta cùng nhau tìm ra những giải pháp hiệu quả, ứng dụng thực tiễn vào công tác báo chí và truyền thông thị trường chứng khoán. Chúng tôi hy vọng rằng, kết quả của tọa đàm hôm nay sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam trong tương lai" - Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán bày tỏ mong muốn.

Nhà báo Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam cũng bày tỏ vinh dự khi tham dự tọa đàm và lễ ra mắt, nhấn mạnh đây là sự kiện ý nghĩa trong bối cảnh báo chí đang có những chuyển mình mạnh mẽ theo xu hướng số hóa.

Theo ông Lợi, thị trường chứng khoán là một phần quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, không chỉ đóng vai trò huy động vốn cho doanh nghiệp mà còn là kênh đầu tư của người dân.

Chính phủ đã và đang triển khai nhiều chính sách nhằm thúc đẩy sự phát triển của thị trường, bao gồm nâng cao tính minh bạch, tăng cường quản lý và khuyến khích đầu tư nước ngoài.

Báo chí được đánh giá là lực lượng góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán. Với sự hỗ trợ của công nghệ, báo chí có thể khai thác dữ liệu lớn về tài chính, chứng khoán, từ đó cung cấp các bài phân tích chuyên sâu, phát hiện xu hướng và dự báo diễn biến thị trường. Những thông tin trực quan, dễ hiểu sẽ giúp nhà đầu tư có thêm cơ sở để đưa ra quyết định hiệu quả.

Bên cạnh đó, báo chí còn đóng vai trò giám sát hoạt động của doanh nghiệp niêm yết và các tổ chức tài chính, kịp thời phát hiện, đưa tin về các hành vi vi phạm pháp luật hay thao túng thị trường, góp phần bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và duy trì trật tự thị trường.

Việc lan tỏa thông tin về những doanh nghiệp hoạt động bền vững và có trách nhiệm xã hội cũng là một nhiệm vụ quan trọng của báo chí, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Ông Nguyễn Đức Lợi đánh giá cao vai trò của các tạp chí chuyên ngành trong việc kết nối cơ quan quản lý, tiên phong đổi mới báo chí trong thời kỳ mới, đồng thời khẳng định Hội Nhà báo Việt Nam cam kết đồng hành cùng các cơ quan báo chí trong quá trình phát triển.

Sau đó, buổi Tọa đàm “Báo chí dữ liệu và sự phát triển bền vững thị trường chứng khoán” đã chính thức diễn ra.

Tham gia đóng góp ý kiến cho buổi Tọa đàm có 4 diễn giả chính, bao gồm ông Lưu Đình Phúc - Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ VHTT&DL; ông Tô Trần Hòa - Phó Ban Phát triển Thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước; Bà Hoàng Hải Anh - Tổng thư ký Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt Nam; Ông Nguyễn Thanh Đoàn - Phó TBT Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam.

Về việc các cơ quan báo chí, đặc biệt là các tạp chí chuyên ngành phát triển hệ thống dữ liệu phục vụ cho sản xuất nội dung và hoạt động của mình trong quá trình chuyển đổi số báo chí, Diễn giả Lưu Đình Phúc đánh giá: Dữ liệu là một loại tài nguyên quan trọng, và trong thời gian tới sẽ có các quy định pháp luật liên quan đến dữ liệu cũng như hệ thống quản lý dữ liệu. Thậm chí, một thị trường dữ liệu có thể được hình thành, nơi mà chính người dùng là những người tạo ra giá trị.

Hiện nay, không gian mạng chứa một lượng dữ liệu khổng lồ, nhưng lại đối mặt với tình trạng bão hòa thông tin, ô nhiễm thông tin, thật giả lẫn lộn.

Trong bối cảnh đó, việc khai thác thông tin một cách hiệu quả để tạo ra giá trị cho người dùng, đặc biệt là với cơ quan báo chí, trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Các cơ quan báo chí đang có những chuyển biến tích cực khi đầu tư vào công nghệ và hệ thống dữ liệu, nhằm cung cấp thông tin có giá trị cho độc giả.

Đối với các tạp chí kinh tế, việc xây dựng chiến lược nội dung phù hợp, cá nhân hóa thông tin để phục vụ nhà đầu tư chứng khoán là một hướng đi đúng đắn. Đây cũng là nền tảng quan trọng, mở ra tiềm năng phát triển mạnh mẽ cho các tạp chí chuyên ngành trong giai đoạn mới.

Nói về việc một cơ quan báo chí chính thống chuyên ngành như Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam xây dựng hệ thống dữ liệu có ý nghĩa như thế nào với các cơ quan quản lý, thành viên thị trường và các đối tượng bạn đọc, nhà đầu tư (với vai trò tìm hiểu và nâng cao kiến thức) trên thị trường chứng khoán, Diễn giả Tô Trần Hòa cho biết: Hiện nay, nhà đầu tư phải đối mặt với một lượng thông tin khổng lồ trên không gian mạng, khiến việc sàng lọc dữ liệu trở nên vô cùng khó khăn. Thực tế đã chứng kiến nhiều phiên giao dịch trắng bên mua, khiến tâm lý nhà đầu tư hoang mang.

