Cụm Di tích Từ Lương Xâm được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt
Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Cụm Di tích Từ Lương Xâm và Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm (quận Hải An, TP. Hải Phòng) sẽ diễn ra từ ngày 12 đến 15/2/2025.
UBND quận Hải An đang triển khai công tác chuẩn bị tổ chức Lễ đón Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Cụm Di tích Từ Lương Xâm - Căn cứ bản doanh của Đức Vương Ngô Quyền năm 938 và tổ chức Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm năm 2025, kỷ niệm 1087 năm chiến thắng Bạch Đằng, 1081 năm Ngày mất của Đức Vương Ngô Quyền.
.jpg)
Theo đó, Lễ đón Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt và Lễ hội Từ Lương Xâm sẽ được tổ chức từ ngày 12 đến 15/2/2025 (tức ngày 15 đến 18 tháng Giêng năm Ất Tỵ).
Trong đó, ngày 12/2/2025 (tức 15 tháng Giêng) sẽ diễn ra các sự kiện như: Lễ rước truyền thống của đoàn rước các phường trên địa bàn quận Hải An có di tích thờ Đức Vương Ngô Quyền về chầu trước sân linh Từ, bắt đầu từ lúc 17 giờ 30; Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Cụm Di tích Từ Lương Xâm và khai mạc Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm năm 2025, bắt đầu vào hồi 19 giờ 30, được truyền hình trực tiếp kênh THP của Đài PT-TH Hải Phòng và các nền tảng số.
Trong thời gian lễ hội, nhân dân và du khách sẽ được thưởng thức chương trình nghệ thuật đặc sắc tái hiện lại chiến thắng lẫy lừng trên sông Bạch Đằng lịch sử năm 938 của Đức Vương Ngô Quyền và các chương trình âm nhạc, biểu diễn có sự tham gia của những ca sỹ, diễn viên nổi tiếng như: Tùng Dương, Ngọc Anh, Phương Anh, Quách Mai Thy, Ram C...
Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm được tổ chức thường niên nhằm tri ân công lao to lớn và tuyên truyền sâu rộng về thân thế, sự nghiệp của người Anh hùng dân tộc Ngô Quyền, về chiến thắng Bạch Đằng lịch sử và Cụm Di tích Từ Lương Xâm - Căn cứ bản doanh của Đức Vương Ngô Quyền năm 938.
Lễ hội góp phần khơi dậy niềm tự hào dân tộc, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tình yêu quê hương đất nước, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của nhân dân; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá để du khách trong và ngoài thành phố được biết về giá trị lịch sử, văn hóa của Cụm Di tích Từ Lương Xâm.
Từ Lương Xâm (phường Nam Hải, quận Hải An, TP. Hải Phòng) là một trong “tam linh Từ” linh thiêng của quận Hải An cùng với đền Phú Xá, Phủ Thượng Đoạn. Từ Lương Xâm là nơi thờ Đức Vương Ngô Quyền - người con Xứ Đoài bằng mưu trí của mình đã cùng quân và dân ta đánh tan giặc Nam Hán trên sông Bạch Đằng năm 938, mở ra thời kỳ độc lập lâu dài của dân tộc ta.
Tương truyền, Từ Lương Xâm xưa kia là một khu đất rộng, cao ráo, gần cửa biển Bạch Đằng. Để chuẩn bị cho trận Bạch Đằng năm 938, sau khi khảo sát, Đức Vương Ngô Quyền đã chọn đây làm nơi chứa lương thảo, nơi đóng đại bản doanh để quan sát và chỉ huy trận Bạch Đằng lịch sử.
Theo sử sách, Từ Lương Xâm được xây dựng nguy nga từ thời Hậu Lê và trùng tu lại vào thời Nguyễn. Tượng đài Đức Vương Ngô Quyền trong khu di tích được dựng vào năm 2010, tổng chiều cao tượng và bệ là 11,37m, hướng nhìn về phía Đông, phía cửa sông Bạch Đằng - nơi diễn ra trận Bạch Đằng lịch sử năm 938.
Hiện nay, Từ Lương Xâm là nơi lưu giữ các hiện vật xuyên suốt thời kỳ dài hào hùng dựng nước và giữ nước của dân tộc bao gồm: 125 hiện vật, cổ vật và 25 bản sắc phong có niên hiệu từ năm 1522 đến 1924. Đặc biệt, di tích này còn lưu giữ 3 chiếc cọc được cho là chứng tích của trận chiến Bạch Đằng lịch sử năm 938.
Với những giá trị hiện hữu, năm 1986, Từ Lương Xâm được Bộ Văn hóa (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Đến tháng 1/2025, Cụm Từ Lương Xâm được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt.
Theo thông lệ hàng năm, Lễ hội Từ Lương Xâm được tổ chức từ ngày 16 đến 18 tháng Giêng. Năm 2022, Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Khác với các lễ hội khác trong vùng, Lễ hội Từ Lương Xâm còn có lễ rước truyền thống với sự tham gia của các đoàn rước của các làng có di tích thờ Đức vương Ngô Quyền như: Làng Hạ Lũng, Hạ Đoạn, Xâm Bồ và các đoàn của các phường trên địa bàn quận Hải An.
Lễ rước kiệu hội tụ về chầu trước cửa Từ Lương Xâm (Từ Cả) - một trong “tứ linh Từ” linh thiêng của huyện An Dương xưa và là “tam linh Từ” của quận Hải An ngày nay. Mục đích của các nghi thức tế, lễ, rước là đề cao tấm gương công đức của Ngô Vương Thiên Tử và chiến thắng Bạch Đằng lịch sử.