Ukraine tấn công chớp nhoáng phá hủy vũ khí hiếm hoi của Nga

Lực lượng Ukraine đã sử dụng một máy bay không người lái ném bom hạng nặng tầm xa để thực hiện nhiệm vụ. Theo các tuyên bố dựa trên một video rò rỉ, chiếc UAV này đã hạ cánh không xa mục tiêu sau khi hoàn thành nhiệm vụ và ghi lại cảnh hỗn loạn của binh sĩ Nga xung quanh hệ thống bị phá hủy.

9A83M TELAR không chỉ là một tổ hợp phòng không thông thường, đây là một phương tiện bọc thép có bánh xích, mang theo bốn ống phóng tên lửa, có khả năng đánh chặn nhiều mối đe dọa khác nhau, từ máy bay không người lái bay thấp đến tên lửa đạn đạo tốc độ cao, với tầm bắn lên đến 400 km.

Được đặt trên khung gầm bánh xích chắc chắn lấy từ thiết kế xe tăng thời Liên Xô, hệ thống này mang lại khả năng cơ động vượt trội trên địa hình gồ ghề, đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực của Nga nhằm bảo vệ các cơ sở quân sự trọng yếu và lực lượng đóng quân ở Ukraine.

S-300V4, một phiên bản nâng cấp của dòng S-300 từ thời Chiến tranh Lạnh, được trang bị radar tiên tiến và có thể theo dõi, tấn công đồng thời 24 mục tiêu trên không. Điều này giúp nó trở thành một trong những hệ thống phòng không mạnh nhất của Moscow.

Việc mất 9A83M TELAR không chỉ gây khó khăn cho Nga do tính năng kỹ thuật phức tạp của nó, mà còn vì số lượng hạn chế và chi phí sản xuất, bảo trì cực kỳ cao. Được ước tính có giá hàng chục triệu USD mỗi đơn vị, hệ thống này đòi hỏi nhiều năm sản xuất chuyên biệt.

Trong bối cảnh Ukraine gia tăng các cuộc tấn công bằng UAV, nhắm vào cả lãnh thổ Nga, bao gồm nhà máy sản xuất tên lửa ở Smolensk vào tháng 1/2025, Moscow đang phải xoay xở để phân bổ lại số lượng có hạn của các hệ thống phòng không tiên tiến như S-300V4, khiến các khu vực phòng thủ trở nên mong manh hơn.

Đối với lực lượng Ukraine, cuộc tấn công này là một chiến thắng chiến thuật quan trọng, nằm trong chiến lược rộng lớn nhằm phá hủy hệ thống phòng không của Nga, mở đường cho lực lượng UAV nội địa của Kiev, bao gồm cả loại máy bay ném bom hạng nặng đã được sử dụng trong vụ tấn công này.

Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc mất một đơn vị 9A83M TELAR có thể khiến các vị trí của Nga dễ bị tổn thương hơn, đặc biệt là khi Ukraine đang đẩy mạnh việc sử dụng UAV để tấn công các sở chỉ huy, tuyến tiếp tế và hệ thống phòng không trên toàn bộ mặt trận dài 1.200 km.

Số lượng hệ thống S-300V4 của Nga tại Ukraine không nhiều, các báo cáo quân sự từ năm 2022 cho thấy chỉ có một số ít tổ hợp được triển khai.

Khả năng tiên tiến của 9A83M khiến tổn thất này càng thêm nghiêm trọng. Radar tích hợp của nó giúp phát hiện và theo dõi các mục tiêu tàng hình khó phát hiện, trong khi các tên lửa 9M83M có thể bay với tốc độ Mach 7.5, đủ nhanh để đánh chặn cả những mối đe dọa tên lửa đạn đạo tốc độ cao.

Được thiết kế để hoạt động cùng các thành phần khác của hệ thống S-300V4, bao gồm radar thu nhận mục tiêu như 9S15MT Obzor-3, TELAR này đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới phòng không nhiều lớp của Nga.

Ngọc An