Về phía cơ quan quản lý, chúng tôi có nhiệm vụ giám sát, phân tích và đánh giá thị trường, từ đó báo cáo lên lãnh đạo Đảng và Nhà nước về những diễn biến quan trọng.

Trong quá trình này, dữ liệu đóng vai trò cốt lõi, bởi chỉ khi có nguồn thông tin đầy đủ, việc phân tích và lý giải mới chính xác và hợp lý. Nhà đầu tư khi đó mới có thể hiểu rõ nguyên nhân biến động thị trường.

Đối với nhà đầu tư, dữ liệu là yếu tố then chốt trong việc ra quyết định. Với doanh nghiệp, dữ liệu lại quyết định đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Còn đối với cơ quan quản lý, việc có hệ thống dữ liệu đầy đủ và chính xác là điều kiện tiên quyết để xây dựng chính sách và điều hành thị trường một cách hiệu quả.

Diễn giả Nguyễn Thanh Đoàn cũng có những chia sẻ về mục tiêu của Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam khi xây dựng chuyên trang fitrade.kinhechungkhoan.vn hệ thống dữ liệu FITrade: Mục tiêu khi xây dựng chuyên trang FITrade là tạo lập một cơ sở dữ liệu quy mô lớn, có tính hệ thống và được xâu chuỗi trong thời gian dài.

Đây sẽ là nền tảng phục vụ hoạt động sản xuất nội dung của tạp chí, giúp tạo ra các tác phẩm báo chí mang tính nghiên cứu chuyên sâu, phù hợp với đặc thù của một tạp chí chuyên ngành.

Bên cạnh đó, hệ thống dữ liệu này cũng hướng tới việc cung cấp cho nhà đầu tư nguồn thông tin phong phú để tra cứu, theo dõi số liệu giao dịch và biến động thị trường. Từ đó, nhà đầu tư có thể xây dựng phong cách đầu tư riêng, nhận diện các quy luật của thị trường và nâng cao hiệu quả đầu tư.

Điểm nổi bật của FITrade nằm ở việc đây không chỉ là một chuyên trang cung cấp thông tin chuyên sâu về thị trường mà còn là nguồn dữ liệu tin cậy, chính thống. Chúng tôi tập trung vào việc xây dựng một hệ thống thông tin có độ chính xác cao, phản ánh kịp thời diễn biến thị trường, giúp nhà đầu tư và độc giả tiếp cận thông tin minh bạch và có giá trị thực tiễn.

Diễn giả Hoàng Hải Anh phân tích: Chứng khoán là lĩnh vực phản ánh rõ nét mối liên hệ với sản xuất - kinh doanh, có tác động trực tiếp đến nền kinh tế. Theo đánh giá của bà, dữ liệu trên thị trường chứng khoán hiện nay có thể chia thành hai loại: dữ liệu sơ cấp và dữ liệu thứ cấp. Dữ liệu sơ cấp bao gồm các thông tin chính thống, được công bố theo quy định đối với doanh nghiệp niêm yết cũng như nhà đầu tư tham gia thị trường. Đây là nguồn dữ liệu mà cơ quan quản lý sử dụng để giám sát, doanh nghiệp dựa vào để định hướng kinh doanh, và nhà đầu tư tham khảo trong quá trình ra quyết định.

Trong khi đó, dữ liệu thứ cấp là dữ liệu đưa ra các nhận định, định hướng ngay trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Các công ty chứng khoán, tổ chức trung gian thường sử dụng dữ liệu này để đưa ra dự báo xu hướng, tư vấn đầu tư. Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay sản sinh một lượng lớn dữ liệu thứ cấp và đây chính là điều mà Hiệp hội đang suy nghĩ, kỳ vọng vào vai trò kết nối của Tạp chí.

Về mặt đạo đức nghề nghiệp, Hiệp hội đặt ra tiêu chuẩn cao đối với hội viên trong việc phân tích thông tin minh bạch, rõ ràng. Chúng tôi kỳ vọng Tạp chí có thể tổng hợp và hệ thống hóa các nguồn dữ liệu một cách đa chiều, giúp nhà đầu tư dễ dàng tham khảo, đối chiếu các phân tích từ nhiều công ty chứng khoán khác nhau. Quan trọng hơn, một hệ thống dữ liệu được tổ chức chặt chẽ sẽ giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện hơn về thị trường và tăng cường sự tương tác giữa các thành phần tham gia.

Diễn giả Tô Trần Hòa bổ sung: Trong lĩnh vực chứng khoán, hệ thống pháp lý quy định rõ về việc cung cấp thông tin từ cơ quan quản lý đến doanh nghiệp, nhà đầu tư và công chúng. Các nền tảng pháp lý quan trọng bao gồm Luật Chứng khoán, Nghị định 155, Thông tư 96 và mới đây nhất là Thông tư 68, quy định về việc tiếp cận và công bố thông tin.

Về phía Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), chúng tôi liên tục nâng cấp cổng thông tin, đồng thời phối hợp với các tổ chức an ninh mạng để xây dựng và triển khai hệ thống dữ liệu đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Trong những năm qua, dưới sự chỉ đạo của Bộ Tài chính và Chính phủ, UBCKNN đã đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, đặc biệt là nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin trong toàn ngành chứng khoán.

Bên cạnh đó, chúng tôi phối hợp với các Sở Giao dịch Chứng khoán và Trung tâm Lưu ký để xây dựng hệ thống dữ liệu tập trung. Các thông tin do cơ quan quản lý tổng hợp sẽ được cung cấp đến các cơ quan báo chí và tổ chức nhà nước có nhu cầu, giúp đảm bảo tính chính thống và minh bạch của thị trường.

Với các doanh nghiệp, khi tham gia thị trường chứng khoán, họ có trách nhiệm thực hiện công bố thông tin theo quy định tại Thông tư 96, bao gồm báo cáo tài chính và các hoạt động quan trọng của doanh nghiệp. Đây là nhiệm vụ mà UBCKNN đặc biệt quan tâm và đã triển khai hiệu quả trong những năm qua nhằm đảm bảo sự minh bạch, hạn chế thông tin sai lệch gây tác động tiêu cực đến thị trường và nhà đầu tư.

Nói về xu hướng các Tòa soạn xây dựng hệ thống dữ liệu, Diễn giả Lưu Đình Phúc nói: Hiện nay, tình trạng "ô nhiễm thông tin" trên không gian mạng đang diễn ra phổ biến, với nhiều nguồn tin không được kiểm chứng, thậm chí đến từ các đơn vị không chính thống. Trong bối cảnh đó, các tạp chí cần có chiến lược "chưng cất" thông tin, làm giàu nội dung bằng cách cung cấp dữ liệu chính xác, có giá trị thực tiễn, và truyền tải thông tin bằng nhiều hình thức để tạo ra trải nghiệm tốt cho độc giả.

Một số tạp chí đã bắt đầu tính đến mô hình thu phí, nhưng nếu nội dung không đủ đặc sắc, không mang lại giá trị thực sự cho người dùng, đặc biệt là nhà đầu tư thì khó có thể thuyết phục họ chi trả, dù chỉ là một khoản nhỏ. Do đó, bài toán cốt lõi là thông tin phải có giá trị thực sự, càng chuyên sâu, càng hướng đến những nhóm đối tượng cụ thể thì càng tạo được lợi thế. Hiện nay, công nghệ AI đã hỗ trợ phân tích xu hướng và cá nhân hóa thông tin, giúp nhiều tòa soạn ứng dụng hiệu quả, đặc biệt trong các lĩnh vực như bất động sản, môi trường.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là công chúng và nhà đầu tư đôi khi không phân biệt rõ giữa các trang thông tin điện tử và cơ quan báo chí chính thống. Họ có thể dẫn nguồn từ những nền tảng không được kiểm soát chặt chẽ, dẫn đến nguy cơ tiếp nhận thông tin sai lệch. Ngay cả trong báo chí chính thống, vẫn có những thông tin mang tính định hướng nhất định, tác động lớn đến thị trường. Vì vậy, cần có sự kiểm soát và phân định rõ ràng hơn về nguồn tin, đảm bảo chỉ những thông tin chính xác, có căn cứ mới được sử dụng rộng rãi.

Về riêng Chuyên trang và hệ thống Fitrade, Phó Tổng Biên tập Nguyễn Thanh Đoàn cho biết: Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam xác định mục tiêu cốt lõi là cung cấp thông tin phục vụ độc giả, đặc biệt là nhà đầu tư quan tâm đến thị trường chứng khoán. Trong quá trình xây dựng và vận hành chuyên trang, chúng tôi phải đầu tư nguồn lực đáng kể để duy trì và phát triển hệ thống dữ liệu. Vì vậy, việc thu phí chắc chắn sẽ được cân nhắc, nhưng phải lựa chọn thời điểm phù hợp.

Dù vậy, chuyên trang vẫn sẽ ưu tiên cung cấp phần lớn nội dung miễn phí để phục vụ độc giả, đảm bảo người dùng có thể tiếp cận được nguồn thông tin giá trị. Việc thu phí – nếu được triển khai – sẽ áp dụng cho những nội dung chuyên sâu, có tính phân tích cao và mang lại lợi ích đặc biệt cho nhà đầu tư.

Trang Nhi